2 มีนาคม 2561 ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์เกษม วัฒนชัย องคมนตรี และอดีตนายกสภามหาวิทยาลัยมหิดล ให้เกียรติแสดงปาฐกถาเกียรติยศ ศาสตราจารย์นายแพทย์ชัชวาล โอสถานนท์ ครั้งที่ 10 เรื่อง “พิชิตความท้าทายยุคใหม่ ด้วยธรรมะและปัญญา” เนื่องในงาน “49 ปีวันพระราชทานนาม 130 ปี มหาวิทยาลัยมหิดล” ณ ห้องประชุมศาสตราจารย์นายแพทย์ชัชวาล โอสถานนท์ สำนักงานอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา โดยได้กล่าวฝากข้อคิดว่า “มหิดลมาถึงทุกวันนี้ได้ด้วยบูรพาจารย์ของพวกเรา และพี่น้องชาวมหิดลทุกรุ่นทุกสาขา การที่ระลึกถึงบุญคุณของคนรุ่นเก่า และสืบทอดเจตนาของคนรุ่นเก่า แล้วทำให้มหิดลดีขึ้นกว่าเก่า ผมคิดว่าเป็นพันธะของคนรุ่นปัจจุบัน คนมหิดลรุ่นปัจจุบันจะต้องศึกษาประวัติให้ละเอียด แล้วก็ดูว่าคนรุ่นก่อนสร้างมหิดลขึ้นมาอย่างไร มีความเสียสละแค่ไหน ทุ่มเทอย่างไร คนรุ่นก่อนผ่านการท้าทายทั้งเก่าทั้งใหม่มาตลอด และส่งต่อมหิดลให้พวกเราในวันนี้ในฐานะมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุด เก่งที่สุดในแผ่นดิน แล้วเมื่อเรารับมรดกนี้มา เราก็มีพันธะที่จะทำต้องให้มหิดลเจริญก้าวหน้าขึ้นไปเรื่อยๆ การมาฉลองวันครบรอบ 49 ปี เราควรมองย้อนไปถึงสิ่งที่ ศาสตราจารย์นายแพทย์ชัชวาล โอสถานนท์ ทำให้ไว้กับมหิดล อยากให้ตรงนี้เป็นกำลังใจ ให้พวกเราช่วยกันทำให้มหิดลเข้มแข็งและแกร่งขึ้นไป”
นอกจากนี้ ยังได้กล่าวต่อว่า “คนเราควรต้องประกอบด้วย ปัญญาทางโลกและปัญญาทางธรรม ใช้ “พรหมวิหาร4” ในการปรับใจตนเอง (เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา) และแสดงออกผ่าน “สังคหวัตถุ 4” (ทาน ปิยวาจา อัตถจริยา สมานัตตตา) โดยมี “สติ” เป็นตัวควบคุมการแสดงออกทั้งมวลของ “พละ5” (ศรัทธาพละ วิริยะพละ สติพละ สมาธิพละ ปัญญาพละ) ใช้ “สติ” เป็นตัวกลางในการควบคุม ทั้ง “ศรัทธาและปัญญา” และ “วิริยะและสมาธิ”
มหาวิทยาลัยมหิดลควรต้องนำเอาระบบ “ธรรมภิบาล” เข้ามาใช้อย่างจริงจัง พร้อมทั้งเน้นให้องค์กรมีความแข็งแกร่งทั้งด้าน “คุณภาพ” และ “คุณธรรม” ไปพร้อมๆ กัน น้อมนำ “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” มาปรับใช้ในองค์กร เพื่อให้องค์กรแห่งนี้เป็น “รมณียสถาน” คือ เมื่อเข้ามาแล้ว “สบายทั้งกายและใจ””
มหาวิทยาลัยมหิดล ได้มีการพัฒนาในหลากหลายรูปแบบ เพื่อประโยชน์ต่อแผ่นดิน ตามที่ได้ตั้งจิตปณิธานว่า “เราจะสืบสานพระราชบิดา สู่ปัญญาของแผ่นดิน” จึงได้จัดให้มีการแสดงปาฐกถาเกียรติยศศาสตราจารย์นายแพทย์ชัชวาล โอสถานนท์ เป็นครั้งที่ 10 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการเฉลิมเฉลองถึงความสำคัญของวันคล้ายวันพระราชทานนาม “มหาวิทยาลัยมหิดล” และเพื่อเป็นการระลึกถึงคุณงามความดีของ ศาสตราจารย์นายแพทย์ชัชวาล โอสถานนท์ อธิการบดีท่านแรกของมหาวิทยาลัยมหิดล
