Page 28 - MU_8Aug67
P. 28
28 มหิดลสาร ๒๕๖๗ August 2024
อนุรื่ักษ์เอกสิ่ารื่ตัวเขียน
มรีด้กความทรีงจำาของชิาติ
และหลักฐานการีรีู้หนังสิือของบรีรีพชินไทย
สัมภัาษณ์/เรี่่ยบเรี่่ยง : นางสาววรี่าภัรี่ณ์ น่วมอ่อน
ผ่้คนติั�งแติ่ในสมัยอด่ติ ม่ความสนใจัในการี่บันที่ึกหิลักธรี่รี่มคำาสอน
เรี่้�องรี่าวที่่�เกิดขึ�นในชุ่วิติปรี่ะจัำาวัน เหิติุการี่ณ์ที่างปรี่ะวัติิศาสติรี่์ ความ
รี่่้ศิลปะวิที่ยาการี่ ลงบนวัสดุติ่าง ๆ เพื้้�อเป็นแหิล่งอ้างอิง นับเป็น
เอกสารี่สำาคัญ่ที่่�ควรี่ค่าแก่การี่อนุรี่ักษ์ เพื้้�อใหิ้คนรีุ่่นหิลังได้ศึกษา
ปรี่ะวัติิศาสติรี่์ ความรี่่้ และเรี่้�องรี่าวติ่าง ๆ ที่่�เกิดขึ�นในชุ่วงเวลานั�น
รื่องศิาสุตรื่าจารื่ย์ ดรื่.อภ่ลักษณ์ เกษมผ่ลก่ล ปรื่ะธ์านศิ่นย์
สุยามทิ้รื่รื่ศิน์ศิ่กษา คณะศิ่ลปศิาสุตรื่์ มหาว่ทิ้ยาลัยมห่ดล และหัวหน้า
โครื่งการื่ว่จัย “การื่สุำารื่วจและสุำาเนาเอกสุารื่ตัวเขียน ๔ ภ่ม่ภาค ในฐิานะ
มรื่ดกความทิ้รื่งจำาของช็าต่และหลักฐิานการื่รื่่้หนังสุ่อของบรื่รื่พื่ช็นไทิ้ย”
รื่องศาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.อภ่ลักษณั์ เกษมผู้ลก้ล
กล่าวว่า โครื่งการื่ว่จัย “การื่สุำารื่วจและสุำาเนาเอกสุารื่ตัวเขียน ๔ ภ่ม่ภาค
ปรีะธีานศูนย์สิยามทรีรีศน์ศึกษา คณะศิลปศาสิตรี์
ในฐิานะมรื่ดกความทิ้รื่งจำาของช็าต่และหลักฐิานการื่รื่่้หนังสุ่อของ มหาวิทยาลัยมหิด้ล
บรื่รื่พื่ช็นไทิ้ย” โดยรี่ิเรี่ิ�มจัากแนวคิดของ ศิาสุตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ปรื่ะคอง
น่มมานเหม่นทิ้์ รี่าชุบัณฑ์ิติ สาขาวิชุาวรี่รี่ณกรี่รี่มพื้้�นเม้อง รี่าชุบัณฑ์ิติ
ยสภัา และที่่�ปรี่ึกษาโครี่งการี่วิจััยฯ ที่่�ม่ความกังวลและหิ่วงใยติ่อเอกสารี่ “เอกสุารื่ตัวเขียน” หมายถี่ง เอกสารี่ที่่�ม่การี่เข่ยนด้วยลายม้อ
ติัวเข่ยนเหิล่าน่�ที่่�ปรี่ะสบภััยถิ่่กคุกคามในหิลากหิลายรี่่ปแบบ เชุ่น การี่ถิ่่ก ที่ั�งหิมด ไม่ว่าจัะอย่่บนสมุดไที่ย ใบลาน การี่เข่ยนบนไม้ไผ่ การี่เข่ยน
ที่ำาลาย ถิ่่กละเลยไม่ได้นำาไปใชุ้ปรี่ะโยชุน์ หิรี่้อนำาเก็บรี่ักษาในพื้ิพื้ิธภััณฑ์์ บนผ้า หิรี่้อวัสดุอ้�น ๆ ที่างคณะผ่้วิจััยจัะไม่เรี่่ยกเอกสารี่เหิล่าน่�ว่าเอกสารี่
โดยไม่ได้นำามาศึกษาติ่อ จัึงเกิดโครี่งการี่วิจััย “การื่สุำารื่วจและสุำาเนา โบรี่าณ แติ่จัะเรี่่ยกเอกสารี่เหิล่าน่�ว่าเอกสารี่ติัวเข่ยน เพื้รี่าะเป็นการี่บันที่ึก
เอกสุารื่ตัวเขียน ๔ ภ่ม่ภาค ในฐิานะมรื่ดกความทิ้รื่งจำาของช็าต่และ เรี่้�องรี่าวที่่�เกิดขึ�นรี่่วมสมัย ในแติ่ละภั่มิภัาคม่รี่่ปแบบ วิธ่การี่บันที่ึก
หลักฐิานการื่รื่่้หนังสุ่อของบรื่รื่พื่ช็นไทิ้ย” โดยเป็นความรี่่วมม้อเครี่้อข่าย และวัสดุที่่�ใชุ้บันที่ึกที่่�ม่เอกลักษณ์เฉัพื้าะติัว และหิาได้เฉัพื้าะพื้้�นที่่�นั�น ๆ
สถิ่าบันอุดมศึกษา ๔ ภั่มิภัาค จัำานวน ๙ แหิ่ง ได้แก่ มหิาวิที่ยาลัยมหิิดล การี่ที่ำาวิจััยในครี่ั�งน่� เป็นครี่ั�งแรี่กที่่�ได้ที่ำารี่่วมกันที่ั�ง ๔ ภัาค โดยม่การี่ปรี่ะชุุม
เป็นเจั้าภัาพื้หิลัก มหิาวิที่ยาลัยมหิาสารี่คาม มหิาวิที่ยาลัยที่ักษิณ เพื้้�อปรี่ับการี่ดำาเนินงานใหิ้ไปในที่ิศที่างเด่ยวกัน ม่การี่ลงพื้้�นที่่�รี่่วมกัน
มหิาวิที่ยาลัยศิลปากรี่ มหิาวิที่ยาลัยบ่รี่พื้า มหิาวิที่ยาลัยสงขลา เพื้้�อใหิ้เข้าใจัมุมมองและวิธ่การี่ที่ำางานของแติ่ละภั่มิภัาค ซึ�งผ่้รี่่วมวิจััย
นครี่ินที่รี่์ มหิาวิที่ยาลัยรี่าชุภััฏิเชุ่ยงใหิม่ มหิาวิที่ยาลัยรี่าชุภััฏิลำาปาง ทีุ่กที่่านล้วนม่ความเชุ่�ยวชุาญ่ในเอกสารี่ติัวเข่ยนในพื้้�นที่่�ของตินเอง
และมหิาวิที่ยาลัยรี่าชุภััฏิเพื้ชุรี่บุรี่่ รี่่วมกันที่ำาโครี่งการี่วิจััยน่�ขึ�น อย่่แล้ว โดยเล้อก “วัด” เป็นสถิ่านที่่�ในการี่คัดเล้อกเอกสารี่ ดำาเนิน
เพื้้�อสำารี่วจัเอกสารี่ติัวเข่ยน ๔ ภัาคของไที่ย จััดที่ำาที่ะเบ่ยน และสำาเนา การี่สำารี่วจัวัดที่่�ไม่เป็นวัดดัง เน้นวัดที่่�ยังไม่ได้ม่การี่สำารี่วจัและยังไม่
ดิจัิที่ัล พื้ัฒนารี่่ปแบบแนวที่างการี่อนุรี่ักษ์เอกสารี่ติัวเข่ยนของชุาติิ เคยม่เอกสารี่ที่่�ที่ำาดิจัิที่ัลไฟล์ หิรี่้อเป็นวัดที่่�ม่การี่สำารี่วจัแล้วแติ่ยังไม่ได้
อ่กที่ั�ง พื้ัฒนาบุคลากรี่ในการี่อนุรี่ักษ์และเก็บข้อม่ลจัากเอกสารี่ นำาเอกสารี่มาที่ำาดิจัิที่ัลไฟล์ กำาหินดใหิ้ม่เอกสารี่จัำานวน ๕๐ ผ่ก (ฉับับ/ เล่ม)
ติัวเข่ยน ที่ั�งน่� ยังมุ่งหิวังใหิ้ปรี่ะชุาชุนม่ความสนใจั ติรี่ะหินัก และ ติ่อหินึ�งวัด คัดเล้อกวัดภัาคละ ๘ วัด จัำานวน ๔ ภัาค รี่วมที่ั�งหิมด ๓๒ วัด
รี่ักษามรี่ดกภั่มิปัญ่ญ่าของปรี่ะเที่ศไที่ย โครี่งการี่น่�ได้รี่ับทีุ่นอุดหินุน และเก็บข้อม่ลเพื้ิ�มเติิมอ่ก ๔ วัดเป็น ๓๖ วัด สำาหิรี่ับภัาคใติ้ม่การี่เก็บ
การี่วิจััยและนวัติกรี่รี่ม จัากสำานักงานการี่วิจััยแหิ่งชุาติิ (วชุ.) ข้อม่ลของเอกสารี่ติัวเข่ยนเพื้ิ�มเติิมจัากในบ้าน และพื้ิพื้ิธภััณฑ์์
Special Article
