Page 31 - MU_11nov66
P. 31
มหิดลสาร ๒๕๖๖
November 2023 31
การฟ้� นฟ่ การด่แลตนเอง ภัาวะพึ�งพิง
เพ่�อพัฒนาคุณภาพชีวิิตของผู่้ป�วิยโรื่คหลอดีเล่อดีสมอง
นัางสิาวสิุรียพิ่ัชร์ พิุ่่มนัำาเย็นั
โรงเรียนัพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี
คณะแพิ่ทยศึาสิตร์โรงพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี มหาว่ทยาลัยมห่ด็ล
โรคหลอด็เล่อด็สิมองเป็นัปัญ่หาที�เพิ่่�มข้ึ�นัทั�วโลกและเป็นัสิาเหตุ
การเสิียชีว่ตอันัด็ับ ๒ รองจากโรคมะเร็ง องค์การโรคหลอด็เล่อด็
สิมองโลก รายงานัปี พิ่.ศึ. ๒๕๖๔ มีจำานัวนัผู้้�ป่วย ๑๐๐ ล�านัคนั
ในัจำานัวนันัี�เสิียชีว่ต ๖.๖ ล�านัคนั พิ่บผู้้�ป่วยรายใหม่เพิ่่�มข้ึ�นัเฉลี�ย
๑๒.๒ ล�านัคนัต่อปี หนัึ�งในัสิี�เป็นัผู้้�ป่วยที�มีอายุ ๒๕ ปีข้ึ�นัไป ในั
ประเทศึไทยมีแนัวโนั�มสิ้งข้ึ�นัและเสิียชีว่ตปีละ ๓๐,๐๐๐ คนั ซึ�ง
เป็นัสิาเหตุการตายอันัด็ับหนัึ�ง มากกว่าครึ�งข้องผู้้�ป่วยที�รอด็
ชีว่ตมักมีความพิ่่การ สิ่งผู้ลกระทบต่อครอบครัวและสิังคม โรค
หลอด็เล่อด็สิมองเก่ด็ข้ึ�นัอย่างเฉียบพิ่ลันั อาจทำาให�เก่ด็ความเสิีย
หายในัระยะยาวต่อร่างกาย สิต่ปัญ่ญ่า การเรียนัร้� จ่ตใจและ อาจารื่ย์ ดีรื่. จันทรื่า แก้วิภักดีี
โรงเรียนัพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี คณะแพิ่ทยศึาสิตร์โรงพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี
สิังคม เก่ด็ความพิ่่การและทุพิ่พิ่ลภาพิ่ที�ต�องพิ่ึ�งพิ่่งผู้้�อ่�นั ทำาให�เก่ด็ มหาว่ทยาลัยมห่ด็ล
ข้�อจำากัด็ในัการทำาก่จวัตรประจำาวันัเป็นัอุปสิรรคต่อการใช�ชีว่ต โด็ยปัจจัยที�มีอ่ทธิ่พิ่ลต่อคุณภาพิ่ชีว่ตข้องผู้้�ป่วย สิ่งผู้ลต่อปัจจัย
ร่วมกับผู้้�อ่�นัในัสิังคม ซึ�งสิ่งผู้ลกระทบต่อคุณภาพิ่ชีว่ตข้องผู้้�ป่วย ภายในัและปัจจัยภายนัอกบุคคล ได็�แก่ อายุระด็ับการศึึกษา รายได็�
อาจารื่ย์ ดรื่. จันทรื่า แก้วภักดี โรงเรียนัพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี และอาชีพิ่ ภาวะซึมเศึร�า ความจำาบกพิ่ร่อง โด็ยอาชีพิ่ที�ไม่มั�นัคง
คณะแพิ่ทยศึาสิตร์โรงพิ่ยาบาลรามาธิ่บด็ี มหาว่ทยาลัย มีรายได็�ต่อเด็่อนัค่อนัข้�างนั�อยอาจสิ่งผู้ลต่อคุณภาพิ่ชีว่ต เนั่�องจาก
มห่ด็ล พิ่ร�อมทีมว่จัยจากโรงพิ่ยาบาลนัครธินั กล่าวว่า ในั โรคหลอด็เล่อด็สิมองเป็นัโรคที�มีค่าใช�จ่ายค่อนัข้�างสิ้ง และอาจ
การสิร�างงานัว่จัยข้องการด็้แลผู้้�ป่วยโรค หลอด็เล่อด็สิมอง สิ้ญ่เสิียความสิามารถในัการทำาหนั�าที�จากพิ่ยาธิ่สิภาพิ่ข้องโรค มี
ร่วมกับทีมว่จัย เพิ่่�อศึึกษาความสิัมพิ่ันัธิ์ข้องความสิามารถ ความบกพิ่ร่องทางกายหร่อพิ่่การ มีผู้ลต่อการด็ำาเนั่นัชีว่ตประจำา
ในัการปฏิ่บัต่ก่จวัตรประจำาวันั พิ่ฤต่กรรมเสิี�ยงในัการด็้แล วันั ไม่สิามารถช่วยเหล่อตนัเองได็� มีข้�อจำากัด็ในัการเคล่�อนัไหว
ตนัเอง ภาวะพิ่ึ�งพิ่่ง และการสินัับสินัุนัทางสิังคม กับคุณภาพิ่ ทำาให�ไม่สิามารถกลับไปทำางานัหร่อใช�ชีว่ตได็�ตามปกต่ มีความ
ชีว่ตข้องผู้้�เป็นัโรคหลอด็เล่อด็สิมอง จากกลุ่มตัวอย่าง เป็นัผู้้� สิำาคัญ่ต่อคุณภาพิ่ชีว่ต การสินัับสินัุนัจากครอบครัวในัด็�านัต่าง ๆ
ป่วยโรคหลอด็เล่อด็สิมองที�เข้�ารับการรักษาที�หนั่วยตรวจผู้้� เช่นั การให�กำาลังใจใสิ่ใจในัการด็้แลสิุข้ภาพิ่ ทำาให�ผู้้�เป็นัโรคหลอด็
ป่วยนัอกในัโรงพิ่ยาบาลเอกชนัแห่งหนัึ�งในักรุงเทพิ่มหานัคร เล่อด็สิมองได็�รับการด็้แลทั�งทางร่างกายและจ่ตใจจากบุคคล
ในการื่ศิึกษาครื่ั�งนี� พบว่า ความสิ่ามารื่ถในการื่ปฏ่บัติ่ก่จวัติรื่ ในัครอบครัว เก่ด็เป็นัแรงสินัับสินัุนัให�เก่ด็การปฏิ่บัต่พิ่ฤต่กรรม
ปรื่ะจำาวัน ภาวะพึ�งพ่ง และการื่สิ่นับสิ่นุนทางสิ่ังคมมีความ ความร่วมม่อในัการด็้แลรักษาอย่างต่อเนั่�องและมีประสิ่ทธิ่ภาพิ่
สิ่ัมพันธ์์ทางบวกกับคุณิภาพชีว่ติที�ดีของผ่้ป่วยโรื่คหลอดเล่อด โรคหลอด็เล่อด็สิมอง เป็นัโรคที�สิามารถป้องกันัได็� แต่ถ�าป่วย
สิ่มอง และพฤติ่กรื่รื่มเสิ่ี�ยงในการื่ด่แลตินเองมีความสิ่ัมพันธ์์กับ แล�วจะเก่ด็ผู้ลกระทบต่อตัวเอง ครอบครัว สิังคม และประเทศึชาต่
ความรื่่้เกี�ยวกับโรื่คหลอดเล่อดสิ่มองเพ่�อป�องกันการื่กลับเป็นซำา ผู้้�ป่วยควรได็�รับการด็้แลที�ด็ีที�สิุด็ เม่�อต�องประสิบกับภาวะโรค
สิ่่งผลให้มีคุณิภาพชีว่ติที�ดี ทำาให้เก่ดแนวทางในการื่วางแผน ซึ�งสิ่วนัใหญ่่ไม่ได็�เตรียมตัวมาก่อนั และบางครั�งอาจเป็นัภาวะ
จัดการื่ภาวะสิุ่ขภาพของผ่้ป่วยโรื่คหลอดเล่อดสิ่มอง ช่วยให้เก่ด เฉียบพิ่ลันัที�เก่ด็ข้ึ�นัได็� สิ่งผู้ลกระทบต่อชีว่ตผู้้�ป่วยและ
ปรื่ะโยชน์ในการื่บ่งชี�ภาวะสิุ่ขภาพของผ่้ป่วย พัฒนาคุณิภาพของ ครอบครัว จากที�เคยช่วยเหล่อตัวเองได็� เม่�อเจ็บป่วยจะไม่
รื่ะบบการื่ให้การื่บรื่่การื่ ช่วยลดภาวะแทรื่กซ้อน ลดจำานวนวัน สิามารถด็้แลตัวเองและทำางานัได็� บทบาทข้องพิ่ยาบาล เป็นั
นอนโรื่งพยาบาล ลดค่าใช้จ่ายที�สิ่่ญเสิ่ียไปกับค่ารื่ักษาพยาบาล ผู้้�มีความร้�ความสิามารถในัการพิ่ยาบาล จะสิามารถช่วย
Special Article
นำาไปสิ่่่การื่พัฒนาแนวปฏ่บัติ่ในการื่พยาบาลอย่างเหมาะสิ่ม เหล่อผู้้�ป่วยได็�ทำาให�เก่ด็ผู้ลลัพิ่ธิ์ในัการด็้แลการพิ่ยาบาลที�
ทำาให้เก่ดผลลัพธ์์ในการื่ด่แลการื่พยาบาลที�มีปรื่ะสิ่่ทธ์่ภาพ มีประสิ่ทธิ่ภาพิ่ สิ่งผู้ลทำาให�ผู้้�ป่วยมีคุณภาพิ่ชีว่ตที�ด็ีข้ึ�นั
