Page 26 - MU_11nov66

26 มหิดลสาร ๒๕๖๖ November 2023

ม.มหิิดลเปิดป.โทการจำัดการสุข่ภัาพสัตว์ป่าแหิ่งแรกในไทย

ไขปรื่ิศนาโรื่คติดีเช่�อในลูกช้าง

สิัมภาษณ์ และเข้ียนัข้่าวโด็ย ฐ่ต่รัตนั์ เด็ชพิ่รหม
ข้อบคุณภาพิ่จาก VS

การศึึกษาทาง “พยาธ์่ว่ทยา” (Pathology) เพิ่่�อให�ทราบถึง
“กลไกการื่เก่ดโรื่ค” นัับเป็นักุญ่แจสิำาคัญ่สิ้่การสิร�างแผู้นัที�
เพิ่่�อการค�นัหาการรักษาและป้องกันัโรค จากความเข้�าใจ
การเปลี�ยนัแปลงข้องโครงสิร�างและการทำางานัข้องระบบ
ภายในัร่างกายข้องมนัุษย์และสิัตว์
เช่ นั เ ด็ี ยว กั บการเก่ ด็ โรค ต่ ด็ เช่�อไว รัสิ Elephant
endotheliotropic herpesvirus haemorrhagic disease
(EEHV HD) ที�คร่าชีว่ต “ล่กช้าง” ได็�ถึงประมาณครึ�งหนัึ�ง
ข้องอัตราการเก่ด็ในัแต่ละปี ในัข้ณะที�ยังไม่มีวัคซีนัป้องกันั
โรคต่ด็เช่�อไวรัสิด็ังกล่าวได็�ในัข้ณะนัี�
อาจารื่ย์ ดรื่. สิ่ัติวแพทย์หญ่งพจนา วรื่รื่ธ์นะน่ติย์ หัวหนั�า อาจารื่ย์ ดีรื่. สัตวิแพทย์หญ่ิงพจนา วิรื่รื่ธินะนิตย์
หัวหนั�าภาคว่ชาเวชศึาสิตร์คล่นั่กและการสิาธิารณสิุข้
ภาคว่ชาเวชศึาสิตร์คล่นั่กและการสิาธิารณสิุข้ คณะสิัตวแพิ่ทยศึาสิตร์ คณะสิัตวแพิ่ทยศึาสิตร์ มหาว่ทยาลัยมห่ด็ล
มหาว่ทยาลัยมห่ด็ล กล่าวว่า โรคต่ด็เช่�อไวรัสิ Elephant
endotheliotropic herpesvirus haemorrhagic disease
จากการศึึกษาข้�อม้ลย�อนัหลังข้องทีม EEHV Task Force
(EEHV HD) ในั “ล่กช้าง” แม�เก่ด็จากไวรัสิในัตระก้ล Herpes Virus
Thailand พิ่บว่า “ล่กช้าง” ที�ป่วยด็�วยโรคต่ด็เช่�อไวรัสิ
เช่นัเด็ียวกันั แต่อย้่ในักลุ่มสิปีชีสิ์ หร่อสิายพิ่ันัธิุ์ที�แตกต่างกันั
Elephant endotheliotropic herpesvirus haemorrhagic
จึงสิ่งผู้ลต่างกันัในัมนัุษย์และสิัตว์ และไม่ต่ด็ต่อจาก “สิ่ัติว์
disease (EEHV HD) มีโอกาสิเสิียชีว่ตได็�ถึงร�อยละ ๖๐ – ๗๐
สิ่่่คน” หร่อ “คนสิ่่่สิ่ัติว์” รวมทั�งจาก “สิ่ัติว์สิ่่่สิ่ัติว์” ซึ�งในัมนัุษย์
หากไม่ได็�รับการรักษาอย่างทันัท่วงที
อาจแสิด็งเป็นัอาการข้อง “เรื่่ม” หร่อโรคต่ด็เช่�อไวรัสิทาง
โด็ยล้กช�างอาจจะแสิด็งอาการไม่จำาเพิ่าะเจาะจงในัช่วงแรก
เพิ่ศึสิัมพิ่ันัธิ์ (Herpes simplex virus) แต่ในั “ล่กช้าง” หากต่ด็เช่�อ
อาจเร่�มมีพิ่ฤต่กรรมเปลี�ยนัแปลงไป เด็่นัข้าแข้็ง เซ่�องซึม ก่นันั�อยลง
ไวรัสิ EEHV อาจสิ่งผู้ลลุกลามจนัเสิียชีว่ต โด็ยมีรายงานั
จนัเม่�อมีอาการรุนัแรง มักมีอาการหนั�าบวม ล่�นัม่วง มีไข้�
ข้องโรคนัี�ในั “ช้างเอเชีย” มากกว่า “ช้างแอฟื้รื่่กา” และเช่�อไวรัสิ
ถ่ายเหลวปนัเล่อด็ จนัมีอาการทรุด็ หัวใจ และอวัยวะต่างๆ
EEHV ที�ก่อโรคในัช�างทั�งสิองชนั่ด็เป็นัคนัละกลุ่มย่อยกันัอีกด็�วย
ในัร่างกายล�มเหลว และเสิียชีว่ตในัที�สิุด็ซึ�งโอกาสิข้องการ
“รื่อดชีว่ติ” ข้อง “ล่กช้าง” ต�องอาศึัยการเฝี้าสิังเกตอาการ
อย่างใกล�ช่ด็ข้อง “ควาญช้าง” โด็ยที�ผู้่านัมาพิ่บว่า จากว่กฤต่
COVID-19 ที�ทำาให� “ควาญช้าง” ต�องประสิบปัญ่หาทางเศึรษฐก่จ
จนัต�องเปลี�ยนัอาชีพิ่ สิ่งผู้ลกระทบไม่นั�อยต่อการเพิ่่�มข้ึ�นั
ข้องอัตราการเก่ด็โรคต่ด็เช่�อไวรัสิ EEHV HD
ปัจจัยสิำาคัญ่ข้องการทำาให�โรคต่ด็เช่�อไวรัสิ Elephant
endotheliotropic herpesvirus haemorrhagic disease
(EEHV HD) ลุกลาม เก่ด็จาก “ภ่ม่คุ้มกันบกพรื่่อง” โด็ย “ล่กช้าง”
จะได็�รับ “ภ่ม่คุ้มกันติามธ์รื่รื่มชาติ่” จาก “แม่ช้าง” ทั�งในัช่วง
ระหว่างตั�งท�องผู้่านัทางรกและหลังคลอด็ผู้่านัทางนัำานัม โด็ยเฉพิ่าะ
“นำานมเหล่อง” ในัช่วงไม่กี�วันัแรกหลังการตกล้ก

Excellence

Teaching & Learning