Page 31 - MU_5May66

May 2023 มหิดลสาร ๒๕๖๖ 31

ป็วิดขาต่อนเดินเกิดจ้ากอะไรไดบ้าง
้

ิ
โดย กภั. เดชวิน หิลายศริเรืองไร
ิ
คณะกายภัาพื่บำาบัด มหิาวิทยาลยมหิดล
ั
อาการปวดข้าตอนเดน หิลาย ๆ คนตองเคยมีประสูบการณ ์
ิ
้
ุ
ี
�
้
ำ
ั
ั
ู
ปวดข้ามาแลว ในบทความนเราจะมาทาความร้จกกบสูาเหิตท � ี
่
่
่
ุ
้
ู
ี
�
พื่บไดบอยสูงผิลใหิเกดอาการปวดข้า แตจะเนนไปในกลมผิทม ี
้
ิ
่
้
้
ำ
่
ุ
ิ
ื
ิ
อายตั�งแต ๔๐ ปีข้�นไป ในชวิตประจาวัน การเดนถอว่าเป็นกจกรรม
ี
ึ
้
็
้
ั
�
ิ
ำ
ี
ิ
ทสูาคญ ถาเราเดนแลวเกดอาการปวดข้ากสูามารถสู่งผิลใหิ ้
เกดข้้อจากดในการทากจวัตรประจาวันตาง ๆ ได หิากเราพื่ิจารณา
ิ
้
ำ
ำ
ำ
ิ
่
ั
ถงองคประกอบข้องร่างกายท�สูามารถสู่งผิลใหิเกดอาการปวดข้า
์
้
ี
ิ
ึ
้
�
้
ื
จะประกอบดวยสูาเหิตุจากหิลอดเลอดแดง เสู้นประสูาท กลามเนอ
ื
�
ี
้
ิ
้
ี
่
นองและข้้อเข้่า ท�สู่งผิลใหิเกดอาการปวดได ในบทความนเราจะชวน
�
ิ
�
้
่
ื
ใหิทกคนมาลองตรวจร่างกายเพื่อพื่จารณาแยกสูาเหิตุทสูงผิลใหิ ้
ี
ุ
กภ. เดช่วิน หลายั่ศึรื่ิเรื่่องไรื่
ิ
เกดอาการปวดข้ากน คณะกายภัาพื่บาบัด มหิาวิทยาลยมหิดล
ั
ิ
ำ
ั
ิ
ี
ื
ั
์
องคประกอบแรกท�จะชวนทุกคนมาตรวจร่างกายกน คอ
ื
หิลอดเลอด โดยเฉพื่าะหิลอดเลอดแดงท�ถอว่าเป็นองคประกอบ อาการื่ปวดมากที่ข้อพับและนอง ปวดตงขัดชุ่วงเชุ้าหลงตนนอน
ื
์
ื
ี
่
ึ
่
ั
�
่
�
่
ำ
�
ี
ั
้
ทสูาคญข้องร่างกาย เพื่ราะว่าโครงสูร้างดงกลาวทาหินาทข้นสู่ง มการื่จากดการื่เคลอนไหวในที่่างอและเหยยดเข่า มอาการื่ปวด
ั
ี
�
ำ
่
่
ั
่
่
�
ำ
ออกซิเจน พื่ลงงานและสูารอาหิารท�สู่งไปตามอวัยวะตาง ๆ ถาเกด ขณิะเปลยนที่่าเม่�ออย่ในที่่าเดมเป็นเวลานาน การื่ยนหรื่่อเดน
ิ
ี
้
ั
่
่
่
่
่
�
่
ั
ิ
ความผิดปกตจะสูงผิลใหิเกดภัาวะอกเสูบตออวยวะใกลเคยงได ้ นาน ๆ กสิ่่งผู้ลที่าใหเกดอาการื่ปวดได ข้อเข่าจะมขนาดใหญข�น
้
ี
ั
ิ
่
ิ
่
้
่
ึ
ำ
็
้
่
่
้
โดยอาการื่ของโรื่คหลอดเลอดแดงผู้ดปกตน�น ผู้่้ป่วยจะม ่ ในรื่ายที่่�เป็นมานาน ม่เสิ่่ยงกรื่อบแกรื่็บขณิะขยับข้อเข่า อาการื่
ั
่
่
่
่
่
่
่
่
่
่
่
ั
้
่
ั
ำ
่
�
ำ
อาการื่ปวดบรื่่เวณินองเม�อที่ากจกรื่รื่มโดยเฉพาะการื่เดน จะดข�นเม�อไดน�งพักหรื่่ออยในที่่าที่�ไมมการื่ลงนาหนกที่ข้อเข่า (๓)
่
่
ึ
�
�
�
�
�
่
่
ื
่
่
เนองจากเลอดที่สิ่่งไปเลยงกลามเนอนองไม่เพยงพอแต ่ สู่วนปัญหิาสูุดท้าย คอ กลามเนออกเสูบเรือรัง โดยปกต ิ
ั
้
�
่
ื
่
้
่
ึ
้
่
ิ
่
ั
่
อาการื่จะดข�นเม�อหยดพัก นอกจากน�น ยังมความผู้ดปกตที่ � ่ โรคกลามเนออกเสูบเรือรังสูามารถเกดข้�นไดกบกลามเนอทุกสู่วน
ุ
่
้
ั
ื
ั
�
ื
�
�
้
่
ึ
่
่
็
ั
สิ่ของผู้วหนงอาจม่สิ่ซี่ดหรื่่อคลา ถาคลาบรื่่เวณินองจะม ่ ข้องร่างกาย เกดจากการบาดเจบซา ๆ อย่างคอยเป็นคอยไป
่
่
ำ
ิ
ำ
่
่
้
ำ
่
่
ำ
่
ั
้
่
ี
่
ำ
ิ
ี
�
�
ึ
ความรื่้สิ่กเยน อาจมกลามเนอฝ่อลบและขนรื่่วงบรื่่เวณิดงกลาว (๑) จากกจวตรประจาวันททา แตในบทความนเราจะเนนไปท � ี
็
่
�
ั
้
่
ึ
่
�
ตามมาดวยปัญหิาเสู้นประสูาท ในบทความนเราจะกลาวถง กลามเนอนอง (gastrocnemius muscle) ซี�งม่สิ่าเหตุจาก
ี
้
�
่
่
ึ
้
้
ั
�
ื
ู
�
ี
ั
ั
่
่
่
ภัาวะกระดกสูนหิลงสูวนลางเสูอมกดทบเสูนประสูาททสูงผิล การื่ยนหรื่่อเดนนาน ๆ หรื่่อการื่ออกกาลงกายที่�มากเกนไป
่
ั
่
่
่
ำ
้
ำ
ทาใหิเกดอาการปวดร้าวลงข้าได โดยโครงสูร้างทีสูามารถกดทับ อาการื่กลามเนออกเสิ่บเรื่่อรื่ังที่นอง ผู้้ป่วยจะมอาการื่ปวด
ิ
้
�
�
�
่
ั
้
่
่
�
่
่
ี
ั
�
้
เสู้นประสูาท ประกอบดวย หิมอนรองกระดูกสูันหิลงทย�นไป เม�อใชุ้งานไม่ว่าจะเป็นการื่เดนหรื่่อการื่ยนเขย่งปลายเที่้า
ื
่
่
่
็
กดเสู้นประสูาท อาการบวมข้องข้้อตอกระดูกสูันหิลง เอนประกบ มอาการื่ปวดตงที่�กลามเนอนองหลงตนนอน ม่จุดกดเจบ
่
ั
ึ
่
็
�
่
ั
่
่
�
้
่
ั
ั
ึ
ข้้อกระดูกสูันหิลงหินาตวข้�น หิรือภัาวะกระดูกงอกภัายใน ที่ตวกลามเนอและมอาการื่รื่้าวลงมาที่�ฝ่่าเที่้า อาการื่ปวดจะดข�น
ึ
่
่
่
ั
่
้
�
่
�
ั
้
ุ
่
้
้
่
�
้
โพื่รงกระดูกสูันหิลง โดยอาการื่ปวดขาจะถกกรื่ะตนไดจาก เม่�อไดพัก หรื่่อย่ดกลามเนอ (๔)
ุ
ำ
ิ
�
ี
ั
้
่
่
่
ึ
่
่
การื่ยนหรื่่อเดนนาน ๆ หรื่่อการื่แอนหลง อาการื่จะดข�น ท�งหิมดท�กลาวเป็นสูาเหิตสู่วนใหิญทสูามารถทาใหิเกดอาการ
่
ั
ี
�
ั
ิ
้
เม�อน�งพัก กมตว หรื่่อนอนรื่าบ อาการื่ปวดรื่้าวลงขาจะไม่สิ่ัมพันธ์์ ปวดข้าได ใครทกาลงประสูบปญหิาปวดข้าข้ณะเดนลองพื่จารณา
ั
ั
ี
ำ
่
ั
้
ิ
ั
้
ั
่
ั
ี
�
่
ั
กบสิ่่ผู้วความรื่้สิ่ึกเย็นรื่้อนที่ผู้วหนง แตจะสิ่ัมพันธ์์กบชุ่วงเวลา อาการแยกโรคกนดูนะครับ โดยใครทมีแนวโนมปวดข้าจาก
่
�
่
่
่
ำ
ื
ุ
่
ื
้
้
่
ของวัน โดยในชุ่วงเชุ้า ผู้้ป่วยจะรื่้สิ่ึกสิ่บายขาไม่ปวด ยนเดนไดด ่ สูาเหิตข้องหิลอดเลอดแนะนาใหิรีบไปพื่บแพื่ทย์ เพื่�อทำาการตรวจ
่
ึ
�
ื
ั
่
ุ
่
่
ื
ี
�
้
ุ
แตจะเรื่่�มมอาการื่และอาการื่จะมากข�นชุ่วงหลงเที่�ยงวันไปแลว ประเมินและรักษาเพื่ราะถอเป็นอาการทรนแรงกว่าสูาเหิตอน ๆ
ั
จากเสิ่้นปรื่ะสิ่าที่ถ่กกดที่ับมากขึ�น (๒) สู่วนสูาเหิตท�เหิลอสูามารถมาพื่บนกกายภัาพื่บำาบัดเพื่ื�อทาการ
ำ
ี
ื
ุ
้
ิ
่
ตอดวยปัญหาข้อเข่าเสิ่�อม โดยผู้้ป่วยจะมอาการื่ปวดชุัดเจน ตรวจประเมินและรักษาได อย่ามองข้้ามอาการปวดข้าข้ณะเดน
้
่
่
่
้
่
้
ที่�บรื่่เวณิเข่าไม่ว่าจะเป็นดานหนาหรื่่อหลงเข่า บางรื่ายอาจม ่ เพื่ราะอาจสู่งผิลตอคุณภัาพื่ชวิตข้องเราและมีไดหิลายสูาเหิต ุ
่
ี
้
ั
้
เอกสารอางอง ิ
๑. Ghaderi F, Oskouei AE. Physiotherapy for women with stress urinary incontinence: a review article. J Phys Ther Sci. 2014 Sep;26(9):1493-9. doi:
10.1589/jpts.26.1493.
อ้างอ่ง
้
ุ
้
้
๒. Jiravaranun S, Jaipang C. ภาวะกลั้�นปััสสาวะไม่่ได้ในผู้้สงอายุ: บทบาทพยุาบาลั้. Vajira Nursing Journal. 2019 Dec 30;21(2):77-87.
้
๑. Walsworth MK, Bie RD, Figoni SF, O’connell JB. Peripheral Artery Disease: What You Need to Know. J Orthop Sports Phys Ther. 2017;12(47):957-964.
๓. Chaiyawat P, Karki A, Wattananon P, Nepl B, Asumpinwong C. Effect of Home-based Functional approach vs Kegal Exercise on Quality of Life in เพื่่�อสุขภาพื่
๒. Genevay S, Courvoisier DS, Konstantinou K, Kovacs FM, Marty M, Rainville J, et al. Clinical classification criteria for neurogenic claudication caused
Community Dwelling, Postnatal women with Stress Urinary incontinence during the COVID-19 Pandamic. Journal of Gynecological Oncology. 2021;
by lumbar spinal stenosis. The N-CLASS criteria. Spine J. 2018;18(6):941-7.
4(5), 1069.
๓. Arya RK, Jain VK, Osteoarthritis of the knee joint: An overview, J. Indian Acad. Clin. Med. 2013;14(2):154-162.
๔Bø K. Physiotherapy management of urinary incontinence in females. J Physiother. 2020 Jul;66(3):147-154. doi: 10.1016/j.jphys.2020.06.011.
๔. Simons DG, Travell JG, Simons LS. Myofascial pain and dysfunction, The Trigger Point Manual. 2nd Edition. Baltimore: Williams & Wilkins;2001.
๕. Herbison GP, Dean N. Weighted vaginal cones for urinary incontinence. Cochrane Database Syst Rev. 2013 Jul; 2013(7):CD002114.
๖.Dumoulin C, Cacciari LP, Hay-Smith EJC. Pelvic floor muscle training versus no treatment, or inactive control treatments, for urinary inconti-
nence in women. Cochrane Database Syst Rev. 2018;10:CD005654.