Page 34 - MU_10Oct65
P. 34
34 มหิดลสาร ๒๕๖๕ October 2022
COVID-19: การคุ่้มค่รองเด็กข้ามชาติ
กัญญา อภูิพิ่รัชัยสู่กุล
น้ักวิิจัยสู่ถาบัน้วิิจัยปรัะชากรัและสู่ังค่ม ม.มหิิดล
ปรัะเที่ศไที่ยม่มาตรัการัใน้การัคุ่้มค่รัองสู่ิที่ธิ์ิและเสู่รั่ภูาพิ่ของผู้ที่่�
อยู่อาศัยใน้ปรัะเที่ศเป็น้ไปตามพิ่ัน้ธิ์กรัณ่รัะหิวิ่างปรัะเที่ศด้าน้สู่ิที่ธิ์ิ
๑
มนุ้ษยชน้ ซ่�งตามอนุ้สู่ัญญาวิ่าด้วิยสู่ิที่ธิ์ิเด็ก แบ่งออกเป็น้ ๔ ด้าน้
ค่ือ ๑) สู่ิที่ธิ์ิการัม่ช่วิิต ๒) สู่ิที่ธิ์ิที่่�จะได้รัับการัปกป้องคุ่้มค่รัอง ๓) สู่ิที่ธิ์ิ
ใน้การัได้รัับการัพิ่ัฒน้า และ ๔) สู่ิที่ธิ์ิใน้การัม่สู่่วิน้รั่วิม โดยเด็ก
หิมายถ่งเด็กที่่�ม่อายุตำากวิ่า ๑๘ ปี จะต้องได้รัับการัคุ่้มค่รัองที่าง
กฎหิมายตามพิ่รัะรัาชบัญญัติคุ่้มค่รัองเด็ก พิ่.ศ. ๒๕๔๖ ตามกลไก
ของกรัะที่รัวิงการัพิ่ัฒน้าสู่ังค่มและค่วิามมั�น้ค่งของมนุ้ษย์ และ
ค่ณะกรัรัมการัคุ่้มค่รัองเด็กแหิ่งชาติ ซ่�งม่การัจัดที่ำาค่วิามรั่วิมมือ
ของหิน้่วิยงาน้เพิ่ื�อกำาหิน้ดแน้วิที่างมาตรัการัแที่น้การักักตัวิเด็ก
เพิ่ื�อรัอการัสู่่งกลับ สู่ำาหิรัับเด็กที่่�เข้าปรัะเที่ศโดยไม่ถูกตามกฎหิมาย
กัญญา อภัิพ้รื่ช่ัยสู่กุลั
ปัจจุบัน้ปรัะเที่ศไที่ยไม่ม่เด็กที่่�ต้องถูกกักขังรัวิมกับผู้ใหิญ่ และน้ับ นักวิิจััยสถาบันวิิจััยประชากรแลัะสังคม
มหาวิิทยาลััยมหิดีลั
เป็น้การัคุ่้มค่รัองสู่ิที่ธิ์ิขั�น้พิ่ื�น้ฐาน้ใหิ้แก่เด็กต่างด้าวิใน้ปรัะเที่ศ ๒
สุำาหรื่ับจำานวนเด็กข้ามชาตำ่ในปรื่ะเทศิไทย จากการื่คาดปรื่ะมาณ
ของย่น่เซฟื้ คาดว่ามีปรื่ะชากรื่ข้ามชาตำ่ในปรื่ะเทศิไทยรื่วม ซ่�งพิ่อจะม่รัายได้เล็กน้้อยน้ำามาช่วิยเหิลือจุน้เจือค่รัอบค่รััวิ
๓.๖ ล้านคน และในจำานวนนี�เป็นกลุ่มปรื่ะชากรื่ที�มีอายุตำำากว่า เด็กกลุ่มน้่�เสู่่�ยงที่่�จะหิลุดออกจากรัะบบการัศ่กษา และออกสูู่่ตลาด
๑๘ ปี รื่้อยละ ๑๔ ซึ�งค่ดเป็นจำานวนปรื่ะชากรื่เด็กปรื่ะมาณ แรังงาน้ เน้ื�องจากการัหิยุดเรั่ยน้เป็น้เวิลาน้าน้ การักลับเข้าสูู่่รัะบบ
๕๐๐,๐๐๐ คน ๓ การัศ่กษาอ่กค่รัั�งเป็น้เรัื�องยาก เน้ื�องจากเด็กโตข่�น้ เมื�อสู่ามารัถที่ำางาน้
จากสู่ถาน้การัณ์การัแพิ่รั่รัะบาดของ COVID-19 ที่่�ผ่าน้มา และม่รัายได้ จ่งอยากที่ำางาน้มากกวิ่า น้อกจากน้่�เด็กกลุ่มน้่�ยังเสู่่�ยง
สู่่งผลกรัะที่บมากมายต่อปรัะชากรัไที่ย ไม่เวิ้น้แม้แต่ปรัะชากรั ต่อการัแต่งงาน้ก่อน้วิัยอัน้ค่วิรัอ่กด้วิย
ข้ามชาติที่่�เดิน้ที่างเข้ามาที่ำางาน้ใน้ปรัะเที่ศไที่ย ที่ั�งยังสู่่งผลกรัะที่บ การื่แก้ปัญหาผลกรื่ะทบด้านการื่ด่แลคุ้มครื่องเด็กข้ามชาตำ่
ต่อลูกหิลาน้ของแรังงาน้ข้ามชาติอ่กด้วิย ผลการัศ่กษาจากโค่รังการั กับครื่อบครื่ัวของเด็ก ผ่านพื่่อแม่ผ่้ปกครื่อง บางมาตำรื่การื่ในการื่
วิิจัย “การื่ปรื่ะเม่นสุถึานการื่ณ์เด็กข้ามชาตำ่ในปรื่ะเทศิไทยและ ช่วยเหล่อ และเยียวยาเด็กกลุ่มนี�ยังไม่ได้รื่ับ หรื่่อยังไม่สุามารื่ถึ
ผลกรื่ะทบจากโคว่ด-๑๙” พื่บว่า เด็กข้ามชาตำ่มีความเสุี�ยงด้าน เข้าถึึงได้ เช่นเดียวกับนโยบายการื่ขึ�นทะเบียนแรื่งงาน การื่ตำ่อ
การื่คุ้มครื่องหลายด้าน สุำาหรื่ับความเสุี�ยงเด็กเล็ก ได้แก่ ความ ใบอนุญาตำทำางานที�ยังพื่บว่ายังมีข้อจำากัดอย่่ ในเรื่่�องของ
รืุ่นแรื่งในครื่อบครื่ัวการื่ด่แล และการื่เลี�ยงด่ สุ่วนความเสุี�ยง กรื่ะบวนการื่ เช่น การื่ตำรื่วจรื่่างกาย และค่าใช้จ่ายที�ค่อนข้างสุ่ง
เด็กโตำ ได้แก่ ความรืุ่นแรื่งในครื่อบครื่ัว การื่ออกสุ่่ตำลาดแรื่งงาน นอกจากนี�ปัญหาความล่าช้าในกรื่ะบวนการื่ดำาเน่นการื่ที�เป็น
การื่แตำ่งงานก่อนวัยอันควรื่ และพื่ฤตำ่กรื่รื่มเสุี�ยงตำ่างๆ ที�นำาไปสุ่่ ผลจากสุถึานการื่ณ์ COVID-19 ล้วนสุ่งผลกรื่ะทบตำ่อสุ่ทธ์่ และ
ความรืุ่นแรื่ง สุถึานภาพื่ในการื่ทำางานของพื่่อแม่แรื่งงานข้ามชาตำ่ ทั�งในด้าน
ค่วิามเสู่่�ยงใน้เด็กเล็ก พิ่บวิ่าพิ่่อแม่ผู้ปกค่รัองต้องหิยุดงาน้ รื่ายได้ และด้านสุถึานภาพื่การื่มีเอกสุารื่ที�ถึ่กตำ้อง
ที่ำาใหิ้ขาดรัายได้ม่ปัญหิาด้าน้การัเงิน้ สู่่งผลใหิ้เกิดค่วิามเค่รั่ยด เก่�ยวิกับการัคุ่้มค่รัองเด็กข้ามชาติที่่�ยังม่ข้อจำากัดใน้หิลายๆ
และค่วิามเค่รั่ยดใน้ค่รัอบค่รััวิน้่�เองที่่�เป็น้ปัจจัยสู่่งผลใหิ้เกิดค่วิาม ปรัะเด็น้ใน้การัดำาเน้ิน้งาน้ค่วิรัจะม่กลไกค่วิามรั่วิมมือจากทีุ่ก
รัุน้แรังใน้ค่รัอบค่รััวิ ค่วิามเสู่่�ยงด้าน้การัดูแลหิรัือการัเล่�ยงดู พิ่บวิ่า ภูาค่สู่่วิน้ใน้พิ่ื�น้ที่่�ไม่วิ่าจะเป็น้จากภูาค่รััฐ ภูาค่เอกชน้ รัวิมถ่ง
เม่�อศิ่นย์การื่เรื่ียนรื่่้เด็กข้ามชาตำ่ตำ้องปิดลงพื่่อแม่ผ่้ปกครื่อง ภูาค่ปรัะชาสู่ังค่ม และองค่์กรัชุมชน้ โดยอาจเป็น้การัจัดตั�ง
ไม่กล้าปล่อยเด็กไว้เพื่ียงลำาพื่ัง จึงพื่าเด็กไปทำางาน หรื่่อไป ค่ณะที่ำางาน้ค่วิามรั่วิมมือจากทีุ่กภูาค่สู่่วิน้ใน้พิ่ื�น้ที่่� บูรัณาการั
ที�ทำางานด้วย ซึ�งทำาให้เก่ดความเสุี�ยงจากผลกรื่ะทบจากสุารื่เคมี ที่ำางาน้รั่วิมกัน้เพิ่ื�อช่วิยเหิลือแรังงาน้ข้ามชาติรัวิมถ่งเด็กข้ามชาติ
สุำาหรื่ับพื่่อแม่ที�ทำาอาชีพื่ภาคเกษตำรื่ ในภาคปรื่ะมงเสุี�ยงที�จะ เช่น้ การัปรัะสู่าน้งาน้สู่่งต่อค่วิามช่วิยเหิลือใน้ด้าน้ต่างๆ ใหิ้กับ
เก่ดอันตำรื่ายจากการื่ทำางานได้เช่นกัน เด็กข้ามชาติ และแรังงาน้ข้ามชาติใหิ้ได้อย่างที่ั�วิถ่งใน้ช่วิงวิิกฤต
สู่ำาหิรัับค่วิามเสู่่�ยงใน้เด็กโต พิ่บวิ่า เด็กที่่�ต้องหิยุดเรั่ยน้ ซ่�งค่ณะที่ำางาน้ดังกล่าวิยังสู่ามารัถเป็น้กลไกใน้การัดำาเน้ิน้งาน้
เน้ื�องจากโรังเรั่ยน้ปิด สู่่วิน้ใหิญ่จะออกไปช่วิยพิ่่อแม่ผู้ปกค่รัองที่ำางาน้ เชิงป้องกัน้ใหิ้กับหิน้่วิยงาน้ต่างๆ ได้อ่กด้วิย
ที�มา: การัจัดปรัะชุมเพิ่ื�อน้ำาเสู่น้อผลและรั่วิมกำาหิน้ดน้โยบาย. (๒๗ พิ่ฤษภูาค่ม ๒๕๖x๕). โค่รังการัวิิจัย “การัปรัะเมิน้สู่ถาน้การัณ์เด็กข้ามชาติใน้ปรัะเที่ศไที่ยและผลกรัะที่บจากโค่วิิด-19”
อ้างอ่ง
๑. องค่์การัยูน้ิเซฟ ปรัะเที่ศไที่ย. อนุ้สู่ัญญาวิ่าด้วิยสู่ิที่ธิ์ิเด็กค่ืออะไรั. เข้าถ่งข้อมูล ๒๕ มิถุน้ายน้ ๒๕๖๕ สู่ืบค่้น้จาก https://www.unicef.org/thailand/th/what-is-crc#:~:text=
อนุ้สู่ัญญาสู่หิปรัะชาชาติวิ่าด้วิยสู่ิที่ธิ์ิ, ลิดรัอน้ไปจากเด็กได้.
๒. ค่ณะกรัรัมการัสู่ิที่ธิ์ิมนุ้ษยชน้แหิ่งชาติ. (๒๕๖๒). การัคุ่้มค่รัองสู่ิที่ธิ์ิเด็ก: กรัณ่ผลสู่ำาเรั็จเรัื�องการักำาหิน้ดมาตรัการัแที่น้การักักตัวิเด็กใน้สู่ถาน้กักตัวิค่น้ต่างด้าวิ. เข้าถ่งข้อมูล ๒๕ มิถุน้ายน้ ๒๕๖๕
สู่ืบค่้น้จาก https://www.youtube.com/watch?v=G6L4ht-E8WY
Special Article
๓. องค่์การัยูน้ิเซฟ ปรัะเที่ศไที่ย. (๒๕๖๔). ช่วิิตที่่�ไม่ม่ใค่รัเหิ็น้ ๔๘ ปี สู่ถาน้การัณ์เด็กไรั้สู่ัญชาติใน้ปรัะเที่ศไที่ย. เข้าถ่งข้อมูล ๒๕ มิถุน้ายน้ ๒๕๖๕ สู่ืบค่้น้จาก https://www.unicef.org/thailand/
media/5861/file/Invisible%20Lives:%2048%20Years%20of%20the%20Situation%20of%20Stateless%20Children%20in%20Thailand.pdf.