Page 12 - MU_12Dec64

December 2021
12 มหิดลสาร ๒๕๖๔

ม.มหิิดล วิิจั้ยรั้ะบบรั้ากพืืชเศรั้ษฐกิจั

ติ่อลมิหายใจเกษติรื่กรื่ไท่ย

สััมภาษณ์ และเข่ย์นข�าวิโดย์ ฐิติรัตน์ เดชุพื่รหิม
ภาพื่จิากผูู้�ใหิ�สััมภาษณ์

ในบรรดาพื่่ชุท่�ได�ม่การย์่�นจิดสัิทธิบัตรเพื่่�อขอรับควิามคุ�มครอง
ตามปีระกาศูของกระทรวิงการเกษตรและสัหิกรณ์มากท่�สัุดใน
ลำาดับต�นๆ คงไม�พื่�น “ข้าว” ซึ่ึ�งเปี็นพื่่ชุเศูรษฐกิจิท่�เปี็นทรัพื่ย์ากร
หิลักของชุาติ
แม�ท่�ผู้�านมาปีัญหิาโรคระบาดจิากวิิกฤติ COVID-19 จิะหินัก
หินาสัาหิัสัเพื่่ย์งใดแต�ย์ังม่หิลาย์ภูมิภาคบนโลกใบน่�ท่�ย์ังรอคอย์
การเย์่ย์วิย์าตามเป้าหมาย SDGs ข้อที� ๑ ซึ่ึ�งว�าด้วยการื่ขจัด
ความยากจน (No Poverty) และ SDGs ข้อที� ๒ ซึ่ึ�งว�าด้วยการื่
ขจัดความ ห่วโหย (Zero Hunger) เพื่่�อการพื่ัฒนาอย์�างย์ั�งย์่น
แหิ�งสัหิปีระชุาชุาติ
ปีระเทศูไทย์ในฐานะท่�เปี็นแหิล�งปีลูกข�าวิท่�สัำาคัญของโลกก็
สัามารถึม่สั�วินชุ�วิย์ใหิ� SDGs 1 และ SDGs 2 แหิ�งสัหิปีระชุาชุาติ
บรรลุเปี้าหิมาย์ ซึ่ึ�งการื่ใชื้้นวัตกรื่รื่มและเทคโนโลยีที�เหมาะสิ่ม
จะสิ่ามารื่ถชื้�วยเพ่�มผัลผัล่ตและต�อลมหายใจให้กับเกษตรื่กรื่ได้
ผั่้ชื้�วยศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ปฐิมพงษ์ จอห์นสิ่์ แสิ่งว่ไล อาจิารย์์
ปีระจิำาภาควิิชุาชุ่วิวิิทย์า คณะวิิทย์าศูาสัตร์ มหิาวิิทย์าลัย์มหิิดล ผูู้�
เปี็นกำาลังสัำาคัญของ “Root Lab Thailand” ซึ่ึ�งเปี็นหิ�องปีฏิิบัติการ
หิลักเพื่่�อการศูึกษาและวิิจิัย์ระบบรากพื่่ชุของปีระเทศูไทย์ กล�าวิ
วิ�า “รื่าก” ค่อ หัวใจสิ่ำาคัญของพ่ชื้ การื่ปล่กพ่ชื้ใดๆ ให้ปรื่ะสิ่บ
ผัลสิ่ำาเรื่็จ จะต้องใสิ่�ใจศิึกษารื่ะบบรื่ากของพ่ชื้ เพ่�อการื่คัดเล่อก
นำาไปปล่กให้เหมาะสิ่มต�อสิ่ภาพของแต�ละพ่�นที�ด้วย บ�อย์ครั�งท่� ผั่้ชื้�วยศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ปฐิมพงษ์ จอห์นสิ่์ แสิ่งว่ไล
เกษตรกรปีลูกพื่่ชุไม�ได�ผู้ลด่ เน่�องจิากไม�ได�ม่การศูึกษาเพื่่�อการเตร่ คณะวิิทย์าศูาสัตร์ มหิาวิิทย์าลัย์มหิิดล
ย์มพื่ร�อมท่�ด่ก�อนการปีลูก จากเด่มที�เชื้่�อว�าพ่ชื้ย่�งมีรื่ากเยอะจะย่�ง
ด่ดนำาด่ดอาหารื่จากด่นและเจรื่่ญเต่บโตได้ดีนั�น แท้ที�จรื่่งแล้วย่�ง
พ่ชื้มีรื่ากเยอะ จะไปแย�งอาหารื่จากใบและดอก ทำาให้ไม�สิ่ามารื่ถ
เศิรื่ษฐิก่จที�ใชื้้กันทั�วโลก มาปรื่ะยุกต์ทดลองใชื้้กับการื่ปล่กข้าว
ให้ผัลผัล่ตได้ดีเท�าที�ควรื่
พบว�าสิ่ามารื่ถนำาไปพัฒนาโครื่งสิ่รื่้างรื่าก และชื้�วยในการื่รื่ะบุ
ซึ่ึ�งการคัดเล่อกพื่่ชุท่�ม่ระบบรากท่�เหิมาะสัมกับสัภาพื่พื่่�นท่�เพื่าะ
ลักษณะรื่ากที�เหมาะสิ่มในสิ่ภาวะต�างๆ เพ่�อย�นรื่ะยะเวลาใน
ปีลูก จิะทำาใหิ�พื่่ชุชุนิดนั�นๆ สัามารถึใชุ�ปีุ�ย์ได�อย์�างม่ปีระสัิทธิภาพื่
การื่ปรื่ับปรืุ่งพันธ์ุ์ข้าวได้อย�างมีปรื่ะสิ่่ทธ์่ภาพ โดยอย่�ในขั�นตอน
โดย์เฉพื่าะอย์�างย์ิ�งในดินท่�ม่ไนโตรเจินตำา หิร่อขาดการใสั�ปีุ�ย์บำารุง
การื่เตรื่ียมไปใชื้้ทดลองปล่กจรื่่งในแปลงเกษตรื่ต�อไป
เน่�องจิากขาดแคลนทรัพื่ย์ากร การื่คัดเล่อกพ่ชื้ที�มีรื่ะบบรื่ากที�
โดย์ท่มวิิจิัย์ได�ม่การเก็บข�อมูลควิามหิลากหิลาย์ทางโครงสัร�าง
เหมาะสิ่มลงปล่กจะทำาให้สิ่ามารื่ถลดการื่ใชื้้ปุ�ยลงได้
ระบบรากของพื่ันธุ์ข�าวิทั�วิปีระเทศู และวิางแผู้นต�อย์อดโดย์ใชื้้
ด�วิย์นวิัตกรรม “SimRoot-Rice” ท่� “Root Lab Thailand”
ข้อม่ลดังกล�าวมาป้อนข้อม่ลให้กับรื่ะบบ AI หรื่่อปัญญาปรื่ะด่ษฐิ์
ภาควิิชุาชุ่วิวิิทย์า คณะวิิทย์าศูาสัตร์ มหิาวิิทย์าลัย์มหิิดล ได�ริเริ�ม
ในคอมพ่วเตอรื่์ได้ปรื่ะมวลผัลเพ่�อการื่พยากรื่ณ์ว�าสิ่ภาพพ่�นที�
และพื่ัฒนาร�วิมกับ สิ่ำานักงานพัฒนาว่ทยาศิาสิ่ตรื่์และเทคโนโลยี
หรื่่อภ่ม่อากาศิแบบใดจะต้องใชื้้พันธ์ุ์ข้าวที�มีรื่ากแบบไหนถึงจะ
แห�งชื้าต่ (สิ่วทชื้.) โดย ศิ่นย์พันธ์ุว่ศิวกรื่รื่มและเทคโนโลยี
ปล่กได้ผัลดี โดย์โปีรแกรมสัามารถึคำานวิณได�ถึึงผู้ลผู้ลิตจิากการ
ชื้ีวภาพแห�งชื้าต่ (ไบโอเทค) กรื่มการื่ข้าว กรื่ะทรื่วงการื่เกษตรื่
ปีลูกข�าวิท่�ม่รากในแบบต�างๆ ซึ่ึ�งม่การื่ใชื้้นำาและการื่ให้ปุ�ยหรื่่อ
และสิ่หกรื่ณ์ Pennsylvania State University สิ่หรื่ัฐิอเมรื่่กา
ไนโตรื่เจนเป็นตัวแปรื่ได�อ่กด�วิย์
และ University of Nottingham สิ่หรื่าชื้อาณาจักรื่ ได้ทำาการื่
นอกจิากน่� ย์ังได�ม่การปีระย์ุกต์ใชุ�เทคโนโลย์่ Image Analysis
ทดลอง “ปล่กข้าวบนคอมพ่วเตอรื่์” เป็นครื่ั�งแรื่กจากการื่
Program เพ่�อการื่ว่เครื่าะห์โครื่งสิ่รื่้างรื่ากพ่ชื้จากภาพ และ
ดัดแปลงต�อยอด platform ของการื่ปล่กข้าวโพด ซึ่ึ�งเป็นพ่ชื้