Page 10 - MU_05May68
P. 10
10 มหิดลสาร ๒๕๖๘ May 2025
ภู้มิภูาคที�เด็กไทยอย้่อาศัยมีผู้ล้ต่อ
การื่พบุเห็นโฆษณาแล้ะบุรื่ิโภูคอาหารื่หวัานมันเค็มได้อย่างไรื่?
อาจารย์ ดร.นงนุช จินดารัตนภรณ์
สถาบุันวัิจัยปีระชากรแล้ะสังคม ม.มหิดล้
การเติบุโตทางเศรษ์ฐิกิจในช่วังครึ�งหล้ังของศตวัรรษ์ที� ๒๐ ทำาให้ปีระเทศ
รายได้น้อยแล้ะปีานกล้างหล้ายปีระเทศรวัมทั�งปีระเทศไทยกำาล้ังปีระสบุ
กับุการเปีล้ี�ยนแปีล้งอย่างรวัดเร็วัจากการบุริโภคอาหารแบุบุดั�งเดิมหร่อ
อาหารท้องถิ�นไปีสู่การบุริโภคอาหารแปีรรูปีที�มีรสชาติหวัานมันเค็มเพิ�มขึ�น
อาจารื่ย์ ดรื่.นงนุช จินดารื่ัตนภูรื่ณ์
การบุริโภคอาหารหวัานมันเค็มเปี็นปีัจจัยเสี�ยงทางพฤติกรรมที�ก่อให้เกิด สุถีาบันวิจัยปร้ะชากร้และสุังค้ม ม.มหิดูล
โรคอ้วันแล้ะโรคไม่ติดต่อเร่�อรัง ข้อมูล้จากการสำารวัจพฤติกรรมการบุริโภค
(๑) การล้งทุนโฆษ์ณา กล้่าวัค่อ อาหารหวัานมันเค็มที�โฆษ์ณาส่วันใหญ่
อาหารของสำานักงานสถิติแห่งชาติย่นยันวั่า เด็กไทยบุริโภคอาหารหวัาน
เปี็นผล้ิตภัณฑิ์ของบุริษ์ัทอาหารที�มีกำาล้ังการผล้ิตแล้ะการล้งทุนโฆษ์ณาสูง
มันเค็มมากกวั่าที�เคยเปี็นมา แล้ะแนวัโน้มนี�ยังคงเพิ�มขึ�นอย่างต่อเน่�อง
ซึ�งข้อมูล้จากเอซีเนล้เซ่น ปีระเทศไทย (AC Nielsen Thailand) เปีิดเผยวั่า
โดยสัดส่วันของเด็กไทยอายุ ๖–๑๔ ปีี บุริโภคเบุเกอรี�ที�มีไขมันสูงทุกวัันเพิ�มขึ�น
ในไตรมาสแรก ของปีี ๒๕๖๗ กลุ้่มบุริษ์ัทอาหารใช้งบุปีระมาณในการโฆษ์ณา
จากร้อยล้ะ ๙๐.๔ ในปีี ๒๕๖๐ เปี็นร้อยล้ะ ๙๔.๖ ในปีี ๒๕๖๔ แล้ะบุริโภคอาหาร
มากถึง ๔,๔๗๖ ล้้านบุาท การล้งทุนโฆษ์ณาด้วัยงบุมหาศาล้จึงทำาให้
จานด่วันทุกวัันจากร้อยล้ะ ๔๖.๘ เพิ�มขึ�นเปี็นร้อยล้ะ ๖๔.๘ ในช่วังเวัล้าเดียวักัน
เด็กไทยมีโอกาสพบุเห็นโฆษ์ณาแล้ะคุ้นเคยกับุอาหารหวัานมันเค็มมากขึ�น
(๒) จุดจำาหน่ายหร่อการมีผล้ิตภัณฑิ์อาหารหวัานมันเค็มจำาหน่าย
การพบุเห็นโฆษ์ณาอาหารเปี็นหนึ�งในปีัจจัยเสี�ยงสำาคัญที�มีผล้ต่อ อย่างแพร่หล้าย กล้่าวัค่อ บุริษ์ัทอาหารหวัานมันเค็มเปี็นพันธมิตรกับุบุริษ์ัท
การบุริโภคอาหารหวัานมันเค็มของเด็ก โครงการการศึกษ์าผล้กระทบุ ที�ดำาเนินธุรกิจด้านการค้าส่งแล้ะค้าปีล้ีก จึงทำาให้ผล้ิตภัณฑิ์ของตนเอง
ของการตล้าดอาหารที�มีต่อเด็กไทยได้เก็บุรวับุรวัมข้อมูล้จากกลุ้่มตัวัอย่าง สามารถวัางจำาหน่ายในร้านค้าปีล้ีกหร่อร้านสะดวักซ่�อได้ ปีระกอบุกับุ
อายุ ๑๐–๑๘ ปีี ซึ�งเปี็นตัวัแทนเด็กไทยในระดับุปีระเทศ จำานวัน ๒,๑๑๓ คน การเพิ�มขึ�นของร้านค้าปีล้ีก ร้านสะดวักซ่�อ ซุปีเปีอร์มาร์เก็ต แล้ะห้าง
เพ่�อค้นหาปีัจจัยส่วันบุุคคล้ของเด็กแล้ะปีัจจัยการทำาการตล้าดอาหาร สรรพสินค้า ซึ�งส่วันใหญ่ร้านค้าเหล้่านี�ตั�งอยู่ในภาคกล้าง มีจำานวันร้าน
หวัานมันเค็มที�มีผล้กระทบุต่อเด็ก ผล้การศึกษ์าพบุวั่า เด็กไทยที�อาศัย มากถึง ๔,๕๙๓ แห่ง แล้ะภาคใต้ จำานวัน ๓,๗๗๐ แห่ง โดยภาคกล้าง
อยู่ในกรุงเทพฯ ภาคกล้าง ภาคตะวัันออกเฉียงเหน่อ แล้ะภาคใต้ พบุเห็น เปี็นย่านธุรกิจแล้ะเปี็นพ่�นที�ที�มีควัามหนาแน่นของปีระชากรที�เพิ�มขึ�น
โฆษ์ณาอาหารหวัานมันเค็มมากกวั่าเด็กที�อาศัยอยู่ในภาคเหน่อ อย่างต่อเน่�อง นอกจากนี� ภาคกล้างยังเปี็นเขตพัฒนาพิเศษ์ภาคตะวััน
สอดคล้้องกับุผล้การสำารวัจพฤติกรรมการใช้ส่�อของเด็กแล้ะเยาวัชน ออกของปีระเทศไทย ในขณะที�ภาคใต้เปี็นจุดหมายปีล้ายทางหล้ักของ
อายุ ๖–๒๔ พบุวั่า เด็กไทย ๑๕.๙ ล้้านคน (ร้อยล้ะ ๙๘.๒) ใช้อินเทอร์เน็ต นักท่องเที�ยวั จึงเปี็นสถานที�สำาคัญสำาหรับุการดำาเนินการของร้านค้า
แล้ะเด็กไทยในกรุงเทพฯ (ร้อยล้ะ ๙๘.๘) ภาคใต้ (ร้อยล้ะ ๙๘.๕) ปีล้ีกสมัยใหม่ ดังนั�น เด็กที�อาศัยอยู่ในภูมิภาคเหล้่านี�จึงสามารถเข้าถึง
ภาคตะวัันออกเฉียงเหน่อ (ร้อยล้ะ ๙๘.๕) แล้ะภาคกล้าง (ร้อยล้ะ ๙๘.๓) ร้านค้าปีล้ีกสมัยใหม่ เพ่�อซ่�อแล้ะบุริโภคอาหารหวัานมันเค็มที�โฆษ์ณา
ใช้อินเทอร์เน็ตมากกวั่าเด็กภาคเหน่อ (ร้อยล้ะ ๙๗.๔) ดังนั�น เด็กที�ใช้ ได้มากกวั่าเด็กที�อาศัยในกรุงเทพฯ แล้ะภูมิภาคอ่�นๆ ในขณะที�ร้านสะดวักซ่�อ
ส่�อมากจึงมีโอกาสพบุเห็นการโฆษ์ณาอาหาร มากตามไปีด้วัย ในภาคเหน่อแล้ะภาคตะวัันออกเฉียงเหน่อ มีจำานวัน ๑,๕๐๐ กวั่าแห่งแล้ะ
นอกจากนี� เด็กไทยที�อาศัยอยู่ในภาคกล้างแล้ะภาคใต้มีแนวัโน้มชอบุ ๘๑๑ แห่ง ตามล้ำาดับุ ซึ�งเม่�อเทียบุกับุกรุงเทพฯ ที�มีร้านสะดวักซ่�อจำานวัน
แล้ะร้องขอให้ผู้ปีกครองซ่�ออาหารหวัานมันเค็มที�โฆษ์ณา มากกวั่าเด็กที� มากถึง ๓,๕๕๗ แห่ง ทำาให้กรุงเทพฯ มีจำานวันของจุดจำาหน่ายสินค้า
อาศัยอยู่ในกรุงเทพฯ ขณะที�เด็กไทยที�อาศัยอยู่ในภาคเหน่อแล้ะภาคตะวััน มากกวั่าภาคเหน่อแล้ะภาคตะวัันออกเฉียงเหน่อ เด็กในกรุงเทพฯ
ออกเฉียงเหน่อมีแนวัโน้มชอบุแล้ะร้องขอให้ผู้ปีกครองซ่�ออาหารหวัานมัน จึงมีโอกาสซ่�ออาหารหวัานมันเค็มที�โฆษ์ณา ได้มากกวั่าเด็กที�อาศัยอยู่
เค็มที�โฆษ์ณา น้อยกวั่าเด็กที�อาศัยอยู่ในกรุงเทพฯ ทั�งนี� อาจส่บุเน่�องมาจาก ในภาคเหน่อแล้ะภาคตะวัันออกเฉียงเหน่อ
โดยสรุปีแล้้วัภูมิภาคที�เด็กไทยอยู่อาศัยมีผล้ต่อการพบุเห็นโฆษ์ณาแล้ะบุริโภค
อาหารหวัานมันเค็มที�แตกต่างกัน เราไม่สามารถห้ามเด็กใช้ส่�อ แล้ะเราหยุดยั�งการเติบุโต
แล้ะการขยายสาขาของร้านค้าปีล้ีกสมัยใหม่ในแต่ล้ะภูมิภาคไม่ได้ แต่เราสามารถ
ล้ดเวัล้าการใช้ส่�อของเด็กได้ ด้วัยการส่งเสริมให้มีการใช้กิจกรรมสันทนาการในยามวั่าง
อ่�นๆ ทดแทนการใช้เวัล้ากับุส่�อ เช่น การจัดกิจกรรมแข่งขันกีฬา การเล้่นใบุ้คำา แล้ะ
การปีระดิษ์ฐิ์ของเล้่นให้แก่เด็ก รวัมทั�ง การสร้างควัามร่วัมม่อกับุร้านค้าปีล้ีกสมัยใหม่
ในการเพิ�มพ่�นที�จำาหน่ายอาหารที�ดีต่อสุขภาพให้วัางอยู่บุนชั�นวัางสินค้าให้มากขึ�น
Special Article
