Page 15 - MU_11Nov67

November 2024 มหิดลสาร ๒๕๖๗ 15

โภช่นีาการื่กับัผู้้้สิ่้งอายุ

ส่ัมภัาษณ์์/เริียบัเริียง : นีายศริัณ์ย์ จั่ลวิงษ์

การิริับัปุ่ริะทานีอาหิาริที�มีปุ่ริะโยชนี์เหิมาะกับัช่วิงวิัยโดยเฉพื่าะ
ในีผ่้ส่่งอาย่นีั�นี ส่่งผลต่อส่่ข้ภัาพื่และคุ้่ณ์ภัาพื่ชีวิิตข้องผ่้ส่่งอาย่
เปุ่็นีอย่างมาก เนี่�องจัากผ่้ส่่งอาย่ส่่วินีใหิญี่่จัะมีคุ้วิามเส่่�อมตามวิัย
ทำาใหิ้ส่มริริถึภัาพื่การิทำางานีข้องอวิัยวิะต่างๆ ลดลง ส่่งผลใหิ้การินีำา
พื่ลังงานีไปุ่ใช้มีปุ่ริะส่ิทธิิภัาพื่ตำาลง ซีึ�งอาจักล่าวิได้วิ่าคุ้วิามเส่่�อม
ในีผ่้ส่่งอาย่ส่่วินีใหิญี่่เกิดข้ึ�นีหิลายด้านี ดังนีี�

๑.ริะบับัการิย่อยอาหิาริและการิด่ดซีึมส่าริอาหิาริมีปุ่ริะส่ิทธิิภัาพื่ อาจารื่ย์ปรื่ะภัสิ่สิ่รื่ พ่มพาสิ่ารื่
ลดลง ตั�งแต่ส่่ข้ภัาพื่ปุ่ากฟันี ผ่้ส่่งอาย่มักมีปุ่ัญี่หิาฟันีผ่หิริ่อไม่มีฟันี ภัาคุ้วิิชาการพื่ยาบาลรากฐาน คุ้ณะพื่ยาบาลศาสู่ตร์
มหาวิิทยาลัยมหิดิล
ริวิมทั�งต่อมนีำาลายทำางานีลดลงทำาใหิ้เกิดภัาวิะข้าดนีำาลาย ทำาใหิ้
การิบัดเคุ้ี�ยวิไม่มีปุ่ริะส่ิทธิิภัาพื่ เปุ่็นีส่าเหิต่ทำาใหิ้ผ่้ส่่งอาย่บัริิโภัคุ้เนี่�อ - คุ้วิบัคุ้่มแคุ้ลอริี�ที�ริับัปุ่ริะทานีในีแต่ละวิันีไม่ใหิ้เกินีต่อคุ้วิามจัำาเปุ่็นี
ส่ัตวิ์ ผักและผลไม้ลดลง อีกทั�งการิเคุ้ล่�อนีไหิวิข้องกริะเพื่าะอาหิาริ ข้องริ่างกาย ปุ่ริะมาณ์ 1,400 - 1,800 Kcal. /วิันี
และลำาไส่้ลดลงทำาใหิ้ท้องผ่กและอิ�มนีานี ริับัปุ่ริะทานีอาหิาริได้นี้อย - ริับัปุ่ริะทานีอาหิาริใหิ้คุ้ริบั ๕ หิม่่ ในี ๑ วิันี คุ้วิริเปุ่็นีอาหิาริที�
ส่ามาริถึเคุ้ี�ยวิได้ง่าย ย่อยได้ง่าย ริส่ไม่จััด มีคุ้วิามหิลากหิลาย และมี
๒.การิทำางานีข้องปุ่ริะส่าทส่ัมผัส่ทั�ง ๕ ลดลง ได้แก่ ต่อมริับัริส่ ริับักลิ�นี กากใยส่่ง เพื่่�อช่วิยในีการิย่อยและด่ดซีึมส่าริอาหิาริที�ดี
มองเหิ็นี ได้ยินีและการิส่ัมผัส่เส่่�อมถึอยลง ทำาใหิ้มีคุ้วิามอยากอาหิาริลดลง - เสิ่รื่่มโปรื่ติีนใหิ้รื่่างกาย เพ่�อซี่อมแซีมเน่�อเย่�อ รื่ักษามวลกล้ามเน่�อ
โดยเฉพื่าะการิทำางานีข้องต่อมริับัริส่ที�เส่่�อมส่่งผลใหิ้ผ่้ส่่งอาย่ไวิต่อการิ ป้องกันโรื่คุ้มวลกล้ามเน่�อน้อย (Sarcopenia) และเสิ่รื่่มสิ่รื่้างภ่ม่คุ้่้มกัน
ริับัริส่เปุ่ริี�ยวิและข้ม การิริับัริส่หิวิานีและเคุ้็มลดลง ต้องข้อปุ่ริ่งริส่เพื่ิ�มข้ึ�นี ผ่้สิ่่งอาย่บรื่่โภคุ้โปรื่ติีนอย่างน้อย 1 g./นำาหินักติัว 1 kg. เน้นโปรื่ติีน
ส่่งผลเส่ียต่อการิคุ้วิบัคุ้่มปุ่ริิมาณ์การิบัริิโภัคุ้โซีเดียม นีำาตาล จัึงทำาใหิ้การิ คุ้่ณคุ้่าสิ่่ง เช่่น ไข้่ ปลา ไก่ นมและผล่ติภัณฑิ์จากนม โปรื่ติีน
คุ้วิบัคุ้่มโริคุ้เริ่�อริังอาจัทำาได้ยากข้ึ�นี และอาจัก่อใหิ้เกิดโริคุ้อ้วินีตามมาได้ จากถึั�วและธ์ัญี่พ่ช่ โดยเฉพาะผล่ติภัณฑิ์จากถึั�วเหิล่อง เป็นติ้น
- ริับัปุ่ริะทานีอาหิาริที�มีไข้มันีดี เช่นี เนี่�อปุ่ลา ไข้่ ธิัญี่พื่่ช อโวิคุ้าโด
๓.การิทำางานีข้องไตที�เส่่�อมลงและการิเปุ่ลี�ยนีแปุ่ลงข้องริะบับั ฯลฯ ไข้มันีดีมีส่่วินีช่วิยในีการิส่ังเคุ้ริาะหิ์ฮอริ์โมนีต่าง ๆ ในีริ่างกาย โดย
ปุ่ริะส่าท ทำาใหิ้การิข้ับัข้องเส่ียมีปุ่ัญี่หิา คุ้วิามกริะหิายนีำาลดลง เฉพื่าะในีผ่้ส่่งอาย่ช่วิยลดปุ่ัญี่หิาไข้มันีและคุ้อเลส่เตอริอลในีริ่างกาย
ส่่งผลใหิ้ผ่้ส่่งอาย่ไม่ริ่้ส่ึกกริะหิายนีำาแม้ริ่างกายข้าดนีำา ได้ อีกทั�งยังช่วิยด่ดซีึมวิิตามินีที�ละลายในีไข้มันี (เช่นี วิิตามินี A, D,
E, K) และหิลีกเลี�ยงไข้มันีอิ�มตัวิและไข้มันีทริานีส่์ เช่นี เนี่�อติดมันี
๔.การิมีโริคุ้ปุ่ริะจัำาตัวิและการิใช้ยา โริคุ้เริ่�อริัง เช่นี เบัาหิวิานี - คุ้วิบัคุ้่มการิบัริิโภัคุ้โซีเดียม หิลีกเลี�ยงการิริับัปุ่ริะทานีอาหิาริ
ทำาใหิ้มีข้้อจัำากัดในีการิริับัปุ่ริะทานีอาหิาริเพื่ิ�มข้ึ�นี อีกทั� งยา หิมักดอง อาหิาริแปุ่ริริ่ปุ่ อาหิาริกึ�งส่ำาเริ็จัริ่ปุ่ อาหิาริกริะปุ่�อง ข้นีมกริ่บักริอบั
บัางตัวิมีผลต่อคุ้วิามอยากอาหิาริหิริ่อการิด่ดซีีมส่าริอาหิาริ ฯลฯ ลดคุ้วิามเส่ี�ยงข้องโริคุ้คุ้วิามดันีโลหิิตส่่งและโริคุ้หิัวิใจั
- ด่�มนีำาใหิ้เพื่ียงพื่อ อย่่ที�ปุ่ริะมาณ์ ๑.๕ – ๒ ลิตริ หิริ่อ ๘ แก้วิต่อวิันี
จัากปุ่ัญี่หิาคุ้วิามเส่่�อมถึอยที�กล่าวิมาข้้างต้นี จัะนีำาไปุ่ส่่่ภัาวิะ หิลีกเลี�ยงเคุ้ริ่�องด่�มที�มีนีำาตาลส่่ง เช่นี นีำาอัดลม เคุ้ริ่�องดี�มแอลกอฮอล์
ที�เริียกวิ่า “ท่พโภช่นาการื่” หิริ่อ ภัาวิะข้าดส่าริอาหิาริ คุ้่อการิที� ริวิมทั�งเคุ้ริ่�องด่�มที�มีคุ้าเฟอีนี เช่นี ชา กาแฟ
ริ่างกายได้ริับัส่าริอาหิาริหิริ่อพื่ลังงานีในีปุ่ริิมาณ์ที�ไม่เหิมาะส่ม ส่าเหิต่ - เล่อกริับัปุ่ริะทานีคุ้าริ์โบัไฮเดริตเชิงซี้อนี เช่นี ข้้าวิกล้อง ธิัญี่พื่่ช
เกิดจัากภัาวิะต่าง ๆ ข้องริ่างกาย เช่นี เบั่�ออาหิาริ เคุ้ี�ยวิกล่นีลำาบัาก ไม่ข้ัดส่ี เพื่่�อพื่ลังงานีที�ยั�งย่นีและคุ้วิบัคุ้่มริะดับันีำาตาลในีเล่อด
ส่ำาลักอาหิาริ การิข้าดนีำา เปุ่็นีต้นี ส่่งผลต่อเนี่�องกับัริ่างกายตามมา - คุ้วิริแบั่งอาหิาริเปุ่็นีม่�อเล็ก ๆ หิลายม่�อ เพื่่�อช่วิยเพื่ิ�มปุ่ริะส่ิทธิิภัาพื่
คุ้่อ นีำาหินีักลด ภั่มิต้านีทานีในีริ่างกายลดลง มีอาการิท้องเส่ีย ท้องผ่ก ในีการิย่อยอาหิาริ และกริะต่้นีคุ้วิามอยากอาหิาริข้องผ่้ส่่งอาย่
และริ่างกายข้าดส่าริอาหิาริที�จัำาเปุ่็นี เปุ่็นีต้นี ส่ำาหิริับัผ่้ที�มีโริคุ้ปุ่ริะจัำา การิออกกำาลังกาย เปุ่็นีอีกวิิธิีที�จัะช่วิยกริะต่้นีใหิ้ริ่างกายริ่้ส่ึกหิิวิ
ตัวิอาจัส่่งผลด้านีลบัต่อการิคุ้วิบัคุ้่มโริคุ้ใหิ้เปุ่็นีไปุ่ตามแผนีการิริักษา และมีคุ้วิามอยากอาหิาริมากข้ึ�นี
- คุ้วิริริับัปุ่ริะทานีอาหิาริตามคุ้ำาแนีะนีำาข้องแพื่ทย์ เพื่่�อการิด่แล
ดังนีั�นี การิเล่อกริับัปุ่ริะทานีอาหิาริ ซีึ�งเปุ่็นีส่ิ�งส่ำาคุ้ัญี่ที�จัะช่วิย โริคุ้เริ่�อริังใหิ้มีปุ่ริะส่ิทธิิภัาพื่
ใหิ้ผ่้ส่่งอาย่มีคุ้่ณ์ภัาพื่ชีวิิตที�ดีข้ึ�นี โดยมีข้้อแนีะนีำา ดังนีี�

นอกจากนี� “สิ่ภาพจ่ติใจ” ก็มีสิ่่วนสิ่ำาคุ้ัญี่สิ่ำาหิรื่ับผ่้สิ่่งอาย่ การื่
ได้รื่ับปรื่ะทานอาหิารื่ ทำาก่จกรื่รื่มติ่าง ๆ พรื่้อมหิน้ากันใน
คุ้รื่อบคุ้รื่ัว จะช่่วยใหิ้ผ่้สิ่่งอาย่เจรื่่ญี่อาหิารื่ได้ เพรื่าะผ่้สิ่่งอาย่ Special Article
จำาเป็นติ้องได้รื่ับการื่ด่แลอย่างใกล้ช่่ด รื่วมถึึงการื่ป้องกัน
โรื่คุ้และคุ้่ณภาพช่ีว่ติ โภช่นาการื่ที�เหิมาะสิ่มกับผ่้สิ่่งวัยจึง
เป็นเรื่่�องสิ่ำาคุ้ัญี่ที�คุ้นใกล้ช่่ดติ้องด่แล เอาใจใสิ่่เป็นอย่างดี