Page 28 - MU_7July67

28 มหิดลสาร ๒๕๖๗ July 2024

ฮีีทสุโติรื่ก : ภัยหิน้ารื่้อน อันติรื่ายถึงชีว่ติ

สัมิภาษณ์ /เร่ยบเร่ยง : นายศรัณย์ จำ่ลว์งษ์

ในชี้่ว์งเด้อนเมิษายนของท่กปี ประเทศไทยจำะเข้าสู่ฤดูร้อน
อย่างเป็นทางการ อ่ณหิภูมิิคว์ามิร้อนจำะเพิ�มิสูงขึ�นทั�ว์ทั�งโลก และ
มิ่การคาดการณ์กันว์่าประเทศไทยจำะมิ่อ่ณหิภูมิิสูงกว์่า ๔๕ องศา
เซีลเซี่ยส ทั�ว์ท่กภูมิิภาค ซีึ�งอ่ณหิภูมิิคว์ามิร้อนน่�ทำาใหิ้เส่�ยงต่่อการเกิด
โรคต่่าง ๆ ท่�ส่งผลใหิ้เกิดอันต่รายถึึงชี้่ว์ิต่ได้ หินึ�งในโรคท่�มิาพร้อมิกับ
อากาศร้อนและเป็นกันมิากค้อ “โรื่คฮีทิสุโติรื่ก” หิร้อ “โรื่คลมแดด”
ปัจำจำ่บันภาว์ะโลกร้อนเป็นปัญ่หิาท่�ทั�ว์โลกใหิ้คว์ามิสำาคัญ่ ซีึ�งอ่ณหิภูมิิ
ของโลกมิ่แนว์โน้มิสูงขึ�นเร้�อย ๆ สำาหิรับประเทศไทยเรามิ่คว์ามิเส่�ยง
ท่�จำะเกิดโรคน่�มิากขึ�น โดยข้อมิูลจำากหิน่ว์ยเฝี้าระว์ังโรค การเส่ยชี้่ว์ิต่
จำากภาว์ะโลกร้อนจำากกองระบาดว์ิทยา กรมิคว์บค่มิโรค กระทรว์ง
สาธิารณส่ข ข้อมิูลในปี พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๔ พบว์่ามิ่ผู้เส่ยชี้่ว์ิต่จำำานว์น
๒๓๔ คน ซีึ�งคาดการณ์ว์่าจำะมิ่ผู้เส่ยชี้่ว์ิต่เพิ�มิขึ�นเร้�อย ๆ จำากโรคน่�
“โรื่คฮีทิสุโติรื่ก” หิร้อ “โรื่คลมแดด” เกิดได้จำาก ๒ สาเหิต่่ ได้แก่
๑) Classical Heat Stroke เกิดจำากคว์ามิร้อนในสิ�งแว์ดล้อมิท่�อาศัย
สูงมิากเกินไป ค้อ มิากกว์่า ๔๐ องศาเซีลเซี่ยส จำะส่งผลอย่างมิากใน
กล่่มิผู้สูงอาย่ และผู้ท่�มิ่โรคเร้�อรัง ๒) Exertional Heat Stroke เกิด
จำากการออกกำาลังกาย หิร้อใชี้้แรงท่�หิักโหิมิเกินไปในท่�กลางแจำ้ง เชี้่น อาจารื่ย์สุุรื่ัสุวดี ไวว่อง
ภาควิชาการพยาบาลสิาธิารณสิุขศาสิตร์
ผู้ท่�ทำางานกลางแจำ้ง หิร้อเล่นก่ฬากลางแจำ้ง โดยสุัญญาณเติ่อนทิี� คณะพยาบาลศาสิตร์ มหาวิทิยาลัยมหิดล
ควรื่รื่ะวังของโรื่คนี� ค่อ ไม่มีเหง่�อออก ผ่้้ป่วยจะกรื่ะหายนำามาก ติัวรื่้อน
ขึ�นเรื่่�อย ๆ หน้าแดง รื่่างกายมีอุณหภ้ม่สุ้งขึ�น ชีพื่จรื่เติ้นเรื่็ว หายใจ
เรื่็ว ว่งเวียนศิีรื่ษะ ปวดศิีรื่ษะ มึนงง อาจรืุ่นแรื่งจนถีึงขั�นเสุียชีว่ติได้ มิ่ข้อแนะนำาสำาหิรับว์ิธิ่การปฐมิพยาบาลในเบ้�องต่้นหิากพบเจำอ
โรื่คฮีทิสุโติรื่กสุามารื่ถีเก่ดได้กับทิุกวัย โดยกลุ่มวัยทิี�น่ากังวลมากทิี�สุุด ผู้ป่ว์ย “โรื่คฮีทิสุโติรื่ก” หิร้อ “โรื่คลมแดด” ค้อ ในกรณ่ท่�ผู้ป่ว์ยรู้สึกต่ัว์
สุำาหรื่ับโรื่คนี� ค่อ เด็กเล็ก ผ่้้สุ้งอายุ และผ่้้ป่วยทิี�มีโรื่คเรื่่�อรื่ัง เช่น ความดัน ใหิ้พาผู้ป่ว์ยเข้าท่�ร่มิทันท่ จำัดใหิ้นอนราบ คลายเส้�อผ้าท่�รัดแน่น
โลห่ติสุ้ง เบาหวาน โรื่คหลอดเล่อดสุมอง เป็นติ้น คว์ามิร่นแรงของ ปลดเข็มิขัด ถึอดถึ่งเท้า รองเท้า และยกเท้าสูงขึ�นทั�ง ๒ ข้าง เพ้�อเพิ�มิ
โรคท่�เกิดขึ�นจำะแต่กต่่างกันออกไปต่ามิแต่่ละชี้่ว์งว์ัย โดยกล่่มิผู้สูงอาย่ การไหิลเว์่ยนของเล้อด เปิดพัดลมิหิร้อแอร์ เพ้�อระบายคว์ามิร้อนใหิ้ผู้ป่ว์ย
และเด็ก จำะมิ่การปรับต่ัว์ต่่ออ่ณหิภูมิิท่�สูงขึ�นได้ไมิ่ด่เท่ากล่่มิว์ัยอ้�น ๆ หิากผู้ป่ว์ยยังมิ่สต่ิ สามิารถึใหิ้ผู้ป่ว์ยด้�มินำาเพ้�อลดอ่ณหิภูมิิในร่างกายได้
จำึงคว์รได้รับการดูแลเป็นพิเศษ คว์รจำัดใหิ้อยู่ในหิ้องท่�อากาศระบายได้ และเคล้� อนย้ายผู้ป่ว์ยมิาท่�คลินิกเพ้�อทำาการปฐมิพยาบาลต่่อไป
ด่ และอย่าปล่อยใหิ้เด็กและผู้สูงอาย่อยู่ในรถึท่�จำอดต่ากแดด หิร้อปิด ในกรณ่ผู้ป่ว์ยไมิ่รู้สึกต่ัว์ ใหิ้ประเมิินการรู้สึกต่ัว์ของผู้ป่ว์ยก่อน ประเมิิน
สนิทต่ามิลำาพัง หิร้อปล่อยใหิ้ทำากิจำกรรมิกลางแจำ้งเป็นเว์ลานาน สำาหิรับ สัญ่ญ่าณชี้่พ พาผู้ป่ว์ยเข้าท่�ร่มิทันท่ หิากประเมิินแล้ว์ไมิ่พบสัญ่ญ่าณชี้่พ
เด็ก ๆ แล้ว์ คว์ามิสน่กสนานหิร้อการเล่นเพลินกับเพ้�อน ๆ และกิจำกรรมิต่่าง ๆ ใหิ้ทำาการชี้่ว์ยฟัื� นค้นชี้่พ (CPR) และส่งต่่อโรงพยาบาลท่�ใกล้ท่�ส่ดต่่อไป
อาจำนำามิาซีึ�งอาการป่ว์ยของเด็กได้ ผู้ปกครองคว์รสังเกต่อาการเด็กเว์ลา คณะพยาบาลศาสต่ร์ มิหิาว์ิทยาลัยมิหิิดล เปิดใหิ้บริการคลินิก
ทำากิจำกรรมิอย่างสมิำาเสมิอ สุ่�งแรื่กทิี�เรื่าจะพื่บในเด็กทิี�เป็นฮีทิสุโติรื่ก การพยาบาลและการผด่งครรภ์ ท่�มิ่พยาบาลผู้เชี้่�ยว์ชี้าญ่ประจำำา สามิารถึ
ค่อมีอาการื่ติัวแดงเหม่อนเป็นไข้ แติ่ในขณะเดียวกันเม่�อสุัมผ่ัสุ ประเมิินและใหิ้การดูแลรักษาผู้ป่ว์ยได้ทันท่ว์งท่ เพ้�อลดผลกระทบ
ติัวเด็ก กลับพื่บว่าติัวเด็กเย็น หรื่่อในบางคนจะมีอาการื่คล่�นไสุ้ อาเจียน ท่�ร่นแรงท่�อาจำเกิดขึ�นต่่ออว์ัยว์ะสำาคัญ่ เชี้่น หิัว์ใจำ สมิอง ไต่ และกล้ามิเน้�อ
รื่่วมด้วย รว์มิถึึงลดอัต่ราการเส่ยชี้่ว์ิต่จำากโรคดังกล่าว์ด้ว์ย คล่น่กเปิดให้บรื่่การื่
ทิั�งนี� การื่ป้องกันตินเองไม่ให้เก่ด “โรื่คฮีทิสุโติรื่ก” นั�น ควรื่ติ้อง ทิุกวันจันทิรื่์ - ศิุกรื่์ ติั�งแติ่เวลา ๐๘.๐๐ – ๑๖.๐๐ น. ติั�งอย้่ทิี�หอพื่ัก
ด้แลติัวเองมากขึ�น ด่�มนำาวันละ ๘ – ๑๐ แก้ว/วัน สุวมใสุ่เสุ่�อผ่้าโปรื่่ง คณะพื่ยาบาลศิาสุติรื่์ แขวงบางขุนนนทิ์ เขติบางกอกน้อย กรืุ่งเทิพื่ฯ
รื่ะบายลมได้ง่าย พื่ยายามหลีกเลี�ยงในทิี�ทิี�อากาศิรื่้อนและไม่ถี่ายเทิ สุอบถีามเพื่่�มเติ่มโทิรื่. ๐-๒๔๓๔-๑๖๘๗
หากรื่้้ล่วงหน้าว่าติ้องทิำางานหรื่่อไปในทิี�กลางแจ้ง ควรื่ด่�มนำาก่อน
ออกกลางแจ้ง ๑ – ๒ แก้ว สุวมแว่นกันแดด หรื่่อสุวมหมวกทิี�มีปีก
ทิาโลชั�นกันแดดทิี�มีค่า SPF มากกว่า ๑๕ ขึ�นไป

เพื่่�อสุุขภาพื่