Page 8 - MU_12Dec66

8 มหิดลสาร ๒๕๖๖ December 2023

ครั�งแรกในไทย ม.มหิิดลคิดค้นนวิัต่กรรมต่รวิจัหิาไข่่หินอนพยาธิิ

และซีีสต์โปรื่โตซีัวด�วย์ AI ครื่อบคล์ม ๓๔ ชนิด

สูัมภาษณ์ และเข้ียน์ข้่าว้โดย ฐิติรัตน์์ เดชื้พิรหิม
ข้อบคุณภาพิจาก TM

มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล โดย คณะเว้ชื้ศาสูตร์เข้ตร้อน์ เป็น์สูถาบัน์
โรคเข้ตร้อน์ชื้ั�น์น์ำาระดับน์าน์าชื้าติ ที�สูร้างสูรรค์และพิัฒน์า
น์ว้ัตกรรมตรว้จหิาไข้่หิน์อน์พิยาธิิและซีีสูต์โปรโตซีัว้ด้ว้ย
ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ที�ครอบคลุมมากที�สูุด ถ้ง ๓๔ ชื้น์ิด
ด้ว้ยข้้อมูลที�มีประสูิทธิิภาพิเพิื�อการต่อยอดว้ิจัยค้น์คว้้า
รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่. นายแพทย์ดรื่ วัฒนกุลพาน่ชีย์
หิัว้หิน์้าภาคว้ิชื้าปรสูิตหิน์อน์พิยาธิิ คณะเว้ชื้ศาสูตร์เข้ตร้อน์
มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล ได้เปิดเผยถ้งผลงาน์ว้ิจัยล่าสูุด “นวัตกรื่รื่ม
ตรื่วจหาไข่หนอนพยาธ์่และซีีสิ่ต์โปรื่โตซีัวด้วยปัญญา
ปรื่ะด่ษฐิ์ (AI)” ที�ได้รับการตีพิิมพิ์ใน์ว้ารสูารว้ิชื้าการน์าน์าชื้าติ
ร่ว้มกับ ว้ิทยาลัยน์ว้ัตกรรมการผลิตข้ั�น์สููง สูถาบัน์เทคโน์โลยี
พิระจอมเกล้าเจ้าคุณทหิารลาดกระบัง (KMITL) รื่องศาสตรื่าจารื่ย์์ ดรื่. นาย์แพทย์์ดรื่ วัฒนก์ลพานิชย์์
หิัว้หิน์้าภาคว้ิชื้าปรสูิตหิน์อน์พิยาธิิ
โดยทำาใหิ้คน์ไทยและทั�ว้โลก ได้มีชืุ้ดฐาน์ข้้อมูลภาพิไข้่หิน์อน์ คณะเว้ชื้ศาสูตร์เข้ตร้อน์ มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล
พิยาธิิและซีีสูต์โปรโตซีัว้ที�สูามารถสูืบค้น์ได้มากถ้ง ๓๔ ชื้น์ิด ซี้�ง
ครอบคลุมไข้่หิน์อน์พิยาธิิ
ที�พิบบ่อยมากที�สูุด อาทิ ในการื่ศิึกษานี�ได้ใชี้เทคน่ค ๔ แบบในการื่สิ่ังเครื่าะห์รืู่ปภาพ
พิยาธิิไสู้เดือน์ พิยาธิิปากข้อ (Augmentation) ได้แก่ การื่หมุนรืู่ปภาพเด่ม (Rotation) เปลี�ยน
พิยาธิิแสู้ม้า พิยาธิิตัว้ตืด สิ่ภาพแสิ่งในภาพ (Contrast) ปรื่ับความชีัดของภาพ (Blur)
รว้มทั�งพิยาธิิใบไม้ใน์ตับ นอกจากนี� ยังใชี้เทคน่คในการื่ใสิ่่การื่รื่บกวนไปในภาพ (Noise)
ที�ทำาใหิ้เสูี�ยงต่อการเกิด ดังน์ั�น์ ภาพิหิน์้�งภาพิสูามารถสูร้างเป็น์ข้้อมูลภาพิที�แตกต่างกัน์
โรคมะเร็งท่อน์ำาดีซี้�งพิบมาก หิลายๆ ภาพิ เมื�อน์ำาข้้อมูลที�ได้จากการข้ยายข้้อมูล รว้มเข้้ากับ
ใน์คน์ไทยที�มีพิฤติกรรม ข้้อมูลภาพิชืุ้ดเดิมที�มีไปใชื้้ใน์การฝุ่ึกสูอน์ ผลที�ได้แสูดงใหิ้เหิ็น์
รับประทาน์อาหิารสูุกๆ ว้่าการข้ยายข้้อมูลภาพิ ชื้่ว้ยเพิิ�มคว้ามแม่น์ยำาใหิ้กับปัญญา
ดิบๆ ประดิษฐ์ใน์การเรียน์รู้เชื้ิงล้กอย่างมาก ชื้่ว้ยใหิ้ปัญญาประดิษฐ์
ความท้าทายในการื่ มีคว้ามชื้าญฉลาดใน์การจัดการกับภาพิที�ได้เจอใน์หิลายรูปแบบ
สิ่รื่้างสิ่รื่รื่ค์และพัฒนา และสูามารถจำาแน์กแยกแยะว้ัตถุเป้าหิมายได้ด้ว้ย
ผู้ ล ง า น อ ยู่ ที� ก า รื่ สิ่ อ ด ใน์ฐาน์ะแพิทย์ผู้เชื้ี�ยว้ชื้าญด้าน์ปรสูิตหิน์อน์พิยาธิิและ
ปรื่ะสิ่านการื่ทำางานรื่่วมกัน โรคเข้ตร้อน์ รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่. นายแพทย์ดรื่ วัฒนกุลพาน่ชีย์
รื่ะหว่างแพทย์ผูู้้เชีี�ยวชีาญ ได้กล่าว้ฝุ่ากเตือน์ทิ�งท้ายใหิ้ประชื้าชื้น์ที�มีพิฤติกรรมรับประทาน์
ด้านปรื่สิ่่ตหนอนพยาธ์่ อาหิารสูุกๆ ดิบๆ พิ้งระว้ังการปน์เป้� อน์ไข้่พิยาธิิและตัว้อ่อน์
และโรื่คเขตรื่้อน และ บ่อยครั�งที�ผู้ป่ว้ยต้องเข้้ารับการรักษาด้ว้ยอาการผิดปกติที�ยาก
ว่ศิวกรื่ในทีมว่จัยจาก ต่อการหิาข้้อสูรุป แต่ใน์ที�สูุดมักได้รับคำาตอบด้ว้ยสูาเหิตุ
สิ่ถ่ า บันเ ทคโ นโล ยี จากการติดเชื้ื�อปรสูิต
พรื่ะจอมเกล้าเจ้าคุณ์ โดยเฉพิาะอย่างยิ�งใน์อาหิารทะเล ที�หิลายคน์มักมีคว้ามเข้้าใจ
ทหารื่ลาดกรื่ะบัง ที�จะต้องเตรื่ียมภาพตัวอย่างไข่หนอนพยาธ์่ ที�คลาดเคลื�อน์ว้่า คว้ามเค็มจากน์ำาทะเลจะทำาใหิ้เชื้ื�อโรคและ
และซีีสิ่ต์โปรื่โตซีัวชีน่ดต่างๆ ไม่น้อยกว่า ๕๐๐ ภาพในแต่ละชีน่ด ปรสูิตอยู่ไม่ได้ แต่แท้ที�จริงแล้ว้อาหิารทะเลที�ปรุงไม่สูุก และ
เพ่�อป้อน AI ให้เก่ดการื่เรื่ียนรืู่้ผู้่านเทคน่คการื่ขยายข้อมูล รับประทาน์แบบสูุกๆ ดิบๆ อาจติดเชื้ื�อ “พยาธ์่อะน่ซีาค่สิ่”
ซีึ�งเป็นการื่เพ่�มจำานวนข้อมูลภาพให้มีจำานวนมากขึ�นหลายๆ เท่า (Anisakis spp.) ที�ทำาใหิ้เกิดอาหิารปว้ดท้องจากการไชื้เคลื�อน์ที�
จากข้อมูลเด่มเพ่�อให้เพียงพอต่อการื่นำาไปใชี้ฝึึกโปรื่แกรื่ม ข้องตัว้พิยาธิิคล้ายอาการข้องกระเพิาะอาหิารอักเสูบ
CiRa CORE ของ AI ให้มีขีดความสิ่ามารื่ถ่ในการื่ตรื่วจหาผู้ล่ตผู้ล มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล โดย โรงพิยาบาลเข้ตร้อน์ คณะเว้ชื้ศาสูตร์
ของเชี่�อพยาธ์่ปรื่สิ่่ตในอุจจารื่ะได้อย่างถู่กต้อง มีความแม่นยำาสิู่ง เข้ตร้อน์ พิร้อมทำาหิน์้าที�ใหิ้บริการตรว้จรักษา ตลอด
ซีึ�งมักใชี้ในการื่ขยายข้อมูลเข้าชี่วยเพ่�อให้ได้ข้อมูลเพียงพอ จน์ใหิ้คำาปร้กษา ที�ครบว้งจร ใน์ว้ัน์ และเว้ลาราชื้การ
ต่อความต้องการื่ น์ั ด หิ มายออ น์ ไลน์์ ไ ด้ ที� www.tm.mahidol. ac .th

Research Excellence