Page 8 - เมษา 66

8 มหิดลสาร ๒๕๖๖ April 2023

ม.มหิิดลวิิจั่ยพบสาร์สก่ด “สาหิร์่ายผมนาง”

มีฤทธิ์ิ�ย่บย่�งโร์คุร์ะบาดในกุ้ง

ส่มภาษณ์ และเข้ียนข้่าวโดย ฐิติร้่ตน์ เดชพร้หิม
ข้อบค์ุณภาพจาก SC

วิชา “กายว่ภาคศิาสิ่ตรื่์” ไม่เปั็นเพียงวิชาสำาหิร้่บน่กศ่กษาแพทิย์
หิร้่อน่กศ่กษาในสาข้าทิี�เตร้ียมพร้้อมส้่วิชาชีบุค์ลากร้ทิางการ้แพทิย์
แต่ย่งค์ร้อบค์ลุมไปัถ่่งการ้ศ่กษาโค์ร้งสร้้างข้องสิ�งมีชีวิตต่างๆ
ทิี�ร้วมถ่่งในส่ตว์ และพ่ช
รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.กนกพรื่รื่ณ วงศิ์ปรื่ะเสิ่รื่่ฐิ อาจาร้ย์
ปัร้ะจำาภาค์วิชากายวิภาค์ศาสตร้์ ค์ณะวิทิยาศาสตร้์ มหิาวิทิยาล่ย
มหิิดล ผ้้ได้รื่ับทุนจากสิ่ำานักงานคณะกรื่รื่มการื่สิ่่งเสิ่รื่่ม
ว่ทยาศิาสิ่ตรื่์ ว่จัยและนวัตกรื่รื่ม (สิ่กสิ่ว.) กรื่ะทรื่วงการื่อุดมศิึกษา
ว่ทยาศิาสิ่ตรื่์ ว่จัยและนวัตกรื่รื่ม มุ่งศ่กษาวิจ่ยปััจจ่ยทิี�ส่งผู้ลกร้ะทิบ
ต่อการ้เกิดโร้ค์ร้ะบาด ในกุ้งข้าวและกุ้งกุลาดำา ซ่�งเปั็นส่ตว์นำาเค์็ม
เศร้ษฐกิจทิี�สำาค์่ญข้องไทิย ต่�งแต่เม่�อค์ร้่�งทิี�เกิดการ้ร้ะบาดข้อง
“โรื่คตัวแดงดวงขาว” และ “โรื่คตายด่วน” ทิี�ก่อค์วามเสียหิาย
รื่องศาสตรื่าจารื่ย์ ดรื่.กนกพรื่รื่ณ วงศ์ปรื่ะเสรื่ิฐ
ทิางเศร้ษฐกิจใหิ้ก่บผู้้้เพาะเลี�ยงอย่างมากมายมหิาศาล อาจาร้ย์ปัร้ะจำาภาค์วิชากายวิภาค์ศาสตร้์
ค์ณะวิทิยาศาสตร้์ มหิาวิทิยาล่ยมหิิดล
จนมาถ่่งวิกฤติการ้ณ์ร้ะบาดข้องโรื่ค “EHP” (Enterocytozoon
hepatopenaei) ทิี�ปััจจุบ่นกร้มปัร้ะมงปัร้ะกาศเปั็นโรื่ครื่ะบาด
สิ่ำาคัญเรื่่งด่วนในอุตสิ่าหกรื่รื่มเล่�ยงกุ้ง ซ่�งเกิดจากเช้่�อปรื่สิ่่ต
ไมโครื่สิ่ปอรื่่เด่ย (Microsporidia) ทิี�เข้้าทิำาลายต่บข้องกุ้ง ทิำาใหิ้กุ้ง “สิ่าหรื่่ายผมนาง” (Gracilaria fisheri) เปั็นพ่ชทิ้องถ่ิ�นปัร้ะเภทิ
กินอาหิาร้เทิ่าไหิร้่ก็ไม่โต ไม่ได้ข้นาดตร้งตามทิี�ต้องการ้ เกิดอาการ้ สาหิร้่ายสีแดงนำาเค์็มทิี�พบมากทิางภาค์ใต้ข้องไทิย จากการ้ค์้นพบ
ข้ี�ข้าวและทิยอยตาย ผู้ลผู้ลิตลดลงอย่างต่อเน่�อง ส่งผู้ลกร้ะทิบ ด่งกล่าว ผู้้้วิจ่ยไม่ได้หิยุดอย้่เพียงเพ่�อการ้ต่อส้้วิกฤติโร้ค์ร้ะบาดกุ้ง
ต่อการ้ส้ญเสียโอกาสการ้ส่งออกกุ้งเปั็นม้ลค์่าหิลายหิม่�นล้านบาทิ แต่ย่งได้นำาสาร้สก่ดสาหิร้่ายมาศ่กษาวิเค์ร้าะหิ์ในหิ้องปัฏิิบ่ติ
การ้เพ่�อใช้ปัร้ะโยชน์ทิางการ้แพทิย์ โดยทิดสอบฤทิธิ�สำาค์่ญข้อง
สาร้ต่อเซลล์ต่างๆ ข้องมนุษย์ พบว่าม่ฤทธ์่�ยับยั�งเซลล์มะเรื่็งได้
ในหลอดทดลอง และกรื่ะตุ้นการื่ปิดบาดแผลในสิ่ัตว์ทดลอง
ผู้ลงานวิจ่ยสามาร้ถ่นำาไปัต่อยอดเปั็นสาร้สำาค์่ญทิางการ้แพทิย์ได้
บนหินทิางส้่การ้ค์้นพบทิี�ยิ�งใหิญ่ อาจต้องใช้เวลาในการ้
สะสมจิ�กซอ เพ่�อร้อว่นปัร้ะกอบข้่�นเปั็นร้้ปัร้่างทิี�ช่ดเจนและทิำาใหิ้
เกิดปัร้ะโยชน์ต่อไปัได้อย่างแทิ้จร้ิง ข้อเพียงไม่ปัิดก่�นทิี�จะเร้ียนร้้้
สิ�งใหิม่ด้วยค์วามเพียร้อย่างสมำาเสมอ
มหาว่ทยาลัยมห่ดล โดย ภาคว่ช้ากายว่ภาคศิาสิ่ตรื่์
คณะว่ทยาศิาสิ่ตรื่์ พร้้อมมุ่งจ่ดการ้เร้ียนการ้สอน วิจ่ย และบร้ิการ้
วิชาการ้เพ่�อเสร้ิมร้ากฐานข้องวิทิยาศาสตร้์พ่�นฐาน ซ่�งจะนำาไปัส้่
การ้ค์้นพบเพ่�อสุข้ภาวะข้องมวลมนุษยชาติ ตลอดจนการ้ใช้งาน
วิจ่ยส้่เปั้าหิมายการ้พ่ฒนาทิี�ย่�งย่น (Sustainable Development
เร้ิ�มต้นจากการ้ส่งเกตว่ากุ้งทิี�เลี�ยงในบ่อซ่�งมี “สิ่าหรื่่ายผมนาง” Goals : SDGs) ข้องปัร้ะเทิศชาติ เพ่�อชีวิตค์วามเปั็นอย้่ทิี�ดีข้่�น
อย้่ในบ่อเดียวก่น มีสุข้ภาพดี แข้็งแร้ง ร้อดพ้นจากโร้ค์ต่างๆ ได้ ในว่นข้้างหิน้า
ผู้้้วิจ่ยจ่งได้นำาสาหิร้่ายผู้มนางมาสก่ดและวิเค์ร้าะหิ์หิาสาร้สำาค์่ญ
ในหิ้องปัฏิิบ่ติการ้จนค์้นพบสาร้สำาค์่ญทิี�สามาร้ถ่ย่บย่�งการ้ติดเช่�อ
“โรื่คตัวแดงดวงขาว” และ “โรื่คตายด่วน” และนำาสาร้มาทิดสอบ
ในกุ้งทิี�ติดเช่�อไมโค์ร้สปัอร้ิเดียในฟาร้์มกุ้ง พบกุ้งเจร้ิญได้ข้นาด
ใกล้เค์ียงปักติ จนเกิดค์วามค์ิดทิี�จะต่อยอดสร้้างสร้ร้ค์์ส้่ผู้ลิตภ่ณฑ์์