Page 7 - เมษา 66
P. 7
April 2023 มหิดลสาร ๒๕๖๖ 7
ม.มหิิดล คุิดคุ้นนวิ่ต่กร์ร์มป้องก่นและแจั้งเต่ือน
ชี้างป่าเข้้าใชี้พื�นที�เกษต่ร์
ส่มภาษณ์ และเข้ียนข้่าวโดย ฐิติร้่ตน์ เดชพร้หิม
ภาพปัร้ะกอบโดย ผู้้้ใหิ้ส่มภาษณ์ และ ไมตร้ี บ่วศร้ีจ่นทิร้์
ด้วยสำาน่กในสิ�งแวดล้อมทิี�ต้องการ้ใหิ้ค์นและปั่าอย้่ร้่วมก่น
อย่างผู้าสุกแต่ธร้ร้มชาติข้องปั่าต่างจากธร้ร้มชาติข้องมนุษย์
จ่งจำาเปั็นต้องมีการ้จ่ดร้ะเบียบและบร้ิหิาร้จ่ดการ้ทิี�ช่ดเจน
และมีปัร้ะสิทิธิภาพ
ข้้อม้ลจาก กร้มอุทิยานแหิ่งชาติ ส่ตว์ปั่า และพ่นธุ์พ่ชกร้ะทิร้วง
ทิร้่พยากร้ธร้ร้มชาติและสิ�งแวดล้อม ชี�ว่า “ช้้างป่า” จ่ดเปั็นส่ตว์
ปั่าทิี�อย้่ในภาวะใกล้ส้ญพ่นธุ์ เน่�องจากการ้ข้ยายพ่�นทิี�ข้องมนุษย์
ด้วยค์วามเปั็นส่ตว์ทิี�มีข้นาดใหิญ่และต้องการ้ผู้่นปั่าข้นาดใหิญ่
เพ่�อการ้ดำาร้งชีวิต ทิำาใหิ้ม่กพบปััญหิาช้างปั่าบุกรุ้กทิี�ทิำากินข้อง
ชาวบ้าน จนทิำาใหิ้เกิดการ้ศ่กษาวิจ่ยเพ่�อลดปััญหิาการ้กร้ะทิบ
กร้ะทิ่�งร้ะหิว่างมนุษย์และช้างปั่าอย่างแพร้่หิลายในเวลาต่อมา
รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.รื่ัตนวัฒน์ ไช้ยรื่ัตน์ อาจาร้ย์ปัร้ะจำา
รื่องศาสตรื่าจารื่ย์ ดรื่.รื่ัตนวัฒน์ ไช่ยรื่ัตน์
ค์ณะสิ�งแวดล้อมและทิร้่พยากร้ศาสตร้์ มหิาวิทิยาล่ยมหิิดล
อาจาร้ย์ปัร้ะจำาค์ณะสิ�งแวดล้อมและทิร้่พยากร้ศาสตร้์
ได้เปัิดเผู้ยถ่่งธร้ร้มชาติข้องช้างปั่าว่า แต่ละเช่อกกินอาหิาร้ มหิาวิทิยาล่ยมหิิดล
ในปัร้ิมาณทิี�มากถ่่ง ๒๕๐ – ๓๐๐ กิโลกร้่มต่อว่น จ่งส่งผู้ลกร้ะทิบส้ง
เม่�อเข้้าบุกรุ้กพ่�นทิี�เกษตร้ข้องชุมชน ต่อยอดศิึกษาเพ่�มเต่มเพ่�อการื่ว่เครื่าะห์ตัวแปรื่ท่�เก่�ยวข้องต่างๆ
จากการ้ลงพ่�นทิี�วิจ่ยในเข้ตภาค์ตะว่นออกข้องปัร้ะเทิศไทิย ท่�ทำาให้ช้้างป่าต้องออกมาสิ่้่ชุ้มช้น เพ่�อการื่สิ่รื่้างมาตรื่การื่
นำาทิีมโดย รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.รื่ัตนวัฒน์ ไช้ยรื่ัตน์ ซ่�งได้ ป้องกันด้แลท่�ครื่อบคลุม และเพ่�มความมั�นใจให้กับชุ้มช้น
ร้่บการ้สน่บสนุนทิุนวิจ่ยจาก กองทิุนส่งเสร้ิมวิทิยาศาสตร้์ สำาหิร้่บปัร้ะชาชนทิ่�วไปัทิี�ช่�นชอบการ้เทิี�ยวปั่า รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์
วิจ่ยและนว่ตกร้ร้ม สำาน่กงานค์ณะกร้ร้มการ้ส่งเสร้ิม ดรื่.รื่ัตนวัฒน์ ไช้ยรื่ัตน์ แนะนำาว่าไม่ค์วร้อย้่นอกเข้ตพ่�นทิี�
วิทิยาศาสตร้์วิจ่ย และนว่ตกร้ร้ม (สกสว.) กร้ะทิร้วงการ้ ปัลอดภ่ย โดยปักติช้างปั่าจะไม่ทิำาร้้ายมนุษย์ถ่้าไม่มีอาการ้ตกใจ
อุดมศ่กษาวิทิยาศาสตร้์ วิจ่ย และนว่ตกร้ร้ม ทิี�ผู้่านมา ได้นำาไปั หิ้กาง-หิางชี� และหิากต้องเผู้ชิญก่บช้างปั่า ไม่ค์วร้เข้้าใกล้ หิร้่อ
ส้่การ้สร้้างสร้ร้ค์์นว่ตกร้ร้มซ่�งน่บเปั็นค์วามภาค์ภ้มิใจในฐานะ ใหิ้อาหิาร้ เน่�องจากส่วนใหิญ่ย่งไม่ค์ุ้นชินก่บมนุษย์
“ปัญญาของแผ่นด่น” ตามปัณิธานข้องมหิาวิทิยาล่ยมหิิดล ข้อเพียงมนุษย์และช้างปั่าอย้่ร้่วมก่นด้วยค์วามเข้้าใจ ซ่�งข้้อม้ล
เพ่�อการ้แก้ไข้ปััญหิาช้างปั่าบุกรุ้กพ่�นทิี�เกษตร้ จำานวน ๒ ชิ�น จาก กร้มอุทิยานแหิ่งชาติ ส่ตว์ปั่า และพ่นธุ์พ่ช ย่งชี�ใหิ้เหิ็นด้วยว่า
นวัตกรื่รื่มช้่�นแรื่ก ได้แก่ การื่จัดทำา ช้างปั่ามีค์วามสำาค์่ญต่อร้ะบบนิเวศ การ้อนุร้่กษ์ถ่ิ�นอาศ่ยข้อง
แบบจำาลองการื่เคล่�อนท่�ของช้้าง ช้างปั่า จ่งเปั็นการ้อนุร้่กษ์ถ่ิ�นอาศ่ยข้องส่ตว์ปั่าชนิดอ่�นๆ
เพ่�อหาแนวทางท่�ปลอดภัยรื่ะหว่าง ในร้ะบบนิเวศไปัด้วยในข้ณะเดียวก่น
ช้้างป่าและชุ้มช้นเพ่�อปรื่ะโยช้น์
สิ่ำาหรื่ับ กรื่มอุทยานแห่งช้าต่ สิ่ัตว์ป่า
และพันธ์ุ์พ่ช้ ในการื่ด้แลช้้างป่า
และพ่�นท่�อนุรื่ักษ์
สิ่่วนนวัตกรื่รื่มอ่กช้่�นเป็นการื่วาง
รื่ะบบเซนเซอรื่์ซึ�งใช้้แสิ่งเลเซอรื่์เพ่�อ
การื่แจ้งเต่อนในรื่ะยะปลอดภัย ๕๐ –
๑๐๐ เมตรื่ผ่านสิ่มารื่์ทโฟน ซึ�งยังคง
ต้องม่การื่พัฒนาปรื่ะสิ่่ทธ์่ภาพและความปลอดภัยของ
อุปกรื่ณ์ก่อนการื่นำาไปใช้้จรื่่งกล่าวเพ่�งได้รื่ับการื่ต่พ่มพ์
ในวารื่สิ่ารื่ว่ช้าการื่รื่ะดับนานาช้าต่ “Diversity” และจะได้
