Page 23 - MU_1Jan62
P. 23
เพื่อสุขภาพ
ใช้ ยาหยอดตาหรื อใช้ น�้ายา
คอนแทคเลนส์ประจ�าท�าให้เกิดภูมิแพ้
ตาหรือไม่
• น�้ายาล้างคอนแทคเลนส์ สามารถ
ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ คล้ายกับการแพ้ยา
บางประเภท
• ยาหยอดตา สามารถก่อให้เกิด
อาการแพ้ได้เช่นกัน ขึ้นกับชนิดของยา
“ภูมิแพ้” เกิดจากการที่ร่างกาย ต่อกระจกตา พบได้รองลงมา และเมื่อ นั้นๆ
ตอบสนองไวผิดปกติต่อสิ่งแปลกปลอมที่เข้า อาการเกิดที่กระจกตา จะก่อให้เกิดผล แม้โอกาสการเกิดภูมิแพ้จากยาอาจ
สู่ร่างกาย หรืออาจเรียกว่าสารก่อภูมิแพ้ ข้างเคียงที่รุนแรง ท�าให้การมองเห็นลดลง ไม่สูง แต่หากต้องใช้ยาต่อเนื่องเป็น
ส�าหรับโรคภูมิแพ้ที่เยื่อบุตา เป็นโรคตา หรือมองเห็นไม่ชัดได้ เวลานาน ควรปรึกษาจักษุแพทย์ร่วมด้วย
ที่พบได้บ่อยที่สุดโรคหนึ่ง คือพบร้อยละ การเกิดภูมิแพ้ที่กระจกตา จนถึงขั้น เนื่องจากยาบางชนิดสามารถก่อให้เกิดผล
๑๐ – ๒๐ ของคนปกติทั่วไป ซึ่งในปัจจุบัน เป็นแผลเรื้อรังที่กระจกตา อาจส่งผลให้ ข้างเคียงที่ไม่ใช่ภูมิแพ้ร่วมด้วยได้
จ�านวนผู้ป่วยโรคนี้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่มีมาก เกิดการติดเชื้อแทรกซ้อน รักษาได้ยาก เครื่องส�าอางท�าให้เกิดภูมิแพ้ตาได้
ขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในเขตเมืองใหญ่ๆ และอาจท�าให้สูญเสียการมองเห็นได้ หรือไม่
หรือ เขตชุมชนที่มีคนอยู่อาศัยอยู่หนาแน่น นอกจากนี้แม้เมื่อแผลหายแล้ว อาจกลายเป็น
ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักคิดว่าโรคภูมิแพ้ที่ตา แผลเป็นที่กระจกตา ส่งผลต่อการมองเห็น เครื่องส�าอางท�าให้เกิดภูมิแพ้ตาได้
เป็นโรคที่ไม่อันตราย เพียงแค่ก่อให้เกิด ในระยะยาวได้ ในทางกลับกันหากแผล หากพบว่าแพ้ต้องหลีกเลี่ยงการใช้งาน
ความร�าคาญ แต่ในรายที่เป็นเรื้อรัง ไม่ปิด ส่งผลให้กระจกตาทะลุ จ�าเป็นต้อง และถ้าหากเจอเครื่องส�าอางอื่นที่มี
หรือเกิดภาวะแทรกซ้อน อาจท�าให้เกิด ได้รับการผ่าตัดแก้ไข อาจส่งผลให้ ส่วนผสมคล้ายคลึงกัน ควรหลีกเลี่ยง
ความพิการของสายตาได้ การมองเห็นสูญเสียไปหรือไม่ดีเหมือนเดิม เช่นเดียวกัน
โรคภูมิแพ้ตาเกิดจากจากหลายสาเหตุ ปัจจัยเสี่ยงโรคภูมิแพ้ตา ปัจจัยภายใน ภูมิแพ้ตา รักษาได้หรือไม่
ด้วยกัน เช่น ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อม เกิดจากกรรมพันธุ์ ปัจจัยภายนอกเกิดจาก สามารถรักษาได้ แต่อาจไม่หายขาด
ภายนอก ที่พบบ่อย ได้แก่ ไรฝุ่น เกสร ตัวกระตุ้นภูมิแพ้ อาทิ ไรฝุ่น เกสรดอกไม้ โดยควรหลีกเลี่ยงปัจจัยต่างๆที่ท�าให้เกิด
ดอกไม้ เชื้อรา เป็นต้น นอกจากนี้ ใบไม้ คอนแทคเลนส์ น�้ายาคอนแทคเลนส์ อาการแพ้ และรักษาตามอาการ เช่น
คอนแทคเลนส์ ก็อาจท�าให้เกิดอาการ เป็นต้น ให้ยาแก้คันเพื่อรักษาอาการคันที่ดวงตา
แพ้ได้ รวมถึงปัจจัยภายนอกอื่นๆ หรือให้ยาแก้อักเสบเพื่อลดอาการตาแดง
ภูมิแพ้ตาสามารถเกิดร่วมกับภูมิแพ้ ในบางรายมีอาการตามฤดูกาล แพทย์
โรคภูมิแพ้ตา อาจแบ่งตามลักษณะ ที่ส่วนอื่นของร่างกายได้ ในคนที่เป็นภูมิแพ้
ของโรค ได้ดังนี้ อาจมีอาการแสดงออกได้หลายแห่ง อาจให้ยาป้องกันไว้ก่อน เรียกว่า
ยาป้องกันภูมิแพ้ หากผ่านฤดูนั้นไป
กลุ่มที่มีอาการแพ้ไม่รุนแรง คือ เยื่อบุ ตั้งแต่ที่ตา ผิวหนัง และทางเดินหายใจ สามารถหยุดใช้ยาได้ แล้วควรพยายาม
ตาอักเสบเป็นหลัก ยังไม่มีผลกระทบ ท�าให้เกิดอาการไอจามเรื้อรัง น�้ามูกไหล หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นอื่นๆ ถ้ามี
ต่อกระจกตา ซึ่งอาจเกิดจากสิ่งแวดล้อม ผิวหนังอักเสบ หรือคันที่ผิวหนังร่วมด้วย
ภายนอก ได้แก่ ไรฝุ่น เกสรดอกไม้ หรือเป็น ผู้ป่วยบางรายมีอาการเพียงบางต�าแหน่ง ป้องกันโรคภูมิแพ้ตา
ตามฤดูกาล หรือเกิดจากการใช้ ของร่างกาย ในขณะที่บางรายเป็นทุกส่วน • ออกก�าลังกายอย่างสม�่าเสมอ
คอนแทคเลนส์ โดยอาจใช้ไม่ถูกวิธีหรือ ร่วมกัน เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีความ
ใช้งานไม่เหมาะสม ท�าให้มีอาการภูมิแพ้ หากเป็นภูมิแพ้ตาแล้วขยี้ตา เพราะ แข็งแรงและมีความสมดุล
แทรกซ้อนได้ อาการคัน และถ้าหากมือไม่สะอาด อาจน�า • หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารเคมี
กลุ่มที่มีอาการแพ้ค่อนข้างรุนแรง คือ เชื้อโรคเข้าสู่ดวงตาได้ ส่งผลให้เกิดการ หรือสิ่งแปลกปลอมจากภายนอก Mahidol
กระจกตามีการอักเสบร่วมด้วย ผู้ป่วยอาจ ติดเชื้อแทรกซ้อน เช่น ตากุ้งยิง เป็นต้น
บางรายหากขยี้แรงอาจมีผลกระทบต่อ
มีอาการเจ็บเคืองตา การมองเห็น กระจกตา ท�าให้กระจกตา ผิดรูปหรือเสียรูป
ถูกรบกวน ไม่ใช่แค่คันตาหรือตาแดง ไปจากเดิม น�าไปสู่ปัญหาสายตาตามมา รศ. พญ.เกวลิน เลขานนท์ สาขาวิชากระจกตา
และการผ่าตัดแก้ไขสายตา
เท่านั้น นอกจากนี้ในบางรายที่ขยี้แรง ผิวหนังรอบ ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์
โรคภูมิแพ้ตา เกิดบริเวณที่เยื่อบุตาขาว ดวงตาอาจเปลี่ยนสี หรือมีรอยเหี่ยวย่น โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ซึ่งพบได้มากที่สุด ส่วนภูมิแพ้ที่มีผล เกิดขึ้นได้
มหิดลสาร ๒๕๖๒ 23
