Page 13 - MU_8Aug62
P. 13
Research Excellence
ฐิติรัตน์ เดชพรหม
อชิณญาณ์ เผือกรอด นศ.ปริญญาเอกศิริราช
คิดค้นเครื่องไมโครฟลูอิดิค ตรวจคัดกรองโรคเท้าช้างแรงงานต่างด้าว รู้ผลภายใน ๑ ชั่วโมง
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล พาณิชย์เพื่อใช้ตรวจคัดกรองโรคเท้าช้าง
ได้ประกาศให้ผลงาน “การพัฒนาระบบ ในแรงงานต่างด้าวชาวพม่า ในการตรวจ
ไมโครฟลูอิดิคส�าหรับการตรวจหา สุขภาพประจ�าปีเพื่อขึ้นทะเบียนแรงงาน
พยาธิฟิลาเรีย” ของ นางสาวอชิณญาณ์ ตามข้อบังคับของกระทรวงสาธารณสุข โดย
เผือกรอด นักศึกษาปริญญาเอกสาขาวิชา มีการก�าหนดราคาต่อตัวอย่างไม่เกิน ๒๕ บาท
จุลชีววิทยาการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ เครื่องไมโครฟลูอิดิคที่คิดค้นขึ้นนี้
ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งมี นอกจากการใช้ตรวจคัดกรองโรคเท้าช้าง
ศาสตราจารย์ ดร.สิริจิต วงศ์ก�าชัย เป็น ในคนแล้ว ยังสามารถน�าไปใช้ตรวจ
อาจารย์ที่ปรึกษา ได้รับรางวัลวิทยานิพนธ์ เครื่องไมโครฟลูอิดิค เพื่อใช้ในการ การติดเชื้อพยาธิฟิ ลาเรียในสัตว์ซึ่ง
นวัตกรรมระดับดีมาก โดยเข้ารับ ตรวจหาพยาธิเท้าช้างระยะไมโครฟิลาเรีย สามารถแพร่มาสู่คนได้อีกด้วย โดยได้
รางวัล และโล่ประกาศเกียรติคุณ ในวัน โดยใช้เวลาตรวจเฉลี่ย ๑๐ นาทีต่อ ๑ ตัวอย่าง ผ่านการประเมินประสิทธิภาพ ทั้งในระดับ
ปฐมนิเทศนักศึกษาใหม่ บัณฑิตวิทยาลัย ท�าให้สามารถตรวจและรายงานผลการ ห้องปฏิบัติการ และในภาคสนาม กลุ่มเป้า
มหาวิทยาลัยมหิดล ประจ�าปีการศึกษา ตรวจได้ภายใน ๑ ชั่วโมง ซึ่งโรงพยาบาล หมายที่จะได้รับประโยชน์จากเครื่องไมโคร
๒๕๖๒ วันที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๖๒ ตลอดจนหน่วยงานที่รับผิดชอบ สามารถ ฟลูอิติค คือ ห้องปฏิบัติการของโรงพยาบาล
น�าไปใช้ในการตรวจคัดกรองโรคเท้าช้าง ต่างๆ และศูนย์ตรวจสุขภาพเพื่อขึ้นทะเบียน
ให้กับแรงงานต่างด้าวชาวพม่าซึ่งมีมากถึง
ล้านคนได้ เครื่องไมโครฟลูอิดิกประกอบ
ด้วยระบบจ่ายสาร ซึ่งน�า syringe pump
มาต่อกับตัว adaptor ท�าให้สามารถตรวจ
ตัวอย่างได้ ๑๐ ตัวอย่างพร้อมๆ กัน
นางสาวอชิณญาณ์ เผือกรอด กล่าว
ต่อไปว่า เข็มฉีดยาที่ใช้ในระบบจ่าย
นางสาวอชิณญาณ์ เผือกรอด กล่าวว่า สารมีลักษณะพิเศษ คือ มีขนาดความยาว
โรคเท้าช้างมีสาเหตุจากพยาธิฟิลาเรีย ของเข็ม ๕ มิลลิเมตร และปลายตัดตรง
โดยมียุงเป็นพาหะน�าโรค องค์การอนามัย เพื่อเพิ่มความรวดเร็ว และความปลอดภัย
โลกได้จัดให้โรคเท้าช้างเป็นโรคอันดับสอง ในการใช้งาน อีกส่วนของเครื่อง คือ
ที่ก่อให้เกิดความพิการถาวรทั่วโลก โดยพบ ไมโครฟลูอิดิคชิพ ซึ่งถูกออกแบบให้มี
การระบาดในประเทศในเขตร้อนและชิด ขนาดเล็ก และมีรูกรองขนาด ๕ ไมโครเมตร
เขตร้อน ปัจจุบันโรคเท้าช้างยังเป็ น ท�าให้สามารถดักจับพยาธิไว้ นอกจาก
ปัญหาทางสาธารณสุขของสาธารณรัฐ นี้ยังมีการพัฒนาสูตรบัฟเฟอร์ เพื่อใช้ใน
แห่งสหภาพพม่า โดยยังพบอุบัติการณ์สูง ขั้นตอนการเตรียมตัวอย่าง ซึ่งช่วยสลาย
เนื่องจากประเทศไทยมีแรงงานต่างด้าว เม็ดเลือด และย้อมตัวพยาธิ และท�าให้ แรงงานทั่วประเทศ ซึ่งให้บริการตรวจวินิจฉัย
นับล้านคน โดยร้อยละ ๙๐ จะเป็นแรงงาน เกิดความหนืด ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ โรคเท้าช้าง ทั้งในคนไทยที่อาศัยในแหล่ง
ชาวพม่า เพื่อป้องกันการแพร่ระบาด ในการท�างานของเครื่อง และเนื่องจากเป็น ระบาด และในกลุ่มแรงงานต่างด้าวที่ท�างาน
ของโรคเท้าช้างจากแรงงานเหล่านี้ เครื่องกึ่งอัตโนมัติ จึงใช้งานง่ายและรวดเร็ว ในประเทศไทย โดยเป็นการเสริมสร้าง
กระทรวงสาธารณสุขจึงมีข้อบังคับให้ ต้นทุนการผลิตต้นทุนการผลิตของ ความแข็งแกร่งและพัฒนาศักยภาพงาน
แรงงานต่างด้าวชาวพม่าทุกคนต้องได้ เครื่องไมโครฟลูอิดิคมี ๒ ส่วน คือ ๑. ครุภัณฑ์ วิจัยของประเทศไทยซึ่งเป็นความจ�าเป็น
รับการตรวจคัดกรองโรคเท้าช้าง โดยการ ได้แก่ ระบบจ่ายสารโดยใช้ syringe pump เร่งด่วนส�าหรับประเทศไทยในขณะนี้
ตรวจหาพยาธิเท้าช้างระยะไมโครฟิลาเรีย มาต่อกับตัว adaptor อยู่ที่ ๓๕,๐๐๐ บาท/ ขณะนี้ผู้วิจัยก�าลังด�าเนินการขอจด
ในเลือดในการตรวจสุขภาพประจ�าปี เครื่อง ซึ่งเครื่องไมโครฟลูอิดิคดังกล่าวมี สิทธิบัตรการประดิษฐ์คิดค้นภายใต้ชื่อ
โดยวิธีที่ใช้ในปัจจุบันคือวิธีย้อมฟิล์มเลือด ลักษณะคงทน และมีอายุการใช้งานเกิน “อุปกรณ์ส�าหรับการตรวจหาเชื้อพยาธิ
แบบหนา ซึ่งมีข้อจ�ากัด คือ ต้องใช้เวลา กว่า ๑ ปี และ ๒.วัสดุ ได้แก่ ไมโครฟลูอิดิคชิพ อย่างรวดเร็ว และกรรมวิธีการใช้
มากกว่า ๑ วัน เพราะต้องใช้เวลา ๒๔ ชั่วโมง และบัฟเฟอร์ ซึ่งจะไม่น�ามาใช้ซ�้าอีก โดยมี อุปกรณ์นั้น”
เพื่อให้ฟิล์มเลือดแห้ง และต้องใช้เวลาใน ต้นทุนการผลิตอยู่ที่ ๕ บาท/ตัวอย่าง
การย้อมสี และตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์อีก โดยเครื่องไมโครฟลูอิดิคนี้มีโอกาสและ ขอขอบคุณภาพบางส่วนจาก บัณฑิต
๑ ชั่วโมงต่อ ๑ ตัวอย่าง ผู้วิจัยจึงได้พัฒนา ศักยภาพที่จะผลิตเป็นชุดตรวจส�าเร็จรูปในเชิง วิทยาลัย ม.มหิดล
มหิดลสาร ๒๕๖๒ 13
