Page 10 - MU_06June68

10 มหิดลสาร ๒๕๖๘ June 2025

เม่�อส้งว่ยึแล�ว...ขออยึ้่บ�านได�ไหิม?

ทางเล่อกิ Aging in place ในสุังคมไทยั่

ส่มภาษณ์ /เรียึบเรียึง : นางสาวสุภรต์ จร่สสิทธิ�
สถาบ่นวิจ่ยึประชากิรและส่งคุม มหิาวิทยึาล่ยึมหิิดล

“เมื่่�อถึึงวััยสููงอายุ บ้้านที่่�คุุ้้นเคุ้ยจะยังปลอดภััยสูำาหรัับ้การัอยู�อาศััย
หรั่อไมื่�?”
เม่�อสูงว่ยึแล�วหิลายึคุนคุง “อยากอยู่บ้านเด่ม” เพัราะไม่ต�องกิาร
สร�างคุวามคุุ�นเคุยึใหิม่อีกิคุร่�ง จากิกิารสำารวจสถานกิารณ์เด็กิเกิิดน�อยึ
และส่งคุมสูงอายึุ ในปี ๒๕๖๗ โดยึสถาบ่นวิจ่ยึประชากิรและส่งคุม
มหิาวิทยึาล่ยึมหิิดล ระหิว่างเด่อนตุลาคุม-ธ่นวาคุม ๒๕๖๗ จากิผูู้�
ตอบแบบสำารวจ ๑,๐๔๒ คุน พับเกิ่อบ ๗๐% ของคุนทุกิเจนเนอเรช่น
เหิ็นด�วยึว่ากิารได�อยึู่บ�านจะมีคุุณภาพัชีวิตที�ดีกิว่ากิารอยึู่ในสถานดูแล
ผูู้�สูงอายึุ สะท�อนใหิ�เหิ็นมุมมองเร่�องของกิารอยึู่อาศ่ยึเม่�อถึงว่ยึสูงอายึุ
นางสาวสุภรื่ต์ จรื่่สสิทธิ�
เพัราะบ�านและสภาพัแวดล�อมรอบบ�านที�อยึู่มานานเป็นบรรยึากิาศ สุถาบันวิจัยั่ประชากิรและสุังคม มหัาวิทยั่าลัยั่มหัิดูล
ที�คุุ�นเคุยึ จนบางคุนอยึู่อาศ่ยึในบ�านหิล่งเดิมมานานถึงข่�นหิล่บตาเดินไป
หิ�องนำากิ็ยึ่งได� แต่กิารเส่�อมถอยึตามอายึุ คุวามไม่แน่นอนของสุขภาพั
อาจทำาใหิ�แม�ล่มตาเดินกิ็ไม่สามารถพัาร่างกิายึไปยึ่งพั่�นที�รอบบ�านได�
ข�อจำากิ่ดเหิล่านี� ทำาใหิ�ต�องยึ�ายึไปอยึู่สถานดูแลผูู้�สูงอายึุหิร่ออาจจะต�อง
ปร่บปรุงสภาพัแวดล�อมบริเวณบ�านใหิ�เหิมาะสมในกิารใช�ชีวิตประจำาว่น
ได�อยึ่างปลอดภ่ยึ

แนวัคุ้ิด aging in place ไมื่�ได้เป็นเรั่�องใหมื่�
ประเทศสหิร่ฐอเมริกิามีกิารกิล่าวถึงประเด็นนี�มาต่�งแต่ปี ๑๙๘๐
เพัราะขณะน่�นมีส่ดส่วนผูู้�สูงอายึุ ๖๕ ปีขึ�นไป มากิถึง ๑๑.๓% ของประชากิร
ท่�งประเทศ น่บว่าเป็นส่งคุมสูงอายึุ (aged society) มาต่�งแต่ ๔๕ ปีกิ่อน และ
รูป ๑: ๓ องคุ์ประกิอบหิล่กิสน่บสนุน aging in place
จำานวนผูู้�สูงอายึุที�มีภาวะป่วยึเร่�อร่งกิ็เพัิ�มสูงขึ�นเร่�อยึ ๆ แต่กิารใหิ�บริกิาร
ที�มา: จงจิตต์ ฤทธิรงคุ์ และคุณะ (๒๕๖๗)
ของสถานพัยึาบาลดูแลผูู้�สูงอายึุ (nursing home) โดยึเฉพัาะกิารใหิ�บริกิาร
ดูแลระยึะยึาว (long term care) มีคุ่าใช�จ่ายึสูง นำาไปสู่กิารพัูดถึงแนวคุ่ด
Environmental Press ของ M. Powell Lawton และ Lucille Nahemow เป็นที�น่ายึินดีที�ผู้ลกิารดำาเนินงานจากิองคุ์กิรหิลายึภาคุส่วน ท่�งภาคุร่ฐ
ที�นำาเสนอในปี ๑๙๗๓ ซึ�งอธิบายึว่าหิากิสภาพัแวดล�อมที�อยึู่รอบต่ว ภาคุเอกิชน และภาคุประชาส่งคุม ในประเทศไทยึต่างเหิ็นคุวามสำาคุ่ญิของ
ไม่รองร่บคุวามสามารถของผูู้�สูงอายึุ อาจทำาใหิ�พัวกิเขาเคุรียึด กิดด่น และ ด�านต่าง ๆ ที�เกิี�ยึวข�องกิ่บสุขภาวะโดยึรวมของผูู้�สูงอายึุ ซึ�งผู้ลกิารศึกิษา
รู�สึกิไม่ปลอดภ่ยึ แนวคุิดนี�จึงถูกินำามาประยึุกิต์ใช�กิ่บกิารออกิแบบกิาร เร่�องกิารสูงว่ยึในถิ�นที�อยึู่ด�วยึบริกิารด�านสุขภาพัและนว่ตกิรรมทางส่งคุม
อยึู่อาศ่ยึของผูู้�สูงอายึุใหิ�รองร่บกิารเส่�อมถอยึของร่างกิายึและตรงกิ่บ ของหิลายึภาคุส่วน ในปี ๒๕๖๗ โดยึ จงจ่ตต์ ฤทธ์่รื่งคุ์ และคุณะวิจ่ยึ
คุวามต�องกิารของผูู้�สูงอายึุ เพั่�อผูู้�สูงอายึุจะยึ่งคุงอาศ่ยึอยึู่ในที�อยึู่อาศ่ยึ ทำากิารศึกิษาและรวบรวมกิารบริกิารที�องคุ์กิรภาคุร่ฐ ภาคุเอกิชน และภาคุ
เดิมได� โดยึใหิ�กิารต่ดสินใจยึ�ายึมาอยึู่ในสถานพัยึาบาลดูแลผูู้�สูงอายึุ ประชาส่งคุม จ่ดหิา/บริกิารเพั่�อผูู้�สูงอายึุ ตามองคุ์ประกิอบสำาคุ่ญิ ๓ ด�าน คุ่อ
เป็นทางเล่อกิสุดท�ายึ

Special Article