Page 6 - MU_8Aug67
P. 6
6 มหิดลสาร ๒๕๖๗ August 2024
ม.มหิ่ดลพ่สิ่้จน์บทุบาทุ ‘นักเทุคน่คการื่แพทุย์’
วิจัยเบิกทางขยายผ่ลใชิ้ปรีะโยชิน์ยาเก่า
จากห้องแล็บถึงห้องยา
สัมภัาษณ์ และเข่ยนข่าวโดย ฐิติินวติารี่ ดิถิ่่การีุ่ณ
ขอบคุณภัาพื้จัาก MT
อาจารื่ย์ ดรื่.ณััฐภัทุรื่ อนุวงศ์เจรื่่ญิ
อาจารีย์ปรีะจำาภาควิชิาเทคนิคการีแพทย์ชิุมชิน
คณะเทคนิคการีแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิด้ล
โดยที่ั�วไปรี่่างกายมนุษย์มักคุ้นเคยกับ หน่�งในการื่ค้นพื่บทิ้ี�น่าสุนใจด้วยเทิ้คน่ค ปรี่ะโยชุน์ที่่�ได้นอกจัากสามารี่ถิ่นำาไป
“ยาเก่า” มากกว่า “ยาใหม่” หิากเปรี่่ยบ Proteochemometric (PCM) ค่อการื่ค้นพื่บว่า ป รี่ ะ ยุ ก ติ์ ใ ชุ้ในกา รี่ด่ แล ผ่้ป่วยใ หิ้ไ ด้ รี่ับ
รี่่างกายเหิม้อน “แผ่นทิ้ี�เด่นทิ้าง” ด้วยการี่ศึกษา “ยารื่ักษาโรื่คมะเรื่็ง” และ “ยาต้านจุลช็ีพื่” ผลการี่รี่ักษาที่่�ด่ขึ�นแล้ว ยังสามารี่ถิ่ติ่อยอด
วิเครี่าะหิ์ความสัมพื้ันธ์รี่ะหิว่างโครื่งสุรื่้างยา หลายช็น่ด สุามารื่ถีออกฤทิ้ธ์่�กับโปรื่ตีน สรี่้างม่ลค่าลดค่าใชุ้จั่ายและรี่ะยะเวลา
และการื่ออกฤทิ้ธ์่�ต่อโปรื่ตีนเป้าหมาย เป้าหมายทิ้ี�หลากหลาย (Polypharmacology) ในการี่พื้ัฒนายาใหิม่ โดย อาจารื่ย์ดรื่.ณัฐิภัทิ้รื่
(Structure - Activity Relationship, SAR) จ่งมีแนวโน้มสุำาหรื่ับปรื่ะยุกต์ใช็้รื่ักษาโรื่ค อนุวงศิ์เจรื่่ญ่ ได้กล่าว ฝัากที่ิ�งที่้ายถิ่ึงการี่เป็น
จัะคอยนำาที่างใหิ้นักวิจััยค้นพื้บหินที่างส่่ ทิ้ี�หลากหลายได้ ซึ่่�งเทิ้คน่คนี�อาศิัยคลังข้อม่ล นักวิจััยที่่�ปรี่ะสบความสำาเรี่็จั จัะติ้องติั�งเป้าหิมาย
การี่เย่ยวยาด้วย “ยาเก่า” ในกลุ่มโรี่ค ขนาดใหญ่่ รื่่วมกับการื่ปรื่ะมวลผ่ลด้วย ใหิ้ชุัดเจัน และเรี่่ยนรี่่้เที่คโนโลย่ใหิม่อย่างติ่อเน้�อง
ที่่�แติกติ่างกันได้ เทิ้คโนโลยีปัญ่ญ่าปรื่ะด่ษฐิ์ (AI) จนนำาไปสุ่่ จัะที่ำาใหิ้ได้งานวิจััยและนวัติกรี่รี่มที่่�ม่ที่ิศที่างส่่
อาจารื่ย์ ดรื่.ณัฐิภัทิ้รื่ อนุวงศิ์เจรื่่ญ่ อาจัารี่ย์ การื่พื่ัฒนาแบบจำาลองคอมพื่่วเตอรื่์ทิ้ี�สุามารื่ถี การี่แก้ปัญ่หิาที่่�เกิดขึ�นได้อย่างแที่้จัรี่ิง
ปรี่ะจัำาภัาควิชุาเที่คนิคการี่แพื้ที่ย์ชุุมชุน ทิ้ำานายคุณสุมบัต่การื่ออกฤทิ้ธ์่�ของยาได้
คณะเที่คนิคการี่แพื้ที่ย์ มหิาวิที่ยาลัยมหิิดล อย่างแม่นยำา และสุามารื่ถีต่อยอดไปสุ่่
เป็นหินึ�งในกลุ่มนักวิจััยที่่�พื้ยายามไขความลับ การื่ทิ้ดสุอบทิ้างห้องปฏิ่บัต่การื่เพื่่�อย่นยัน หนึ่่�งในึ่การค้้นึ่พบที่่�นึ่่าสนึ่ใจด้้วย
ของคุณสมบัติิของยาว่าม่ความสัมพื้ันธ์เพื้่ยง คุณสุมบัต่ทิ้ี�ค้นพื่บได้
ใดติ่อโปรี่ติ่นชุนิดติ่างๆ ในรี่่างกาย โดยในยา เที่ค้นึ่ิค้ Proteochemometric
หินึ�งชุนิด อาจัไม่ได้มุ่งรี่ักษาโรี่คเพื้่ยงชุนิดใด (PCM) ค้ือการค้้นึ่พบว่า “ยารัักษา
ชุนิดหินึ�ง การี่ที่ำางานของโปรี่ติ่นว่าม่ความ
โรัคมะเรั็ง” และ “ยาต้้านจุุลชีีพ”
สัมพื้ันธ์เพื้่ยงใดติ่อคุณสมบัติิของยา โดยใน หลายชนึ่ิด้ สามารถออกฤที่ธิ์ิ�กับ
ยาหินึ�งชุนิด แติ่อาจัใชุ้รี่ักษาโรี่คที่่�ม่คุณสมบัติิ
ของโปรี่ติ่นซึ�งม่องค์ปรี่ะกอบคล้ายกันได้ โปรตี่นึ่เป้าหมายที่่�หลากหลาย
โดยการี่ค้นพื้บดังกล่าวถิ่้อเป็น “ใบเบ่กทิ้าง” (Polypharmacology) จ่งม่
ส่่การี่ส่งติ่อเพื้้�อวิเครี่าะหิ์ในเชุิงลึกส่่การี่ใชุ้จัรี่ิง แนึ่วโนึ่้มสำาหรับประยุกตี์ใช้รักษา
ติ่อไป ถิ่้อเป็นบที่บาที่ที่่�สำาคัญ่ในฐานะนักเที่คนิค โรค้ที่่�หลากหลายได้้
การี่แพื้ที่ย์ จัากหิ้องแล็บถิ่ึงหิ้องยา
Research Excellence