Page 30 - MU_12Dec66
P. 30
30 มหิดลสาร ๒๕๖๖ December 2023
ม.มหิิดลจััดทำาฐานข่้อมูลเต่ือนการบัริโภคสิมุนไพรร่วิมกับัยาแผนป้ัจัจัุบััน
สูัมภาษณ์ และเข้ียน์ข้่าว้โดย ฐิติรัตน์์ เดชื้พิรหิม
ข้อบคุณภาพิจาก PY
รื่องศาสตรื่าจารื่ย์์ ดรื่. เภัสัชกรื่หัญิงณัฏฐินี อนันตโชค
หิัว้หิน์้าสูำาน์ักงาน์ข้้อมูลสูมุน์ไพิร
อาจารย์ประจำาภาคว้ิชื้าเภสูัชื้ว้ิน์ิจฉัย คณะเภสูัชื้ศาสูตร์ มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล
ผู้ป่ว้ยที�รับประทาน์ผลิตภัณฑ์์สูมุน์ไพิร และยาแผน์ปัจจุบัน์ ใน์ข้ณะที� “ชีะเอมเทศิ” เมื�อรับประทาน์ร่ว้มกับยาแผน์ปัจจุบัน์ที�ใชื้้
พิร้อมกัน์ โดยข้าดคว้ามรู้คว้ามเข้้าใจ อาจเกิดเป็น์อัน์ตรายจาก รักษาโรคคว้ามดัน์โลหิิตสููง อาจ “ต้านฤทธ์่�” จน์ทำาใหิ้การรักษา
การเกิด “อันตรื่ก่รื่่ยารื่ะหว่างสิ่มุนไพรื่กับยาแผู้นปัจจุบัน” ด้ว้ยยาไม่ได้ผล เน์ื�องจาก “ชีะเอมเทศิ” มีผลทำาใหิ้โซีเดียมและน์ำา
ซี้�งเป็น์ได้ทั�งการเสูริมและต้าน์ฤทธิิ�กัน์ข้องยาทั�ง ๒ ข้น์าน์ ใน์ร่างกายสููงข้้�น์ จน์ทำาใหิ้คว้ามดัน์โลหิิตไม่ลดลง เป็น์ต้น์
รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่. เภสิ่ัชีกรื่หญ่งณ์ัฏิฐิ่นี อนันตโชีค ทั�งนี� อันตรื่ก่รื่่ยารื่ะหว่างสิ่มุนไพรื่กับยาแผู้นปัจจุบันสิ่่วนใหญ่
หิัว้หิน์้าสูำาน์ักงาน์ข้้อมูลสูมุน์ไพิร (Medicinal Plant Information จะเก่ดขึ�นเม่�อรื่ับปรื่ะทานสิ่มุนไพรื่ในรืู่ปแบบ “ยาสิ่มุนไพรื่”
Center) และอาจารย์ประจำาภาคว้ิชื้าเภสูัชื้ว้ิน์ิจฉัย คณะเภสูัชื้ศาสูตร์ หรื่่อ “ผู้ล่ตภัณ์ฑ์์เสิ่รื่่มอาหารื่” รื่่วมกับ “ยาแผู้นปัจจุบัน”
มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล ได้กล่าว้ถ้ง งาน์จัดทำาฐาน์ข้้อมูลอัน์ตรกิริยา อย่างต่อเน่�องเป็นเวลานาน หากเป็นการื่รื่ับปรื่ะทานสิ่มุนไพรื่
ระหิว้่างสูมุน์ไพิรกับยาแผน์ปัจจุบัน์ (Herb-Drug Interaction ที�อยู่ในรืู่ปของ “อาหารื่” เป็นครื่ั�งครื่าว อาจไม่มีผู้ลแต่อย่างใด
Database) น์อกจาก ฐิานข้อมูลอันตรื่ก่รื่่ยารื่ะหว่างสิ่มุนไพรื่
ซี้�งน์ับเป็น์หิน์้�งใน์ก้าว้สูำาคัญข้อง สูำาน์ักงาน์ข้้อมูลสูมุน์ไพิร กับยาแผู้นปัจจุบัน (Herb-Drug Interaction Database) ที�เปิด
คณะเภสูัชื้ศาสูตร์ มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล ใน์ฐาน์ะ “สิ่ำานักงานข้อมูล ใหิ้บริการประชื้าชื้น์ทั�ว้ไปได้สูืบค้น์ที�เว้็บไซีต์ข้อง สิ่ำานักงานข้อมูล
สิ่มุนไพรื่แห่งแรื่กของปรื่ะเทศิไทย” ที�มีประว้ัติศาสูตร์ยาว้น์าน์ สิ่มุนไพรื่ คณ์ะเภสิ่ัชีศิาสิ่ตรื่์ มหาว่ทยาลัยมห่ดล (https://
ถ้ง ๔๔ ปี น์ับตั�งแต่ได้รับการก่อตั�งอย่างไม่เป็น์ทางการเมื�อ medplant.mahidol.ac.th) พิร้อมทั�งข้้อมูลสูมุน์ไพิรใน์รูปแบบ
ปี พิ.ศ. ๒๕๒๒ ใน์สูมัยท่าน์คณบดี อาจารื่ย์เภสิ่ัชีกรื่ปรื่ะด่ษฐิ์ หุตางกูรื่ บทคว้ามและอิน์โฟิกราฟิิกที�อ่าน์แล้ว้เข้้าใจง่าย และชื้่องทาง
โดยฐาน์ข้้อมูลดังกล่าว้ได้รับทุน์ว้ิจัยจากกองทุน์ภูมิปัญญา “ถ่าม-ตอบ” ไว้้คอยดูแลและเป็น์ที�พิ้�งใหิ้กับประชื้าชื้น์อย่างยั�งยืน์
การแพิทย์แผน์ไทย กรมการแพิทย์แผน์ไทยและแพิทย์ทางเลือก ด้ว้ย “ปัญญาของแผู้่นด่น” ตามปณิธิาน์ข้องมหิาว้ิทยาลัยมหิิดล
กระทรว้งสูาธิารณสูุข้ เพิื�อรว้บรว้มบทคว้ามและรายงาน์การศ้กษา น์อกจากน์ี� สิ่ำานักงานข้อมูลสิ่มุนไพรื่ คณ์ะเภสิ่ัชีศิาสิ่ตรื่์
ว้ิจัยทั�งใน์คน์ และสูัตว้์ทดลอง โดยใชื้้หิลักการว้ิเคราะหิ์ที�เกี�ยว้ข้้อง มหาว่ทยาลัยมห่ดล ยังได้พิัฒน์าฐาน์ข้้อมูลสูมุน์ไพิรเพิื�อการ
ต่างๆ อาทิ เภสิ่ัชีจลนศิาสิ่ตรื่์ (Pharmacokinetic Interactions) ใชื้้ประโยชื้น์์ทางเครื�องสูำาอาง และผลิตภัณฑ์์สูมุน์ไพิรสูำาหิรับ
และเภสิ่ัชีพลศิาสิ่ตรื่์ (Pharmacodynamic Interactions) ฯลฯ ใชื้้ภายน์อก หิรือ CosmeHerb (https://cosmeherb.nbt.or.th)
ตัว้อย่างการเกิดอัน์ตรกิริยาระหิว้่างยาสูมุน์ไพิรกับยาแผน์ ร่ว้มกับศิูนย์ NANOTEC กับ NBT ใน์สูังกัดสูำาน์ักงาน์พิัฒน์า
ปัจจุบัน์ข้องโรคกลุ่ม NCDs ได้แก่ “โสิ่มเกาหลี” และ “ผู้ักเชีียงดา” ว้ิทยาศาสูตร์และเทคโน์โลยีแหิ่งชื้าติ (สูว้ทชื้.)
กับยาแผน์ปัจจุบัน์ที�ใชื้้รักษาโรคเบาหิว้าน์ หิากรับประทาน์ร่ว้มกัน์
จะยิ�งเป็น์การ “เสิ่รื่่มฤทธ์่�” ใหิ้ระดับน์ำาตาลใน์เลือดลดตำาเกิน์ไป
เพ่�อส์ข้ภัาพ