Page 22 - MU_12Dec66
P. 22
22 มหิดลสาร ๒๕๖๖ December 2023
ม.มหิิดลแนะแนวิทางสิร้าง “ต่ลาดสิีเข่ียวิเชิงรุก”
เตรื่ีย์มเสนอนโย์บาย์พัฒนาเศรื่ษฐกิจชาติ
สูัมภาษณ์และเข้ียน์ข้่าว้โดย ฐิติรัตน์์ เดชื้พิรหิม
ข้อบคุณภาพิจาก IPSR
แน์ว้คิดข้อง “ตลาดสิ่ีเขียว” เกิดข้้�น์ครั�งแรกใน์ยุโรปตั�งแต่
ชื้่ว้งปลายศตว้รรษที� ๒๐ จน์แผ่ข้ยายไปทั�ว้โลก บน์พิื�น์ฐาน์แหิ่งสูิทธิิ
ใน์การเข้้าถ้งอาหิารที�ดีและปลอดภัยต่อสูุข้ภาพิ
รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.จงจ่ตต์ ฤทธ์่รื่งค์ รองผู้อำาน์ว้ยการ
ฝุ่่ายพิัฒน์าคุณภาพิหิลักสููตร และอาจารย์ประจำาสูถาบัน์ว้ิจัย
ประชื้ากรและสูังคม มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล ได้เป็น์ผู้ชื้ี�ใหิ้เหิ็น์ว้่า
ปัญหิาสูิ�งแว้ดล้อมเป็น์เรื�องข้องทุกคน์ ซี้�งใน์ฐาน์ะน์ักว้ิจัย
ทางด้าน์ประชื้ากรศาสูตร์ แม้ไม่ได้เป็น์น์ักว้ิชื้าการด้าน์สูิ�งแว้ดล้อม
โดยตรง ก็สูามารถเป็น์สู่ว้น์หิน์้�งที�จะชื้่ว้ยบรรเทาปัญหิาดังกล่าว้ได้
จากการศ้กษากลไกทางสูังคม สูู่ทางออกใน์เชื้ิงน์โยบาย เพิื�อใหิ้
รื่องศาสตรื่าจารื่ย์์ ดรื่.จงจิตต์ ฤทธุ์ิรื่งค์
ทุกคน์ใน์สูังคมได้เข้้าถ้งอาหิารที�ดีและปลอดภัยต่อสูุข้ภาพิ “ตลาด
รองผู้อำาน์ว้ยการฝุ่่ายพิัฒน์าคุณภาพิหิลักสููตร
สิ่ีเขียว” จ้งเป็น์ทางเลือกข้องโลกยุคใหิม่ที�น์่าจับตาใน์ข้ณะน์ี� อาจารย์ประจำาสูถาบัน์ว้ิจัยประชื้ากรและสูังคม มหิาว้ิทยาลัยมหิิดล
จากการลงพิื�น์ที�ศ้กษา “ตลาดสิ่ีเขียวต้นแบบ” ใน์ประเทศไทย
จน์ครบทั�ง ๔ ภาค ได้น์ำามาสูู่แน์ว้ทางการสูร้าง “ตลาดสิ่ีเขียว น์อกจากน์ี� ยังเป็น์ว้ิถีแหิ่งการสูร้างคว้ามอุดมสูมบูรณ์
เชี่งรืุ่ก” เตรียมเสูน์อใน์เชื้ิงน์โยบายเพิื�อพิัฒน์าเศรษฐกิจและสูังคม ข้องแหิล่งอาหิารใหิ้กับชืุ้มชื้น์อย่างยั�งยืน์ โดยเป็น์การทำาใหิ้อาหิาร
ข้องประเทศชื้าติ ใหิ้ชืุ้มชื้น์ที�สูน์ใจน์ำาไปประยุกต์ใชื้้ ต้องผ่าน์ “การื่เด่นทาง” น์้อยที�สูุด ซี้�งจะเป็น์การชื้่ว้ยลดปริมาณ
ก๊าซีเรือน์กระจกที�เกิดจากการเผาผลาญพิลังงาน์เชื้ื�อเพิลิง
และจากกิจกรรมต่างๆ ที�เกิดข้้�น์ใน์กระบว้น์การข้น์สู่งได้
ต่อไป โดยที� “ตลาดสิ่ีเขียว” ข้องแต่ละชืุ้มชื้น์จะมีการพิัฒน์า
ตัว้เองอย่างเป็น์พิลว้ัต เพิื�อใหิ้ตอบสูน์องคว้ามต้องการข้องคน์
ใน์ชืุ้มชื้น์ใหิ้ได้มากที�สูุด
อีกทั�ง ยังสูามารถข้ยายการเข้้าถ้งผลิตภัณฑ์์ไปสูู่น์อกชืุ้มชื้น์
หัวใจของ “ตลาดสิ่ีเขียว” ค่อความต้องการื่สิ่่นค้าเกษตรื่อ่นทรื่ีย์ หิรืออาจถ้งระดับสู่งออกเพิื�อยกระดับทางเศรษฐกิจมว้ลรว้ม
ที�ดีและปลอดภัยต่อสิุ่ขภาพ ซีึ�ง “ผู้ล่ตในชีุมชีน เพ่�อคนในชีุมชีน” ข้องประเทศ ภายใต้การพิัฒน์ามาตรฐาน์การผลิตตามศักยภาพิ
ซีึ�งจะเป็น “ทางเล่อก” และ “ทางรื่อด” ในวันที�โลกต้องเผู้ชี่ญกับ ที�แตกต่างกัน์ไปข้องแต่ละชืุ้มชื้น์ และอุปสูงค์ข้องผู้บริโภค
ทุกว่กฤต่ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาโรื่ครื่ะบาด ตลอดจนปัญหา ที�แตกต่างกัน์ไปใน์แต่ละพิื�น์ที�
ความขัดแย้งต่างๆ ที�นำาไปสิู่่ว่กฤต่การื่ขาดแคลนอาหารื่ ซีึ�งไม่ได้ โดย รื่องศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.จงจ่ตต์ ฤทธ์่รื่งค์ ได้ใหิ้มุมมอง
มาจากเพียงปัญหาสิ่่�งแวดล้อม ค่อ “การื่มีสิ่่วนรื่่วม” ของคนใน ข้องการทำา “ตลาดสิ่ีเขียว” ใน์ประเทศไทยใหิ้เกิดคว้ามยั�งยืน์ว้่า
ชีุมชีนในการื่รื่่วมสิ่รื่้างและบรื่่โภค “ผู้ล่ตภัณ์ฑ์์เกษตรื่อ่นทรื่ีย์” “ตลาดสิ่ีเขียว” อยู่ได้ด้ว้ยกำาลังซีื�อจากผู้บริโภคที�มองสูิน์ค้าเกษตร
ที�ปลอดจากสิ่ารื่เคมี ดีต่อสิุ่ขภาพกว่า “อาหารื่ปลอดภัย” ที�อาจ อิน์ทรีย์ที� “คุณ์ค่า” กว้่าจะได้มาต้องใชื้้เว้ลาและกระบว้น์การ
ยังคงมีการื่ใชี้สิ่ารื่เคมี แม้ในรื่ะดับที�ไม่เป็นอันตรื่ายต่อรื่่างกาย ที�พิิถีพิิถัน์อย่างไรใหิ้ได้สูิน์ค้าที�ดีและปลอดภัยต่อสูุข้ภาพิ
ด้วยกลไกแห่ง “โอกาสิ่” ที�มาจากการื่รื่ะดมทรื่ัพยากรื่ที� ซี้�ง“ชี่วงเปลี�ยนผู้่าน” จาก “เกษตรื่เคมี” มาเป็น์ “เกษตรื่
พอเพียง และหลากหลาย โดยใสิ่่ “มูลค่า” ซีึ�งมาจากเง่�อนไข อ่นทรื่ีย์” จะต้องใชื้้เว้ลาถ้ง ๑๒ – ๑๘ เดือน์ โดยจะต้องทำาใหิ้
ของ “การื่แลกเปลี�ยน” และ “การื่สิ่รื่้างแรื่งจูงใจ” ที�เป็น ผู้บริโภคเชื้ื�อมั�น์ได้ถ้งผลิตภัณฑ์์ที�ดีมีคุณภาพิ และจะยิ�งทำา
ข้อตกลงรื่่วมกันที�เท่าเทียมในชีุมชีน ตาม “ทฤษฎีการื่แลกเปลี�ยน ใหิ้ได้เพิิ�มการเข้้าถ้งมากข้้�น์ไปอีก หิากได้รับการสูน์ับสูน์ุน์จาก
เครื่่อข่าย” (Network Exchange Theory) ที�จะนำาไปสิู่่การื่สิ่รื่้าง ภาครัฐใน์การใหิ้พิื�น์ที�กระจายสูิน์ค้า
ความแข็งแกรื่่งให้กับรื่ะบบ
Harmony in Diversity