Page 38 - MU_8aug65
P. 38
38 มหิดลสาร ๒๕๖๕ August 2022
ITB คืืออะไร? เรื�องจัริงท่�นักวิ�งต้องระวัง!!!
กภั.วริริณพงษ์ อิ�มธนบัติริ
คณะกายภัาพบำาบัด มหิาวิทุยาลัยมหิิดล
การิวิ�งเป็นการิออกกำาลังกายชนิดหิน้�งทุ่�ม่ปริะโยชน์
ทุั�งเริ่�องเสริิมความแขั็งแริงขัองกล้ามเน่�อและกริะด่ก เสริิม
ภั่มิคุ้มกัน กริะติุ้นใหิ้หิัวใจีและปอดทุำางานได้ม่ปริะสิทุธิภัาพ
มากขั้�น ริวมถั้งลดภัาวะซ้มเศริ้าได้ โดยการิบาดเจี็บกับ
การิออกกำาลังกาย ถั่อเป็นสิ�งทุ่�มักเกิดขั้�นได้ติลอดเวลาและ
ในทุุกเพศทุุกวัย ทุั�งในริะดับอาช่พและสมัคริเล�นหิริ่อออก
กำาลังกายเพ่�อสุขัภัาพ หิลายทุ�านคงเคยได้ยินการิบาดเจี็บ
ทุ่�ยอดนิยมติ�อริ�างกายโดยเฉื่พาะอย�างยิ�งกับการิวิ�ง นั�น
ค่อ การิบาดเจี็บขัอง ITB ซ้�งปัญหิาหิริ่อกลุ�มอาการิทุ่�พบได้
บ�อย เริ่ยกว�า Iliotibial band friction syndrome (๑-๓)
การิงอและเหิย่ยดเขั�าซำา ๆ นั�น หิากมากเกินไป ทุำาใหิ้ ITB เกิด
การิทุำางานและม่การิเส่ยดส่กับปุ่มกริะด่กขัองขัาทุ�อนบนทุ่�
ช่�อ Lateral femoral condyle จีนเกิดการิอักเสบขั้�นและ
ทุำาใหิ้ม่อาการิอักเสบและปวดบริิเวณด้านขั้างขัองเขั�าด้าน
นอกโดยเฉื่พาะอย�างยิ�งติอนลงนำาหินักเคล่�อนไหิวซำา ๆ (๒-๓)
จากการื่ศ้กษาก่อนหน้านี�พื่บัว่า การื่บัาดเจ็บัต่อ ITB
มีอุบััต่การื่ณ์การื่บัาดเจ็บัเป็นอันดับัต้น ๆ เป็นอันดับั ๒
ทีำาความรื่่้จัก ITB รื่องจากการื่บัาดเจ็บัต่อเอ็นล่กสุะบั้า (Patellofemoral
ITB เป็นเอ็นชนิดหิน้�งทุ่�ม่ขันาดใหิญ� อย่�ทุางด้านนอก pain syndrome) ในผ่้ทีี�ว่�งออกกำาลังกายทีั�วไป นอกจากนี�
ขัองติ้นขัา และม่ความสำาคัญในการิเคล่�อนไหิวขัองริ�างกาย ยังพื่บัว่า ผ่้ทีี�ว่�งออกกำาลังกายโดยทีั�วไป ๑๐ คน จะมีการื่บัาดเจ็บั
โดยคำาว�า ITB นั�นย�อมาจีาก Iliotibial band “Ilio = กริะด่ก ต่อ ITB อย่างน้อย ๑ คน (๓) ซุ้�งถ่อเป็นการื่บัาดเจ็บั
เชิงกริาน (Ilium) Tibial = กริะด่กขัาทุ�อนล�าง (Tibia) Bandv= ทีี� พื่บั ไ ด้ บั่อยค รื่ั� งใ นคน ทีี� ว่� งออก กำาลั งกาย ทีั� วไ ป
แถับหิริ่อแนว”
หิากวิเคริาะหิ์ติามริากศัพทุ์แล้ว แปลได้ว�า แนว/แถับทุ่�อย่� ป้องกันอย่างไรื่ไม่ให้มีการื่บัาดเจ็บัต่อ ITB? (๑-๒)
ริะหิว�างกริะด่กเชิงกริานและกริะด่กขัาทุ�อนล�าง หิริ่ออาจี • ย่ดเหยียดกล้ามเน่�อให้เพื่ียงพื่อก่อนและหลังการื่
เริ่ยกว�าเอ็นขั้างเขั�าด้านนอก โดย ITB ม่ความแขั็งแริงและ ออกกำาลังกาย ทีั�ง ITB และกล้ามเน่�ออ่�น ๆ เชี่นกล้ามเน่�อก้น
ม่ความสำาคัญติ�อความมั�นคงภัายในขั้อเขั�า ทุำาใหิ้ม่ความมั�นคง (Gluteal muscles group), กล้ามเน่�องอสุะโพื่ก (Iliopsoas
และม่ความสมดุลในทุ�าย�อเขั�า ริวมถั้งความมั�นคงในช�วง ๒๐-๓๐ muscle), หรื่่อ กล้ามเน่�อต้นขาด้านหน้า (Quadriceps
องศาแริกขัองการิงอและการิเหิย่ยดเขั�า (๑-๒) muscle) เป็นต้น โดยทีำาการื่ย่ดค้างไว้อย่างน้อย ๑๐-๒๐
สิ�งใดในโลกหิากมากเกินไป ก็อาจีทุำาใหิ้เกิดผลเส่ยได้ ว่นาทีี/ครื่ั�ง และย่ดซุำาอย่างน้อยจำานวน ๑๐ ครื่ั�ง/รื่อบั
ITB ก็เช�นกัน โดยเฉื่พาะอย�างยิ�งกับการิออกกำาลังกายในลักษณะ • เสุรื่่มสุรื่้างความแข็งแรื่งกล้ามเน่�อกางสุะโพื่ก (Gluteus
งอและเหิย่ยดเขั�าซำา ๆ เช�น การิวิ�ง การิปั � นจีักริยาน หิริ่อแม้กริะทุั�ง medius muscle) และกล้ามเน่�อรื่อบัเข่าให้มีความแข็งแรื่ง
การิเดินนาน ๆ ก็อาจีทุำาใหิ้เกิดการิบาดเจี็บติ�อ ITB ได้ (๑)
เพื่่�อสุขภาพื่
