Page 21 - MU_06June68
P. 21
June 2025 มหิดลสาร ๒๕๖๘ 21
อายึุคุวามที�สำาคุ่ญิต่อการื่ปฏิิบ่ติงานที�บุคุลากรื่คุวรื่รื่้�
ผูู้�เขียึน นางสาวเมธสา เอ่�อโอภาพั่ฒน์
นิติกิร
น่บต่�งแต่ว่นที� ๑๗ ตุลาคุม พั.ศ. ๒๕๕๐ มหิาวิทยึาล่ยึมหิิดลมีฐานะ เรียึกิร�องภายึในระยึะเวลาที�กิฎหิมายึกิำาหินดไว� สิทธิเรียึกิร�องน่�น
เป็นหิน่วยึงานในกิำากิ่บของร่ฐ ซึ�งไม่เป็นส่วนราชกิารตามกิฎหิมายึว่า ยึ่อมเป็นอ่นขาดอายึุคุวาม ตามมาตรา ๑๙๓/๙ แหิ่งประมวลกิฎหิมายึ
ด�วยึระเบียึบบริหิารราชกิารแผู้่นดิน กิฎหิมายึว่าด�วยึระเบียึบบริหิาร แพั่งและพัาณิชยึ์ เป็นเหิตุใหิ�ลูกิหินี�มีสิทธิที�จะปฏิิเสธกิารชำาระหินี�
ราชกิารกิระทรวงศึกิษาธิกิารและกิฎหิมายึว่าด�วยึกิารปร่บปรุงกิระทรวง ตามสิทธิเรียึกิร�องน่�นได� ตามมาตรา ๑๙๓/๑๐ และหิากิลูกิหินี�
ทบวง กิรม และไม่เป็นร่ฐวิสาหิกิิจตามกิฎหิมายึว่าด�วยึวิธีกิาร ได�ยึกิข�อต่อสู�เร่�องหินี�ขาดอายึุคุวามเป็นข�อต่อสู�ในศาล ศาลสามารถ
งบประมาณและกิฎหิมายึอ่�น ตามมาตรา ๕ แหิ่งพัระราชบ่ญิญิ่ติ หิยึิบยึกิประเด็นเร่�องอายึุคุวามมาเป็นเหิตุยึกิฟื้้องเจ�าหินี�ได� ตามมาตรา
มหิาวิทยึาล่ยึมหิิดล พั.ศ. ๒๕๕๐ ๑๙๓/๒๙ ซึ�งอาจทำาใหิ�เกิิดคุวามเสียึหิายึต่อเจ�าหินี�ที�ต�องสูญิเสียึ
กิารดำาเนินกิารต่าง ๆ ของมหิาวิทยึาล่ยึมหิิดล สามารถบริหิารจ่ดกิาร กิารได�ร่บชำาระหินี�ตอบแทนอยึ่างมีน่ยึสำาคุ่ญิ และเพั่�อใหิ�กิารดำาเนินกิาร
ที�เป็นอิสระและมีคุวามคุล่องต่วในกิารบริหิารด�านกิารเงิน บุคุคุล ใช�สิทธิเรียึกิร�องของมหิาวิทยึาล่ยึเป็นไปอยึ่างถูกิต�องและอยึู่ภายึใน
และทร่พัยึ์สินมากิยึิ�งขึ�น กิารบริหิารจ่ดกิารของมหิาวิทยึาล่ยึมหิิดล กิำาหินดอายึุคุวามของสิทธิเรียึกิร�องแต่ละประเภท เน่�องจากิในคุดีแพั่ง
ส่วนใหิญิ่ถ่อเป็นกิารกิระทำาทางปกิคุรอง หิร่อส่ญิญิาทางปกิคุรอง แต่ละคุดีจะมีกิำาหินดอายึุคุวามที�แตกิต่างกิ่น และหิากิเจ�าหิน�าที�ละเลยึ
ในกิรณีที�มีข�อโต�แยึ�งหิร่อมีข�อพัิพัาทเกิี�ยึวกิ่บส่ญิญิาทางปกิคุรองจะมี หิร่อเพัิกิเฉยึไม่ใช�สิทธิเรียึกิร�องด่งกิล่าวภายึในกิำาหินดอายึุคุวาม ยึ่อม
ระยึะเวลาดำาเนินกิารเพั่�อใช�สิทธิเรียึกิร�องเป็นไปตามพัระราชบ่ญิญิ่ติ ทำาใหิ�มหิาวิทยึาล่ยึไม่สามารถใช�สิทธิเรียึกิร�องเพั่�อได�ร่บชำาระหินี�
วิธีปฏิิบ่ติราชกิารทางปกิคุรอง พั.ศ. ๒๕๓๙ และพัระราชบ่ญิญิ่ติ และทำาใหิ�เกิิดคุวามเสียึหิายึแกิ่มหิาวิทยึาล่ยึ ซึ�งอาจนำาไปสู่คุวามผู้ิด
จ่ดต่�งศาลปกิคุรองและวิธีพัิจารณาคุดีปกิคุรอง พั.ศ. ๒๕๔๒ ทางวิน่ยึหิร่อต�องชดใช�คุ่าสินไหิมทดแทนตามพัระราชบ่ญิญิ่ติ
แม�กิารดำาเนินกิารของมหิาวิทยึาล่ยึมหิิดลส่วนใหิญิ่จะเป็นกิารดำาเนินกิาร คุวามร่บผู้ิดทางละเมิดของเจ�าหิน�าที�ได� โดยึอายึุคุวามที�สำาคุ่ญิ
ทางปกิคุรองหิร่อส่ญิญิาทางปกิคุรอง แต่มหิาวิทยึาล่ยึมหิิดลยึ่งต�อง ต่อกิารปฏิิบ่ติงานที�บุคุลากิรคุวรรู� ยึกิต่วอยึ่างที�สำาคุ่ญิมีด่งนี�
ดำาเนินกิิจกิารบางอยึ่างที�มีล่กิษณะเป็นกิารดำาเนินกิารตามกิฎหิมายึแพั่ง ๑. อายุคุวามเก่�ยวกับคุ่าธ์รื่รื่มเน่ยมการื่ศิึกษา ที�มหิาวิทยึาล่ยึ
และพัาณิชยึ์ เช่น กิารจ่ดทำาส่ญิญิาซ่�อขายึ ส่ญิญิาเช่า ส่ญิญิาจ�างทำาของ มหิิดลซึ�งเป็นสถานศึกิษาระด่บอุดมศึกิษา ได�จ่ดใหิ�มีกิารเรียึนกิาร
ส่ญิญิาจ�างกิ่อสร�าง ระหิว่างมหิาวิทยึาล่ยึมหิิดลกิ่บเอกิชน จึงจำาเป็น สอนเพั่�อผู้ลิตบ่ณฑ์ิต ซึ�งได�ออกิประกิาศเกิี�ยึวกิ่บคุ่าธรรมเนียึมกิาร
ต�องบ่งคุ่บตามประมวลกิฎหิมายึแพั่งและพัาณิชยึ์ และเม่�อมีข�อพัิพัาท ศึกิษาตามข�อ ๑๑ ของข�อบ่งคุ่บมหิาวิทยึาล่ยึมหิิดลว่าด�วยึกิารบริหิาร
เกิิดขึ�นจึงต�องใช�สิทธิเรียึกิร�องภายึในระยึะเวลาหิร่ออายึุคุวามที�กิฎหิมายึ งบประมาณและกิารเงิน พั.ศ. ๒๕๕๑ และที�แกิ�ไขเพัิ�มเติม ได�แกิ่
กิำาหินดไว�ในประมวลกิฎหิมายึแพั่งและพัาณิชยึ์ คุ่าธรรมเนียึมกิารศึกิษา คุ่าหิน่วยึกิิต คุ่าธรรมเนียึมอ่�น ๆ และคุ่าปร่บ
โดยึอายึุคุวามตามประมวลกิฎหิมายึแพั่งและพัาณิชยึ์เป็นระยึะเวลา ด�านกิารศึกิษา ไม่ว่าจะเป็นคุ่าร่กิษาสถานภาพักิารเป็นน่กิศึกิษา
ที�กิฎหิมายึกิำาหินดใหิ�เจ�าหินี�ใช�สิทธิเรียึกิร�อง หิร่อสิทธิในกิารฟื้้องเพั่�อขอ คุ่าคุ่นสภาพักิารเป็นน่กิศึกิษา คุ่าธรรมเนียึมกิารจ่ดทำาเอกิสารทางกิาร
ใหิ�ศาลบ่งคุ่บลูกิหินี�ใหิ�ปฏิิบ่ติกิารชำาระหินี� ไม่ว่าจะเป็นกิารชำาระหินี� ศึกิษา คุ่าธรรมเนียึมจ่ดส่งเอกิสารทางกิารศึกิษา และรวมถึงคุ่าปร่บ
ด�วยึเงิน หินี�กิระทำากิาร หินี�งดเว�นกิระทำากิาร หิร่อหินี�ส่งมอบทร่พัยึ์สิน ลงทะเบียึนล่าช�า มีกิำาหินดอายึุคุวาม ๒ ปี น่บแต่ว่นที�ลูกิหินี�ผู้ิดน่ดชำาระ
มุมกฎหิมายึ
ภายึในระยึะเวลาที�กิฎหิมายึกิำาหินดไว� หิากิเจ�าหินี�มิได�ใช�บ่งคุ่บสิทธิ หินี� ตามมาตรา ๑๙๓/๓๔ (๑๑) แหิ่งประมวลกิฎหิมายึแพั่งและพัาณิชยึ์
