Page 9 - MU_6June67

June 2024 มหิดลสาร ๒๕๖๗ 9

นอกจากน้� ยังม้ปิระเด็นปิัญหิาในเรื�อง ด้ วยความ ก้ าว ลำา ของเ ท่ คโนโล ยี ดังจะเหิ็นได้จากผลงานการื่ถีอดรื่หิัสิ่
การปิรับัตัว์ข้องเด็กต่อเช้ื�อโรคในสัภาพแว์ดล้อม การื่ถีอดรื่หิัสิ่พันธ์ุกรื่รื่มสิ่มัยใหิม่ (Next พันธ์ุกรื่รื่มจีโนมของคนไท่ยท่ั�งจีโนม (Low
รอบัตัว์ ซีึ�งพว์กเข้าไม่เคยเผช้ิญมาก่อน Generation Sequencing) ท่ำาใหิ้ขอบเขต Coverage Whole Genome Sequencing)
เนื� องจากต้องใช้้ช้้ว์ิตอยู่ในบั้านตลอด การื่ศิ้กษาว่จัยเรื่่�องจีโนม่กสิ่์ไม่ได้จำากัด ผ่านการื่ใหิ้บรื่่การื่ตรื่วจดีเอ็นเอท่ารื่ก
ช้่ว์งว์ิกฤติ COVID - 19 โดยไม่ม้โอกาสั อย่่เพียงแค่การื่ว่เครื่าะหิ์ดีเอ็นเอในเซีลล์ จากเล่อดมารื่ดา (NIPT) เพ่�อคัดกรื่อง
ได้ม้ปิฏิิสััมพันธิ์กับัเด็กคนอื�นๆ จนก่อใหิ้เกิด มนุษย์เท่่านั�น หิากแต่ยังสิ่ามารื่ถีว่เครื่าะหิ์ ความผ่ดปกต่ของโครื่โมโซีม ซี้�งมีจำานวน
ช้่องว์่างข้องภูมิคุ้มกัน (Immunity Gap) ถี้งผลกรื่ะท่บท่ี�เก่ดจากจุล่นท่รื่ีย์ท่ี�อาศิัย มากกว่า ๓๐,๐๐๐ รื่าย
ซีึ�งนำาไปิสัู่การเกิดโรคกำาเริบัซีำา และโรคอุบััติใหิม อย่่ในตัวเรื่าได้อีกด้วย อันนำาไปสิ่่่การื่ออกแบบ รื่วมถี้งการื่ถีอดรื่หิัสิ่พันธ์ุกรื่รื่ม ท่ั�งจีโนม
ในเด็ก หิลังจากทั้� องค์การอนามัยโลก ว่ธ์ีการื่รื่ับม่อ และ “จัดการื่กับความเจ็บป่วย” ข อ ง ค น ท่ี� มีสิุ่ ข ภ า พ แ ข็ ง แ รื่ ง แ ล้ ว ก ว่ า
ได้ยกเลิกภาว์ะฉุุกเฉุินทัางสัาธิารณสัุข้ข้อง ท่ี�คาดว่าจะเก่ดข้�นในอนาคต และยังสิ่ามารื่ถี ๑,๐๐๐ รื่าย ด้วยเท่คโนโลยี Next Generation
COVID - 19 ไปิแล้ว์ นำาไปปรื่ะยุกต์ขยายผลไปสิ่่่ชีุมชีนได้อย่าง Sequencing (NGS) ท่ั�งการื่ถีอดรื่หิัสิ่
ด้ว์ยเหิตุน้� ศูนย์จ้โนมทัางการแพทัย์ กว้างขวางย่�งข้�นอีกด้วย แบบสิ่ายสิ่ั�นและสิ่ายยาว (Short Read and
คณะแพทัยศาสัตร์โรงพยาบัาลรามาธิิบัด้ ศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์เกียรื่ต่คุณ ดรื่.วสิ่ันต์ Long Read) ท่ั�งนี� เพ่�อเป็นพลังสิ่ำาคัญของ
มหิาว์ิทัยาลัยมหิิดล จึงได้เข้้ามาม้บัทับัาทั จันท่รื่าท่่ตย์ ได้เสิ่รื่่มอีกว่า การื่ใหิ้บรื่่การื่ ชีาต่ในการื่ลดอัตรื่าการื่เก่ดโรื่ค และนำาไปสิ่่่
ในการถึอดรหิัสัพันธิุกรรมจากสัิ�งสั่งตรว์จ ว่เครื่าะหิ์ท่างพันธ์ุกรื่รื่มในปรื่ะเท่ศิไท่ยนั�น การื่มีสิุ่ขภาวะท่ี�ยั�งย่น ท่ั�งในเจเนอเรื่ชีัน
ข้องเด็ก เพื�อสัืบัค้นหิาช้นิดข้องจุลินทัร้ย์ ถี่อได้ว่าอย่่ในรื่ะดับ “ผ่้นำา” ในอาเซีียน ปัจจุบัน และเจเนอเรื่ชีันต่อๆ ไป
หิรือไว์รัสัทั้�เด็กติดเช้ื�อ ดังจะเหิ็นได้จากหิ้องปฏิ่บัต่การื่กว่า ๕๐๐ แหิ่ง
ตลอดจนตรว์จสัอบัว์่าม้ว์ัคซี้นสัำาหิรับั ท่ั�วปรื่ะเท่ศิท่ี�ได้รื่ับการื่รื่ับรื่องจากกรื่ะท่รื่วง
เช้ื�อเหิล่านั�นหิรือไม่ หิรือเช้ื�อเหิล่านั�นม้การดื�อ สิ่าธ์ารื่ณสิุ่ขใหิ้สิ่ามารื่ถีตรื่วจกรื่องเชี่� อ การัให้บรัิการัวัิเครัาะห์ทางพัันธิุกรัรัม
ต่อยาต้านจุลช้้พ หิรือไว์รัสัตัว์ใดบั้าง โดยอาศัย COVID - 19 ด้วยเท่คน่ค Real - time PCR ในปัรัะเทศไทยนั�นถ่อไดี้วั่าอยู่ในรัะดีับ
เทัคโนโลย้ Clinical Metagenomics ซี้�งบุคลากรื่ในหิ้องปฏิ่บัต่การื่ เหิล่านี� “ผูู้้นำา” ในอาเซีียน ดีังจัะเห็นไดี้จัาก
Sequencing ซีึ�งสัามารถึถึอดรหิัสัพันธิุกรรม มีศิักยภาพในการื่พัฒนาท่ักษะ (Reskill) ห้องปัฏิิบัติการักวั่า ๕๐๐ แห่ง
ทัั�งด้เอ็นเอ และอาร์เอ็นเอข้องจุลินทัร้ย์ หิรื่่อยกรื่ะดับท่ักษะ (Upskill) เพ่�อใหิ้บรื่่การื่
ทั�วัปัรัะเทศที�ได้รื่ับีการื่รื่ับีรื่องจาก
และไว์รัสัได้โดยตรงจากสัิ�งสั่งตรว์จ ด้านจีโนม่กสิ่์ท่างการื่แพท่ย์และสิ่าธ์ารื่ณสิุ่ข กรื่ะท่รื่วงสิ่าธารื่ณสิุ่ขึ้ให้สำามารัถ
โดยไม่จำาเปิ็นต้องนำามาเพาะเล้�ยงเพื�อเพิ�ม ได้อย่างมีปรื่ะสิ่่ท่ธ์่ภาพ ตรัวัจักรัองเช่�อ COVID - 19
จำานว์นในหิ้องปิฏิิบััติการ ทัั�งน้� เพื�อนำาข้้อมูล ในด้านน้� มหิาว์ิทัยาลัยมหิิดล โดย
ทั้�ได้ไปิปิรับัใช้้ในการปิ้องกัน และรักษาโรค ศูนย์จ้โนมทัางการแพทัย์ คณะแพทัยศาสัตร์ ดี้วัยเทคนิค Real - time PCR
ติดเช้ื�อในเด็กได้อย่างแม่นยำายิ�งข้ึ�น อีกสิ่่�งหิน้�ง โรงพยาบัาลรามาธิิบัด้ พร้อมทัำาหิน้าทั้� ซี้�งบุคลากรัในห้องปัฏิิบัติการัเหล่านี�
ท่ี�มีความสิ่ำาคัญ ก็ค่อ การื่ตรื่วจสิ่อบ “ปัญญาของแผ่นด่น” ตามปิณิธิานข้อง มีศักยภาพัในการัพััฒนาทักษะ หรั่อ
ปรื่่มาณและชีน่ดของจุล่นท่รื่ีย์ท่ี�อาศิัย มหิาว์ิทัยาลัยมหิิดล ในการใหิ้บัริการตรว์จ ยกรัะดีับทักษะ เพั่�อให้บรัิการั
อย่่ในรื่่างกาย (Microbiome) ซี้�งสิ่่งผลต่อ ว์ิเคราะหิ์ด้านจ้โนมิกสั์แก่ปิระช้าช้นตั�งแต่แรก ดี้านจัีโนมิกสำ์ทางการัแพัทย์และ
ภาวะสิุ่ขภาพของเรื่า เกิดจนถึึงว์ัยช้รา สำาธิารัณสำุขไดี้อย่างมีปัรัะสำิทธิิภาพั

Service Excellence