Page 7 - MU_3Mar66

March 2023 มหิดลสาร ๒๕๖๖ 7

ม.มหิิดล คิดค้นำโป่ร์แก้ร์มช�วยลดก้าร์ถ่�ายภาพื่ร์ังสี

เอก้ซเร์ย์ซำ�าป่ร์ะหิยัดงบส่ขภาพื่ป่ร์ะชาชนำ

สัมภาษณ์์ และเข้ียั่นข้่าวโดยั่ ฐิต่ิรู้ัต่น์ เดชีพรู้หิม
ภาพจากผ้�ใหิ�สัมภาษณ์์

ในการู้ต่รู้วจสุข้ภาพปิรู้ะจำาปิี บางรู้ายั่การู้ค์รู้อบค์ลุมการู้เข้�ารู้ับ
การู้ถ่่ายั่ภาพรู้ังสีเอกซเรู้ยั่์ เพื�อแสดงผลใหิ�เหิ็นรู้่องรู้อยั่ค์วาม
ผิดปิกต่ิข้องอวัยั่วะต่่างๆ ได�ชีัดเจนใชี�วิเค์รู้าะหิ์โรู้ค์ได�รู้วดเรู้็ว
ถ่้กต่�อง แม�ว่าปิรู้ิมาณ์รู้ังสีทัี�ได�รู้ับจะมีอัต่รู้าต่ำา เมื�อเทัียั่บกับ
การู้ใชี�รู้ังสีในการู้รู้ักษาโรู้ค์ แต่่ผ้�รู้ับบรู้ิการู้จะต่�องปิ้องกัน
และปิฏิบัต่ิต่ามค์ำาแนะนำาข้องเจ�าหิน�าทัี�ผ้�ด้แล
อาจารื่ย์อ่ษฏิ์ สิุ่บ่นมงคล นักรู้ังสีการู้แพทัยั่์ (ผ้�ชีำานาญ่การู้
พิเศษ) และในฐานะเปิ็นอาจารู้ยั่์พิเศษข้องภาค์วิชีารู้ังสีเทัค์นิค์
ค์ณ์ะเทัค์นิค์การู้แพทัยั่์ มหิาวิทัยั่าลัยั่มหิิดล รู้่วมกับ ผูู้้ช่วยศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์
ดรื่.วรื่นุช เอี�ยมปา และนักศึกษารู้ะดับปิรู้ิญ่ญ่าต่รู้ี ชีั�นปิีทัี� ๔
ภาค์วิชีารู้ังสีเทัค์นิค์ จำานวน ๒ รู้ายั่ ได�แก่ นายณัฐพนธ์์ แตงภู่
และนายสิุ่รื่ยุทธ์ เก่ดสิุ่ข้ แสดงค์วามหิ่วงใยั่ปิรู้ะชีาชีนใหิ�ต่รู้ะหินัก
ถ่ึงปิรู้ิมาณ์รู้ังสีทัี�ค์วรู้ได�รู้ับในอัต่รู้าทัี�ไม่เปิ็นอันต่รู้ายั่ต่่อรู้่างกายั่
ซ้�งในรื่ะดับปรื่ะชาชนทั�วไปที�ไม่ได้เป็นเจ้าหน้าที�ด้านรื่ังสิ่ี อาจารื่ย์์อิษฏ์์ สุบินม่งคล
นักรู้ังสีการู้แพทัยั่์ (ผ้�ชีำานาญ่การู้พิเศษ)
ได้รื่ับการื่กำาหนดโดย คณะกรื่รื่มาธ์่การื่รื่ะหว่างปรื่ะเทศิ อาจารู้ยั่์พิเศษข้องภาค์วิชีารู้ังสีเทัค์นิค์
ค์ณ์ะเทัค์นิค์การู้แพทัยั่์ มหิาวิทัยั่าลัยั่มหิิดล
ด้านการื่ป้องกันรื่ังสิ่ี (International Commission on
Radiological Protection - ICRP) ซ้�งแนะนำาให้รื่ับรื่ังสิ่ี
ได้ในปรื่่มาณไม่เก่น ๕ millisievert หรื่่อ mSv ต่อปี โดยั่โปิรู้แกรู้มจะปิรู้ะมวลผลจากชีุดข้�อม้ลทัี�กำาหินด เพื�อลด
ด�วยั่ต่รู้ะหินักถ่ึงค์วามเปิ็น “ปัญญาของแผู้่นด่น” ต่ามปิณ์ิธาน การู้ถ่่ายั่ภาพรู้ังสีเอกซเรู้ยั่์ซำาทัี�อาจเสี�ยั่งต่่อการู้ได�รู้ับปิรู้ิมาณ์รู้ังสี
ข้องมหิาวิทัยั่าลัยั่มหิิดล อาจารื่ย์อ่ษฏิ์ สิุ่บ่นมงคล ได�สรู้�างสรู้รู้ค์์ ทัี�มากเกินไปิ ซึ�งหิากได�ทัรู้าบถ่ึงสาเหิตุ่ทัี�แน่ชีัดแล�วจะชี่วยั่ทัำาใหิ�
พัฒนานวัต่กรู้รู้ม “โปรื่แกรื่มคำานวณอัตรื่าการื่ถึ่ายภาพรื่ังสิ่ี การู้ถ่่ายั่ภาพรู้ังสีเอกซเรู้ยั่์เปิ็นไปิโดยั่เทั่าทัี�จำาเปิ็นมากข้ึ�น
เอกซเรื่ย์ซำา” (Repeat/reject rate calculating program) ข้ึ�นเพื�อ อย่างไรื่ก็ดี สิ่ำาหรื่ับในสิ่่วนของเจ้าหน้าที�รื่ังสิ่ี แม้ ICRP
เปิ็นข้�อม้ลปิรู้ะกอบการู้วิเค์รู้าะหิ์ ถ่ึงสาเหิตุ่ข้องการู้ถ่่ายั่ภาพรู้ังสี ได้กำาหนดปรื่่มาณรื่ังสิ่ีที�ควรื่ได้รื่ับในปรื่่มาณที�สิู่งกว่าปรื่ะชาชน
เอกซเรู้ยั่์ซำา เพื�อลดค์วามเสี�ยั่งต่่อการู้ได�รู้ับปิรู้ิมาณ์รู้ังสีมากเกินไปิ ทั�วไป กล่าวค่อให้อยู่ในอัตรื่าที�ไม่เก่น 100 mSv ในรื่อบ ๕ ปี
ซ้�งหากมีการื่ป้องกันที�ดี ด้วยการื่สิ่วมอุปกรื่ณ์ หรื่่ออยู่ในบรื่่เวณ
ป้องกันรื่ังสิ่ีขณะปฏิ่บัต่หน้าที� ก็จะช่วยทำาให้รื่ับรื่ังสิ่ีได้น้อยลง
ในเบื�องต่�นผ้�วิจัยั่ได�ทัดลองใชี�โปิรู้แกรู้มค์ำานวณ์อัต่รู้าการู้
ถ่่ายั่ภาพรู้ังสีเอกซเรู้ยั่์ซำาในโรู้งพยั่าบาลเอกชีนแหิ่งหินึ�ง พบว่า
สามารู้ถ่ต่ิดต่ั�งได�ง่ายั่ ไม่ส่งผลกรู้ะทับต่่อโปิรู้แกรู้มอื�นข้อง
โรู้งพยั่าบาล เพียั่งดาวน์โหิลดในเค์รู้ื�องค์อมพิวเต่อรู้์ (PC)
ก็จะพรู้�อมใชี�งานได�ทัันทัี เพื�อข้ยั่ายั่ปิรู้ะโยั่ชีน์ใหิ�เกิดข้ึ�นในวงกว�าง
ก�าวต่่อไปิเต่รู้ียั่มพัฒนาเปิ็นแอปิพลิเค์ชีันใหิ�สามารู้ถ่ใชี�งาน
ได�สะดวกยั่ิ�งข้ึ�นผ่านโทัรู้ศัพทั์มือถ่ือ