Page 25 - mu_1Jan66
P. 25
มหิดลสาร ๒๕๖๖
January 2023 25
บร์ิการ์การ์ดูแลทางสังคมสำาหิร์ับผูู้้สูงอายุุ
อ.ดร่.ณปภัชุ ส่ัจันวกุล
ส่ถาบันวิจััยปร่ะชุากร่และส่ังคม มหิาวิทยาลัยมหิิดล
ขณะที�ส่ังคมไทยกำาลังเผู้ชุิญหิน้ากับการ่ส่่งวัยของปร่ะชุากร่
อย่างร่วดเร่็ว คำาถามที�คนทุกรุ่่นวัย ไม่เฉัพัาะคนที�เข้าใกล้วัยส่่งอายุ
อาจัคิดกังวลอย่่ คือเมื�อแก่ตัวแล้วจัะไปอย่่ที�ไหิน อย่่กับใคร่หิร่ืออย่่
กันอย่างไร่ โดยเฉัพัาะยิ�งเมื�อคนรุ่่นหิลังมีแนวโน้มจัะต้องดำาร่งชุีวิต
อย่่ตัวคนเดียวมากขึ�นกว่าที�เป็นมา
ปัจัจัุบันกร่ะแส่การ่ส่่งวัยในถิ�นที�อย่่ (ageing in place)
เป็นแนวทางที�นานาปร่ะเทศต่างส่นับส่นุนใหิ้เกิดขึ�นเพัื�อทดแทน
หิร่ือชุะลอการ่เพัิ�มขึ�นของการ่ด่แลเชุิงส่ถาบัน (institutional care)
เพัร่าะนอกจัากจัะเป็นแนวคิดที�ส่นับส่นุนใหิ้ผู้่้ส่่งอายุส่ามาร่ถ
ยังคงอย่่ในบ้านและชุุมชุนเดิมของตนเอง ใชุ้ชุีวิตได้อย่างอิส่ร่ะ
และได้ร่ับบร่ิการ่ด่แลที�จัำาเป็นเพัื�อคงคุณภาพัชุีวิตที�ดีได้แล้ว
ยังมีค่าใชุ้จั่ายที�ถ่กกว่าการ่อย่่อาศัยในบ้านพัักคนชุร่า
ผู้่้เขียนเชุื�อว่าเมื�อแก่ตัวลง หิากเลือกได้ พัวกเร่าส่่วนใหิญ่
(ไม่ใชุ่เฉัพัาะคนไทย) ก็คงอยากอาศัยอย่่ในบ้านของเร่า มากกว่า
อาจารื่ย์ ดรื่.ณปภัช สัจนวกุล
ที�จัะพัาตัวเองย้ายไปอย่่ในบ้านพัักคนชุร่าหิร่ือส่ถานอื�นใดที�มี
ส่ถาบันวิจััยปร่ะชุากร่และส่ังคม มหิาวิทยาลัยมหิิดล
ลักษณะใกล้เคียง แต่หิลายคนก็อาจัตั�งคำาถามว่า แล้วเร่าจัะอย่่
ในบ้านเดิมของเร่าเองได้จัร่ิงหิร่ือ โดยเฉัพัาะเมื�อไม่มีใคร่คอย
ด่แลเมื�อยามที�เร่าไม่ส่ามาร่ถด่แลตัวเองได้ดีเหิมือนเดิม หิร่ือไม่มี
ปัจัจัุบัน การ่ด่แลทางส่ังคมส่่วนใหิญ่ในส่ังคมไทยมีการ่จััดบร่ิการ่
บร่ิการ่ที�จัำาเป็นต่อการ่ดำาร่งชุีวิตในพัื�นที�ชุุมชุนที�เร่าอาศัยอย่่
ทั�งโดยภาคร่ัฐและภาคเอกชุน แต่ส่่วนใหิญ่ยังกร่ะจััดกร่ะจัายและ
ด้วยเหิตุนี� เร่าจัึงต้องมีการ่จััดร่ะบบ “บร่การการด้แลทางสิ่ังคำม
ไม่มีการ่ดำาเนินการ่อย่างเป็นร่ะบบเพัื�อเชุื�อมต่อเข้ากับบร่ิการ่ทาง
สิ่ำาหรับผู้้้สิ่้งอายุ” (aged care services) ซิึ�งเป็นอีกหินึ�งองค์ปร่ะกอบ
๒
สุ่ขภาพั จัากผู้ลการ่ศึกษาในโคร่งการ่วิจััย ที�ได้ร่วบร่วมข้อม่ล
ส่ำาคัญที�ชุ่วยส่นับส่นุนใหิ้ผู้่้ส่่งอายุส่ามาร่ถส่่งวัยในถิ�นที�อย่่ได้จัร่ิง
อุปทานของการ่จััดบร่ิการ่ดังกล่าวชุี�ใหิ้เหิ็นว่า การ่จััดบร่ิการ่
ในทางปฏิิบัติ ๑
การ่ด่แลทางส่ังคมที�มีการ่ดำาเนินการ่อย่่ในปร่ะเทศไทย มีลักษณะ
ขอบเขตของบร่ิการ่การ่ด่แลทางส่ังคมอาจัคร่อบคลุมบร่ิการ่
ที�ส่ำาคัญ ๓ ปร่ะการ่ ดังนี�
มากมาย ไม่ว่าจัะเป็น (๑) การ่ด่แลส่่วนบุคคล (personal care)
(๑) ประเภทองคำ์กรที�จัดบร่การ – ทั�งภาคร่ัฐและเอกชุนต่างมี
เชุ่น การ่ชุ่วยอาบนำาแต่งตัว (๒) ความชุ่วยเหิลือในชุีวิตปร่ะจัำาวัน
ศักยภาพัและมีหิน้างานที�หิลากหิลาย แต่กลับไม่พับความร่่วมมือ
(daily-living assistance) เชุ่น บร่ิการ่อาหิาร่ การ่ทำาความส่ะอาด
ร่ะหิว่างร่ัฐและเอกชุนในการ่ร่่วมจััดบร่ิการ่ดังกล่าวอย่างเป็น
การ่ทำาส่วน การ่จั่ายบิล และ (๓) การ่ด่แลทางส่ังคม (social care)
ร่่ปธิร่ร่ม ปร่ะส่บการ่ณ์ในต่างปร่ะเทศชุี�ใหิ้เหิ็นว่า ท้องถิ�นควร่ร่ับ
เชุ่น การ่พัาไปทำาธิุร่ะ ไปหิาหิมอ การ่ชุ่วยซิื�อของ แต่บร่ิการ่การ่
บทบาทเป็นเพัียงนายหิน้า (broker) หิร่ือผู้่้ส่ร่้างภาคี (matchmaker)
ด่แลทางส่ังคมนี�จัำาเป็นต้อง “เช่�อมต�อ” เข้ากับบร่ิการ่ทางสุ่ขภาพั
ของการ่จััดบร่ิการ่ แต่ไม่จัำาเป็นต้องร่ับหิน้าที�เป็นผู้่้ใหิ้บร่ิการ่
อย่างไร่้ร่อยต่อด้วยเชุ่นกัน
(provider) โดยตร่ง ภาคเอกชุนควร่ได้ร่ับการ่ส่่งเส่ร่ิมใหิ้ทำาหิน้าที�
เป็นผู้่้ใหิ้บร่ิการ่ ภายใต้การ่กำากับด่แลและกำาหินดมาตร่ฐาน
ร่วมถึงร่าคาโดยภาคร่ัฐ
(๒) ลักษณะบร่การ – บร่ิการ่ที�พับส่่วนใหิญ่ยังเน้นการ่ด่แล
และฟุ้�นฟุ่กลุ่มผู้่้ส่่งอายุในศ่นย์ด่แล (๑,๑๔๘ แหิ่ง) ร่องลงมาคือ
บร่ิการ่ที�บ้าน (๖๖๔ แหิ่ง) นอกจัากนี�ยังพับบร่ิการ่ร่่ปแบบใหิม่ๆ
แต่ในจัำานวนที�ค่อนข้างน้อย (๓๕ แหิ่ง) เชุ่น ธิุร่กิจัพัาหินะร่ับส่่ง
ธิุร่กิจัจััดหิาผู้่้ด่แลผู้่้ส่่งอายุ แต่บร่ิการ่เหิล่านี�ยังมีร่าคา
ที�ค่อนข้างส่่งเพัร่าะมุ่งตอบโจัทย์วิถีชุีวิตของชุนชุั�นกลางและ
เน้นการ่เข้าถึงบร่ิการ่ผู้่านโซิเชุียลมีเดีย
ร่่ป: การ่ด่แลผู้่้ส่่งอายุในคร่อบคร่ัว
ที�มา: https://www.familyhappiness.co/family-care-talking Special Article
-with-elderly-person/
ส่ืบค้นเมื�อ ๒๑ กันยายน ๒๕๖๕
