Page 38 - MU_12Dec64

December 2021
38 มหิดลสาร ๒๕๖๔

พืล้งทุนทางส้งคมและวิ้ฒนธีรั้รั้มก้บการั้อย้่รั้่วิมก้น

ของกลุ่มชาติิพื้นธีุ์ในปรั้ะเทศเวิียดนาม
The Power of Social and Cultural Capital with Coexistence

of Ethnic Groups in Vietnam

เรณู เหิม่อนจิันทร์เชุย์ ๑

การวิิจิัย์เร่�อง “วัฒนธ์รื่รื่มการื่อย่�รื่�วมกันของกลุ�มชื้าต่พันธ์ุ์ใน
สิ่ังคมอาเซึ่ียนเพ่�อการื่พัฒนาทรื่ัพยากรื่มนุษย์ของไทย : กรื่ณี
ศิึกษาในปรื่ะเทศิเวียดนาม” พื่บวิ�า กลุ�มชุาติพื่ันธุ์เวิ่ย์ดหิร่อกินหิ์
ซึ่ึ�งเปี็นกลุ�มชุาติพื่ันธุ์หิลักของปีระเทศูเวิ่ย์ดนามอาศูัย์ทุนทางสัังคม
๒
และวิัฒนธรรมกลุ�มชุาติพื่ันธุ์ตนเองและกลุ�มชุาติพื่ันธุ์อ่�น ๆ ท่�เปี็น
พื่ันธมิตรร�วิมแผู้�นดิน เชุ�น กลุ�มชุาติพื่ันธุ์
ไท-ไต เปี็นย์ุทธศูาสัตร์สัร�างการอย์ู�ร�วิมกันแบบรู�เรา รู�เขา เข�าใจิ
จินเข�าถึึงการอย์ู�ร�วิมกันได�อย์�างเข�มแข็ง สัามารถึเอาชุนะ
มหิาอำานาจิท่�ย์ึดครองปีระเทศูได�อย์�างม่พื่ลังหิลาย์ครั�งหิลาย์ครา
เชุ�น ร�วิมกันเบ่ย์ดขับกองทัพื่จิ่นท่�เข�าปีกครองเวิ่ย์ดนามมานาน
ใหิ�พื่�นจิากดินแดนไปีได�ในศูตวิรรษท่� ๑๐ สั�งกองทัพื่ฝ่รั�งเศูสั ภาพื่ท่� ๑ โฮจิิมินหิ์ (Hồ Chí Minh)
ท่�มา : THE HISTORY NOW, 2020, https://thehistorynow.com/ho-chi-minh
กลับปีระเทศู ณ สัมรภูมิเด่ย์นเบ่ย์นฟืู้ กลางศูตวิรรษท่� ๒๐ และ
สั�งกองทัพื่สัหิรัฐอเมริกาได�ปีลาย์ศูตวิรรษเด่ย์วิกัน จิากนั�นจิึง
สัถึาปีนาแผู้�นดินเวิ่ย์ดนามเปี็นปีระเทศูสัาธารณรัฐสัังคมนิย์ม
เวิ่ย์ดนาม (Socialist Republic of Vietnam) แล�วิร�วิมพื่ลิกฟื้้�น
สัถึานภาพื่เศูรษฐกิจิ สัังคม และวิัฒนธรรมขึ�นได�อย์�างรวิดเร็วิ
จินปีัจิจิุบันม่ควิามเจิริญก�าวิหิน�ามาอย์ู�แถึวิหิน�าของปีระชุาคม
อาเซึ่่ย์น
ทุนทางสัังคมและวิัฒนธรรมท่�ชุาวิเวิ่ย์ดและพื่ันธมิตรใชุ�สัร�าง
พื่ลังการอย์ู�ร�วิมกันท่�สัำาคัญโดดเด�น ค่อ ทุนควิามสััมพื่ันธ์ทางสัังคม
เชุ�น ควิามเชุ่�อถึ่อ ควิามไวิ�วิางใจิ ควิามเปี็นเคร่อข�าย์ ควิามเคารพื่
นับถึ่อ ควิามร�วิมม่อ การม่สั�วินร�วิม ควิามเปี็นเพื่่�อน ควิามเปี็นคน
ร�วิมแผู้�นดินและควิามเอ่�ออาทร ตามลักษณะทางวิัฒนธรรม
ภาพื่ท่� ๒ ตลาดนัดในชุุมชุนกลุ�มชุาติพื่ันธุ์ในปีระเทศูเวิ่ย์ดนาม
สั�วินท่�แฝ่งฝ่ังอย์ู�ในกาย์หิร่อภูมิปีัญญา สั�วินท่�ปีรากฏิทางกาย์ภาพื่
หิร่อวิัตถึุเคร่�องม่อเคร่�องใชุ�และสั�วินท่�เปี็นแบบแผู้นพื่ฤติกรรม
กฎีหิมาย์ จิาร่ต ปีระเพื่ณ่ ท่�กลุ�มชุาติพื่ันธุ์ต�างๆ ใชุ�อย์ู�อาศูัย์ร�วิมกัน ผู้ลการศูึกษาน่�สัะท�อน “การื่อย่�รื่�วมกันและการื่พัฒนาทรื่ัพยากรื่
สั่บมาแต�โบราณ เชุ�น ชุาวิไท-ไต ถึ�าย์ทอดวิัฒนธรรมข�าวิ (การ มนุษย์ของสิ่ังคมไทย” ในบริบทการพื่ัฒนาปีระเทศูท่�ผู้�านมาใหิ�
ปีลูกข�าวิท่�ลุ�มนำาขัง ท่�สัูงและนาขั�นบันได การจิัดการนำาเพื่่�อปีลูก เหิ็นวิ�า สัังคมไทย์ละเลย์การนำาทุนทางสัังคมและวิัฒนธรรมกลุ�ม
ข�าวิ) แก�ชุาวิเวิ่ย์ด ชุาวิเวิ่ย์ดถึ�าย์ทอดอุดมการณ์และควิามมุ�งมั�น ชุาติพื่ันธุ์มาใชุ�ในการพื่ัฒนาปีระเทศูอย์�างจิริงจิัง ทั�งท่�ปีระเทศูไทย์
ในชุ่วิิตการงานการต�อสัู�และพื่ัฒนาเอาชุนะปีัญหิาอุปีสัรรคแก� ม่กลุ�มชุาติพื่ันธุ์มากถึึง ๕๖ กลุ�ม ม่ปีระชุากรรวิมกวิ�า ๖ ล�านคน
ชุาติพื่ันธุ์ไท-ไตและพื่ันธมิตร โดย์ม่ผูู้�นำา “ลุงโฮ” เปี็นต�นแบบ ทุน ทุกกลุ�มม่ทุนทางสัังคมและวิัฒนธรรมอย์�างชุัดแจิ�ง แต�ไม�ปีรากฏิ
ดังกล�าวิกลาย์เปี็นพื่ลังพื่่�นฐานการอย์ู�ร�วิมกันและร�วิมทำาสังคราม วิ�าปีระเทศูไทย์ม่นโย์บาย์และมาตรการนำาสัิ�งเหิล�านั�นมาเปี็นพื่ลัง
ปีลดปีล�อย์เวิ่ย์ดนามเปี็นอิสัระจิากนักล�าเม่องขึ�น จินกลาย์มาเปี็น ในการอย์ู�ร�วิมกันและพื่ัฒนาปีระเทศูแต�อย์�างใด ม่แต�ทำาใหิ�ควิาม
ปีระเทศูกำาลังพื่ัฒนาหินึ�งในอาเซึ่่ย์นท่�ม่การขย์าย์ตัวิทางเศูรฐกิจิ เปี็นกลุ�มชุาติพื่ันธุ์ละลาย์หิาย์ไปีในวิัฒนธรรมท่�มากับกระแสั
ในอัตราสัูงต�อเน่�องมาหิลาย์ปีีจินกระทั�งปีัจิจิุบัน โลกาภิวิัตน์เชุ�น เด่ย์วิกับกลุ�มชุาติพื่ันธุ์ไทย์

๑ผูู้�ชุ�วิย์ศูาสัตราจิารย์์ ปีระจิำาหิลักสัูตรศูิลปีศูาสัตรมหิาบัณฑิิต สัาขาวิิชุาวิัฒนธรรมศูึกษา สัถึาบันวิิจิัย์ภาษาและวิัฒนธรรมเอเชุ่ย์ มหิาวิิทย์าลัย์มหิิดล
๒ปีระเทศูเวิ่ย์ดนามม่กลุ�มชุาติพื่ันธุ์ ๕๔ กลุ�ม ปีระชุากรรวิม ๙๖ ล�านคน (ข�อมูลปีี ๒๕๖๒) กลุ�มชุาติพื่ันธุ์เวิ่ย์ดหิร่อกินหิ์เปี็นกลุ�มชุาติพื่ันธุ์หิลัก ปีระชุากร ๘๗% รองลงมากลุ�มไต ๑.๙% กลุ�มไท
๑.๗% กลุ�มเหิม่�อง ๑.๕% กลุ�มเขมร ๑.๔% กลุ�มจิ่น ๑.๑% กลุ�มนุง ๑.๑% กลุ�มฮม�ง ๑% และอ่�นๆ ๔.๑% ปีระชุากร ๑.๙% กลุ�มชุาติพื่ันธุ์ต�างๆ กระจิาย์ตัวิอย์ู�ในพื่่�นท่�ต�างๆ ท่�หินาแน�นมาก ค่อ
ท่�ราบลุ�มบริเวิณสัามเหิล่�ย์มปีากแม�นำาแดงและแม�นำาโขง นอกจิากนั�นอาศูัย์ตามท่�ราบสัูงและภูเขาตั�งแต�ตอนเหิน่อจิรดตอนใต� ซึ่ึ�งกินเน่�อท่�เก่อบ ๒ ใน ๓ ของปีระเทศู ปีระชุากร ๒๕% อาศูัย์
Special Article
อย์ู�ในเขตเม่อง ๗๕% หิร่อปีระมาณ ๖๐ ล�านคน อาศูัย์อย์ู�ในเขตชุนบท