Page 12 - MU_9Sep61
P. 12
Special Article
กมลชนก ข�าสุวรรณ สถาบันวิจัยประชากรและสังคม
การพัฒนาแผนปฏิบัติการเพื่อน�านโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนา
สถาบันครอบครัว พ.ศ. ๒๕๖๐-๒๕๖๔ สู่การปฏิบัติ:
ข้อเสนอแนะจากการวิเคราะห์ภาคีเครือข่าย
กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคง บทบาทหน้าที่ของแต่ละหน่วยงาน
ของมนุษย์ ได้จัดท�านโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาสถาบันครอบครัว พ.ศ. (แผนภำพ ๒) จึงไม่เห็นการเปลี่ยนแปลง
๒๕๖๐-๒๕๖๔ เพื่อให้ประเทศไทยมีทิศทางการพัฒนาสถาบันครอบครัวที่สอดรับ ในภาพใหญ่ระดับประเทศ
กับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และมีแนวทางเป้าหมายการด�าเนินงานที่ชัดเจน โดย ส่วนบทเรียนที่สะท้อนออกมาจาก
ได้ก�าหนดยุทธศาสตร์ ไว้ ๕ ยุทธศาสตร์ และก�าหนดตัวชี้วัดหลักในระดับยุทธศาสตร์ การวิเคราะห์ภาคีเครือข่าย แสดงให้เห็น
รวม ๓๔ ตัวชี้วัด และระดับวิสัยทัศน์ จ�านวน ๒ ตัวชี้วัด รวมทั้งสิ้น ๓๖ ตัวชี้วัด ว่าการพัฒนาแผนปฏิบัติการเพื่อน�า
(รำยละเอียดตัวชี้วัดสำมำรถอ่ำนได้ใน website) นโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนา
สถาบันครอบครัวสู่การปฏิบัตินั้น หน่วย
งานภาคีเครือข่ายหลายแห่ง ยังคงติดกับ
12 ดัก วาทกรรม “การเข้าร่วม” “การรับรู้”
และ “ความพึงพอใจ” ในการวัดความ
ส�าเร็จของโครงการ/กิจกรรมอย่างผิดๆ
ถูกบังตาด้วยค�าว่า “การใช้ประสบ
แผนภำพ ๑ แสดงจ�ำนวนโครงกำร/กิจกรรม แผนภำพ ๒ แสดงตัวชี้วัดประเภทต่ำงๆ การณ์เดิมๆ ที่เคยท�า มาพัฒนาแผน
การเก็บรวบรวมข้อมูลจากหน่วยงานภาคีเครือข่ายจ�านวน ๙๑ หน่วยงานที่น�า ปฏิบัติการ” ท�าให้การพัฒนาแผนปฏิบัติ
นโยบายและยุทธศาสตร์ฯ ไปปฏิบัติในปี ๒๕๖๐-๒๕๖๑ (เท่ำที่เก็บได้) สะท้อนว่า การไม่ครบถ้วน ขาดการก�าหนดค่าพื้น
มีการด�าเนินโครงการ/กิจกรรม จ�านวน ๑๒๔ โครงการ/กิจกรรม (แผนภำพ ๑) มีตัว ฐาน ขาดการติดตามประเมินผล ซึ่งเป็น
ชี้วัดที่มุ่งเป้าไปที่ครอบครัวโดยตรง จ�านวนทั้งสิ้น ๑๐๘ ตัวชี้วัด (ประกอบด้วยตัวชี้ องค์ความรู้ใหม่ๆ ในการพัฒนาแผน
วัดด้ำนเศรษฐกิจ ๓๘ ตัวชี้วัด สัมพันธภำพ/ควำมอบอุ่น ๓๐ ตัวชี้วัด คุณธรรม/ ปฏิบัติการเชิงผลลัพธ์-ผลกระทบ การ
จริยธรรม ๓๖ ตัวชี้วัด ปัญหำปลำยทำง ๔ ตัวชี้วัด) ส่วนตัวชี้วัดที่มุ่งเป้าไปที่บทบาท ด�าเนินโครงการ/กิจกรรม จึงไม่สามารถ
องค์กรรัฐและประชาสังคม มีจ�านวนทั้งสิ้น ๕๐ ตัวชี้วัด (ประกอบด้วยตัวชี้วัดด้ำน ตอบโจทย์ยุทธศาสตร์ระดับชาติได้ ข้อ
บทบำทหน้ำที่ ๔๑ ตัวชี้วัด กำรด�ำเนินงำน ๙ ตัวชี้วัด) รวมตัวชี้วัดทั้งสิ้น ๑๕๘ ตัว เสนอแนะ ที่ควรเร่งด�าเนินการ คือ ควร
ชี้วัด แผนภำพ ๒) จัดอบรมให้ค�าแนะน�าแก่หน่วยงานภาคี
เครือข่ายที่น�านโยบายและยุทธศาสตร์
ครอบครัวฯ ไปปฏิบัติด้านการติดตาม
ประเมินผลในระดับผลลัพธ์และผลกระ
ทบ (result based action plan) เพื่อ
เพิ่มพูนความรู้และทักษะในการพัฒนา
แผนภำพ ๓ แสดงค่ำเป้ำหมำย แผนภำพ ๔ แสดง โครงกำร/กิจกรรม แผนปฏิบัติการในขั้นทุกขั้นตอนจากการ
ตำมยุทธศำสตร์ ฝึกปฏิบัติจริง ในลักษณะ On the job
โครงการ/กิจกรรมที่ก�าหนดค่าพื้นฐาน/ค่าเป้าหมาย มีจ�านวน ๗๑ ตัวชี้วัด ที่ไม่ training (OJB) ซึ่งจะท�าให้หน่วยงาน
ก�าหนดค่าพื้นฐาน มี ๘๗ ตัวชี้วัด (แผนภำพ ๓) เท่ากับว่า ตัวชี้วัด ๘๗ ตัวชี้วัดจะ ภาคีเครือข่าย สามารถน�าผลที่ได้จาก
ไม่สามารถวัดความส�าเร็จของการด�าเนินงานที่เกิดขึ้นได้ ขณะที่การพัฒนาแผน การจัดอบรมไปใช้ในการปรับปรุงการ
ปฏิบัติการยังกระจุกตัวอยู่ในยุทธศาสตร์ ที่ ๑ และ ๒ (แผนภำพ ๔) ที่เป็นเรื่องของ เขียนแผนปฏิบัติการ และใช้เป็นแนวทาง
การแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ และการสร้างสัมพันธภาพครอบครัวที่ด�าเนินการตาม ในการติดตามประเมินผล Mahidol
September 2018 M • Master A • Altruism H • Harmony I • Integrity D • Determination O • Originality L • Leadership
