Page 18 - MU_1Jan60

Special Article }
โดยผู้เข้าอบรมโครงการพัฒนานักบริหารระดับกลาง มหาวิทยาลัยมหิดล รุ่นที่ ๑๕ ( MU-EDP 15)
“สรรค์สร้างแรงบันดาลใจ จากดอยตุง... สู่รั้วมหิดล”

ฉันจะปลูกป่า บนดอยตุง” พระราช สร้างงานสุจริต และรายได้ที่มั่นคง ส่งผล ส�าเร็จอย่างแท้จริง “ปลูกป่า ปลูกคน”
“ปณิธานของสมเด็จพระศรีนคริน ให้ชาวบ้านพัฒนาตน คิดต่อยอดในการ ทั้งในระดับประเทศและนานาชาติ
ทราบรมราชชนนี สมเด็จย่าของปวงชน ท�างาน เรียนรู้ด้วยตนเอง จนท�าให้ชาวบ้าน จากแรงบันดาลใจจากราชสกุลมหิดล
ชาวไทย พระบรมฉายาลักษณ์ที่ท่านเสด็จ ที่แร้นแค้น กลับมามีชีวิตที่สมบูรณ์และมี เรา..เลือดมหิดล มีหน้าที่หลักที่จะ
ลงจากเฮลิคอปเตอร์เมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๑ คุณภาพชีวิตที่ดี ดอยตุงกลับมาเขียวชอุ่ม สืบสานพระราชปณิธานคือ “ปลูกคน”
ช่วงพระชนมายุ ๘๗ พรรษา ยังติดตราตรึง ทุ่งฝิ่นกลายเป็นป่าต้นน�้าผืนใหญ่ ตัดวงจร สร้างคนที่เป็นปัญญาของแผ่นดิน
ใจ เพราะถ้าเป็นเรา คงอยู่กับบ้านเฉยๆ กับ การค้ายาเสพติดที่มีแหล่งใหญ่ คือ มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยชั้นน�า
ลูกหลาน แต่ท่านเสด็จเพื่อช่วยพสกนิกร ประเทศไทย ท�าให้เกิดความมั่นคงของ หนึ่งของประเทศไทย มีพันธกิจหลักคือ
บนดอยตุงโดยไม่ค�านึงถึงเชื้อชาติ วรรณะ ประเทศ เป็นผลจาก โครงการพัฒนา ด้านการศึกษา การวิจัย และการบริการ
ซึ่งสมัยนั้นเป็น “เขาหัวโล้นใจกลาง ดอยตุง อันเนื่องมาจากพระราชด�าริ สังคม โดยจัดการเรียนการสอนเชิงบูรณา
สามเหลี่ยมทองค�า” ที่เต็มไปด้วยการตัด “ช่วยเขา ให้เขาช่วยตัวเองได้” กระตุ้น การกับงานวิจัยที่ต้องสร้างนวัตกรรม น�า
ไม้ท�าลายป่าเพื่อท�าไร่เลื่อนลอย ปลูกข้าว ให้คนเห็นคุณค่าของตนเอง “ปลูกป่าใน ไปสู่การปฏิบัติแบบสหสาขาวิชาชีพ พี่สอน
แต่ไม่พอกิน ปลูกและขายฝิ่นเพื่อแลกเงิน ใจคน” ซึ่งยังด�าเนินการต่อยอดไปชุมชน น้อง น้องเรียนจากพี่ เน้นผู้เรียนเป็น
และเป็นยารักษาโรค และขายลูกสาวเป็น อื่นๆ โดยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ด้วยประชาชน ศูนย์กลาง ฝึกคิดวิเคราะห์ตัดสินใจ เรียนรู้
โสเภณี ล้วนแล้วเกิดจากความความ ชาวดอยตุงที่พร้อมจะสืบสานพระราช ต่อยอด น�าองค์ความรู้ไปสู่การปฏิบัติงาน
ยากจนและขาดโอกาส “เจ็บ จน ไม่รู้” ปณิธานไปในทุกที่ ไม่ว่าจะเป็น ปางมะหัน ตลอดจน ปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมของการ
“ไม่มีใครอยากเป็นคนไม่ดี แต่ที่เขาไม่ และปูนะ ที่น�าบทเรียนจากดอยตุงมา เรียนรู้นอกห้องเรียน โดยมีสื่อการเรียน
ดี เพราะขาดโอกาสและทางเลือก” ต่อยอด “ปลูกป่า แบบปลูกเสริม หรือ ปลูก นวัตกรรม ที่สามารถเข้าถึงได้ทั้งในและ

สมเด็จย่าเริ่มจากการ “เรียนจากลูก” ป่า แบบไม่ปลูก” นอกจากนี้ ทรงเล็งเห็น นอกสถาบัน เพื่อส่งเสริมการจัดกิจกรรม
คือ หลักการแก้ปัญหาอย่างยั่งยืนของ การพัฒนาด้านการศึกษาเป็นสิ่งส�าคัญใน การบริการวิชาการสู่สังคม โดยน�าแนว
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ การพัฒนาคน “โรงเรียนขาแหย่ง นโยบายของสมเด็จย่ามาปฏิบัติ เน้นชุมชน
“เข้าใจ เข้าถึง และพัฒนา” โดยการ พัฒนา” น�าแนวคิดการสอนแบบ Holistic เป็นฐาน ภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่ตัอง “ระเบิด
พัฒนาอย่างบูรณาการกับคนในชุมชน education (Montessori) มาใช้ในการ จากข้างใน” ผลที่สุด ชุมชนเข้มแข็ง ยืนได้
สร้างความมั่นใจในการแก้ปัญหาปากท้อง เรียนของเด็กนักเรียนในระดับปฐมวัย ที่ยึด ด้วยตนเอง สิ่งเหล่านี้จะเกิดได้ผู้บริหาร
และสุขภาพไปพร้อมกัน เริ่มจากส�ารวจ เด็กเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ ให้มี ต้องมีวิสัยทัศน์ ยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง
ชุมชนเชิงลึก เพื่อให้รู้ถึงความต้องการ ราก พัฒนาการด้านอารมณ์ ให้รู้จักเหตุและผล สร้างเสริมการมีส่วนร่วมจากบุคลากร
เหง้าของปัญหา ให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการ ฝึกคิดวิเคราะห์ สร้างเสริมความฉลาดทาง ให้โอกาสทุกคนสร้างสรรค์งาน เพื่อ
แก้ไขปัญหา ท�าข้อตกลงร่วมกัน สร้าง อารมณ์ ฝึกทักษะหรือศิลปะการใช้ชีวิตใน ประโยชน์สุขแก่มนุษยชาติ สมดังพระ
สาธารณูปโภค จ้างและสอนชาวบ้านปลูก สังคมที่สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม (Self- ราชด�ารัส สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลย
ป่า แมคคาเดเมียและกาแฟดอยตุง เพราะ reliance and environment) และช่วย เดชวิกรม พระบรมราชชนก “ขอให้ถือ
รายได้ดี เมื่อเทียบเท่ากับการขายฝิ่นและ พัฒนาชุมชนสืบไป จึงเห็นได้ว่าพระราช ประโยชน์ส่วนตนเป็นที่สอง ประโยชน์
อาวุธ แล้วมอบต้นกล้าให้ชาวบ้านน�าไป ปณิธานของสมเด็จย่า สมเด็จแม่ฟ้าหลวง ของเพื่อนมนุษย์เป็นกิจที่หนึ่ง...” mahidol
ปลูกเองในพื้นที่จัดสรร สิ่งเหล่านี้คือ การ “แม่ผู้ยิ่งใหญ่จากฟากฟ้า” ประสบความ
17
ปีที่ ๔๒ • มหิดลสาร ๒๕๖๐