Page 6 - MU_5May67
P. 6
6 มหิดลสาร ๒๕๖๗ May 2024
ม.มห่ดลเชี้่�อมั�นว่ทยาศาสิ่ติรื่์เคม่พ่�นฐาน สิ่รื่้างสิ่มดุลโลก
สัมภาษณ์ และเขียนีข่าวโดย ฐิตินีวตาร้ ดิถีการุ้ณ
ขอบคุณภาพจาก ภาควิชี้าเคมี คณะวิทยาศาสตร้์ มหิาวิทยาลัยมหิิดล
ทร้ัพยากร้จากธ์ร้ร้มชี้าติในีโลกป็ร้ะกอบ ตัวอย่างนีวัตกร้ร้มจากเคมีอินีทร้ีย์สังเคร้าะหิ์
ไป็ด้วย “สิ่ารื่อ่นทุรื่้ย์” และ “สิ่ารื่อน่นทุรื่้ย์” ในีโลกยุคป็ัจจุบันี ได้แก่ นีวัตกร้ร้มที�สร้้างสร้ร้ค์
สาร้ป็ร้ะกอบอินีทร้ีย์ (Organic compounds) ข่�นีจากแนีวโนี้มการ้ใชี้้พลังงานีสะอาด
เป็็นีสาร้ป็ร้ะกอบที�มีความสำาคัญที�เกี�ยวข้อง จากแสงอาทิตย์ที�มีมากข่�นี เพ่�อลดมลภาวะ
กับชี้ีวิตป็ร้ะจำาวันีของมนีุษย์ ทั�งในีร้่างกาย ในีสิ�งแวดล้อม และเป็็นีแหิล่งพลังงานีหิมุนีเวียนี
เคร้่�องอุป็โภคและบร้ิโภค ร้วมถ่งยาร้ักษาโร้ค ในีการ้พัฒนีาอุป็กร้ณ์ผุลิตพลังงานีทดแทนี
ด้วยความร้้้พ่�นีฐานีทางวิทยาศาสตร้์ที�มั�นีคง ได้มีการ้นีำาสาร้ป็ร้ะกอบอินีทร้ีย์ลิแกนีด์ (Ligand)
จะนีำาพาโลกส้่ทางร้อดที�ยั�งย่นีในีวันีที�ทร้ัพยากร้ มาจับกับโลหิะได้เป็็นีสาร้เชี้ิงซ้ำ้อนี ที�เร้ียกว่าเซ้ำลล์
ธ์ร้ร้มชี้าติบนีโลกขาดสมดุลถ่งขั�นีวิกฤติ แสงอาทิตย์ชี้นีิดสีย้อมไวแสง (Dye-sensitized
การ้นีำาความร้้้ด้านีวิทยาศาสตร้์พ่�นีฐานีมาใชี้้ solar cells) ที�สามาร้ถนีำามาพัฒนีาเพ่�อใชี้้
ในีการ้พัฒนีาวิธ์ีการ้สังเคร้าะหิ์ เพ่�อใหิ้ได้ ทดแทนีเซ้ำลล์แสงอาทิตย์จากสาร้ก่�งตัวนีำา
สาร้ป็ร้ะกอบอินีทร้ีย์ที�มีโคร้งสร้้างใหิม่ มีสมบัติ ป็ร้ะเภทซ้ำิลิกอนี ที�มีร้าคาส้ง
ทางกายภาพ ทางเคมี และทางชี้ีวภาพที�ดีข่�นี และอีกตัวอย่างจากงานีวิจัยด้านีสิ�งแวดล้อม
สามาร้ถนีำาไป็ใชี้้แก้ไขป็ัญหิาต่างๆ ที�โลก จากกร้ณีการ้ป็นีเป็ื� อนี “สิ่ารื่ฟอรื่์มัลด้ไฮด์”
กำาลังเผุชี้ิญ ไม่ว่าจะเป็็นีด้านีพลังงานี (Formaldehyde) ที�ใชี้้ในีอุตสาหิกร้ร้มเคมี
ด้านีการ้แพทย์และสาธ์าร้ณสุข และด้านี ส่งผุลกร้ะทบอย่างยิ�งต่อร้่างกายมนีุษย์ ศาสิ่ติรื่าจารื่ย์ ดรื่.ชีุ้ติ่มา คูหากาญจน์
อาจาร์ย์ปีร์ะจำาภาควิิชุาเคม่ คณะวิิทยาศาสตร์์
สิ�งแวดล้อม เป็็นีต้นี ในีส่วนีของร้ะบบไหิลเวียนีโลหิิต และทางเดินี มหาวิิทยาลััยมหิดลั
ศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ชีุ้ต่มา คูหากาญจน์ อาหิาร้ หิากไม่ได้นีำาความร้้้ด้านีวิทยาศาสตร้์
อาจาร้ย์ป็ร้ะจำาภาควิชี้าเคมี คณะวิทยาศาสตร้์ พ่�นีฐานีมาป็ร้ะยุกต์ใชี้้ในีการ้ผุลิตชีุ้ดตร้วจวัด
มหิาวิทยาลัยมหิิดล ค่อหินี่�งในีความภาคภ้มิใจ ป็ร้ิมาณฟัอร้์มัลดีไฮด์ที�ป็นีเป็ื� อนีในีสิ�งแวดล้อม หินี่�งในีผุลงานีวิจัยด้านีเคมีอินีทร้ีย์สังเคร้าะหิ์
ของมหิาวิทยาลัยมหิิดล ในีฐานีะ “ปัญญา และอาหิาร้ จำานีวนีผุ้้ป็่วยที�ได้ร้ับผุลกร้ะทบ ซ้ำ่�งเป็็นีผุลงานีเด่นี โดย ศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ชีุ้ต่มา
ของแผ่นด่น” จากผุลงานีการ้พัฒนีาวิธ์ีการ้ จากสาร้เคมี ดังกล่าวคงไม่อาจลดลง คูหากาญจน์ ค่อการ้พัฒนีาวิธ์ีการ้สังเคร้าะหิ์
สังเคร้าะหิ์ทางเคมีอินีทร้ีย์แบบใหิม่ ที�ถ่อเป็็นี นอกจากน้� ในการื่ต่อสิู่้กับโรื่คภัย เชี้่น ทางเคมีอินีทร้ีย์แบบใหิม่ โดยมุ่งเนี้นีเพ่�อเป็็นี
ฟัันีเฟัืองหิลักของการ้พัฒนีาวิทยาศาสตร้์ โรื่คมะเรื่็ง COVID - 19 เวชี้ภัณฑ์์ หรื่่อยาทุ้�ใชี้้ ทางเล่อกในีการ้สังเคร้าะหิ์ เพ่�อความสะดวก
พ่�นีฐานีของชี้าติ โดยมองว่าการ้เร้ียนีวิชี้าเคมี ในการื่รื่ักษาโรื่คเหล่าน้�ปรื่ะกอบไปด้วย ลดการ้ใชี้้โลหิะ และเป็็นีมิตร้ต่อสิ�งแวดล้อม
โดยเฉพาะอย่างยิ�ง เคมีอินีทร้ีย์ (Organic สิ่ารื่ออกฤทุธ์่� (Active ingredients) ซี่�งสิ่่วนใหญ่ ป็ัจจุ บันีด้ วยความท้ าทายทำาใหิ้มีโจทย์
chemistry) ไม่ใชี้่เร้่� องยาก หิากเร้ียนีร้้้ เป็นสิ่ารื่ปรื่ะกอบอ่นทุรื่้ย์ จ่งจำาเป็นต้องอาศิัย ใหิม่ๆ เกิดข่�นีใหิ้แก้ไขป็ัญหิาอย้่เสมอ ซ้ำ่�งแม้
จนีสามาร้ถเข้าใจในีหิลักการ้ ก็จะทำาใหิ้ กรื่ะบวนการื่ทุางเคม้อ่นทุรื่้ย์สิ่ังเครื่าะห์ ผุลงานีวิจัยของ ศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.ชีุ้ต่มา
เสียเวลาท่องจำาได้นี้อยลง เพ่�อสิ่ังเครื่าะห์เล้ยนแบบสิ่ารื่ผล่ตภัณฑ์์จาก คูหากาญจน์ จะยังไม่ได้เกิดเป็็นีนีวัตกร้ร้ม
เคม้อ่นทุรื่้ย์สิ่ังเครื่าะห์ เป็นกรื่ะบวนการื่ ธ์รื่รื่มชี้าต่ หรื่่อทุำาการื่ปรื่ับปรืุ่งโครื่งสิ่รื่้าง ที�จับต้องได้ แต่ก็นีับเป็็นีการ้ทำาใหิ้โลก
ทุ้�ทุำาให้เก่ดการื่เปล้�ยนแปลงโครื่งสิ่รื่้างของ เพ่� อให้ได้อนุพันธ์์ทุ้�ม้ปรื่ะสิ่่ทุธ์่ภาพและ ได้ป็ร้ะจักษ์ถ่งการ้ใชี้้หิัวใจของวิทยาศาสตร้์
สิ่ารื่ปรื่ะกอบอ่นทุรื่้ย์ เป็นว่ธ์้ทุ้�ใชี้้ในการื่ ความปลอดภัยมากกว่าสิ่ารื่ต้นแบบ เคมีพ่�นีฐานี พัฒนีาเพ่�อโลกที�เป็ลี�ยนีแป็ลง
สิ่ังเครื่าะห์สิ่ารื่ทุ้�ได้จากทุรื่ัพยากรื่ธ์รื่รื่มชี้าต่
หรื่่อสิ่ารื่ปรื่ะกอบอ่นทุรื่้ย์ชี้น่ดใหม่ ทุ้�สิ่ามารื่ถ
นำาไปตอบโจทุย์ แก้ปัญหาต่างๆ หรื่่อสิ่รื่้าง
นวัตกรื่รื่มได้ จ่งนับว่าเป็นสิ่่�งทุ้�ควรื่ค่าต่อ
การื่ลงทุุนเพ่� อนำาไปสิู่่การื่เรื่้ยนรืู่้สิ่่�งใหม่
Research Excellence