Page 16 - mu_1Jan66
P. 16
มหิดลสาร ๒๕๖๖
16 January 2023
ม.มหิิดล ปลูกฝัังเยุาวช่น
อนุร์ักษ์ทร์ัพยุากร์ธร์ร์มช่าติและผู้่นป่า
ผ่านการื่เรื่ียนรืู่้เสรื่ิมทักษะแห่งศตวรื่รื่ษที� ๒๑
ส่ัมภาษณ์ และเขียนข่าวโดย ฐิติร่ัตน์ เดชุพัร่หิม
ภาพัและแบนเนอร่์จัากผู้่้ใหิ้ส่ัมภาษณ์
อาจัาร่ย์คณะส่ิ�งแวดล้อมและทร่ัพัยากร่ศาส่ตร่์ มหิาวิทยาลัย
มหิิดล พััฒนาชุุดการ่เร่ียนร่่้เพัื�อเป็นแนวทางในการ่จััดการ่เร่ียนร่่้
ส่ำาหิร่ับคร่่ และผู้่้นำากิจักร่ร่มได้นำาไปปร่ะยุกต์ใชุ้กับนักเร่ียนชุ่วงชุั�น
ที� ๓ (มัธิยมศึกษาปีที� ๑ – ๓) เพัื�อใหิ้เกิดการ่เร่ียนร่่้ และเส่ร่ิมส่ร่้าง
ความตร่ะหินักร่่้ เกี�ยวกับงานอนุร่ักษ์ทร่ัพัยากร่ธิร่ร่มชุาติ ผู้่านงาน
วิจััยเกี�ยวกับนกเงือกด้วยกร่ะบวนการ่เร่ียนร่่้แบบส่ะเต็มศึกษา เพัื�อ
เส่ร่ิมส่ร่้างทักษะแหิ่งศตวร่ร่ษที� ๒๑ ที�เป็นทักษะที�จัำาเป็นในการ่เตร่ียม
ความพัร่้อมส่่่การ่เป็นพัลเมืองโลก
ผู้้้ช�วยศิาสิ่ตราจารย์ ดร.จงดี โตอ่�ม อาจัาร่ย์ปร่ะจัำาคณะ
ส่ิ�งแวดล้อมและทร่ัพัยากร่ศาส่ตร่์ มหิาวิทยาลัยมหิิดล และทีมวิจััย
ได้ผู้ลิตผู้ลงานที�ได้ร่ับลิขส่ิทธิิ�จัำานวน ๒ ผู้ลงาน คือ หินังส่ือ
อิเล็กทร่อนิกส่์แบบโต้ตอบได้ (Interactive E-Book) เร่ื�อง “นกเง่อก
ผู้้้ให้แห�งผู้่นป่า : ร้้จักน่เวศิว่ทยาและการอนุรักษ์กับนกเง่อกไทย”
และ “ชุดการเรียนร้้น่เวศิว่ทยา และการอนุรักษ์ทรัพยากร
ธ์รรมชาต่ ผู้�านนกเง่อกด้วยสิ่ะเต็มศิ่กษา”
ผู้ช่วยศาสตรื่าจารื่ย์ ดรื่.จงดี โตอิ�ม
ชุุดการ่เร่ียนร่่้ที�ได้พััฒนาขึ�น เป็นการ่บ่ร่ณาการ่องค์ความร่่้ อาจัาร่ย์ปร่ะจัำาคณะส่ิ�งแวดล้อมและทร่ัพัยากร่ศาส่ตร่์ มหิาวิทยาลัยมหิิดล
และการ่ปร่ะยุกต์ใชุ้องค์ความร่่้ทางวิทยาศาส่ตร่์ เทคโนโลยี
กร่ะบวนการ่ออกแบบทางวิศวกร่ร่มและคณิตศาส่ตร่์ ในการ่ศึกษา วิจััยและอนุร่ักษ์นกเงือก โดยแต่ละกิจักร่ร่มจัะมีองค์ปร่ะกอบของ
และอนุร่ักษ์นกเงือก และทร่ัพัยากร่ธิร่ร่มชุาติในส่ถานการ่ณ์จัร่ิง ส่ะเต็มศึกษา และทักษะที�จัำาเป็นส่ำาหิร่ับศตวร่ร่ษที� ๒๑ แตกต่างกัน
โดยใชุ้นกเงือกเป็นตัวเดินเร่ื�อง ที�มีเน่�อหาหลักทางว่ชาการอย้�ใน ปร่ะกอบด้วยกิจักร่ร่มที� ๑ ร่่้จัักนกเงือกกิจักร่ร่มที� ๒ ปฏิิส่ัมพัันธิ์
กลุ�มสิ่าระว่ทยาศิาสิ่ตร์ (Science: S) เกี�ยวกับน่เวศิว่ทยาและ และโซิ่อาหิาร่ของนกเงือกผู้่้กล้าหิาญ กิจักร่ร่มที� ๓ โฮมเร่นจั์
การอนุรักษ์ทรัพยากรธ์รรมชาต่ ออฟุฮอร่์นบิล และกิจักร่ร่ม ๔ โพัร่งร่ัง...แส่นร่ัก
นอกจากนี� คำวามสิ่ำาเร็จของงานว่จัยและการอนุรักษ์นกเง่อก ในการ่พััฒนาชุุดการ่เร่ียนร่่้ ได้นำาร่่ปแบบการ่ส่อนแบบส่ืบเส่าะ
ในประเทศิไทย ต้องใช้องคำ์คำวามร้้สิ่าขาอ่�นของสิ่ะเต็มศิ่กษา หิาความร่่้ (5Es) มาเป็นกร่อบในการ่เร่ียนร่่้ ซิึ�งปร่ะกอบด้วย ขั�นตอน
ได้แก� กลุ�มสิ่าระการงานอาชีพและเทคำโนโลยี (Technology: T) ๕ ขั�นตอน คือ (๑) ขั�นการ่ส่ร่้างความส่นใจั (Engagement) เป็นการ่
กลุ�มสิ่าระทางว่ศิวกรรมศิาสิ่ตร์ (Engineering: E) และกลุ�มสิ่าระ นำาเข้าส่่่บทเร่ียน เพัื�อกร่ะตุ้นความส่นใจัของผู้่้เร่ียนใหิ้เกิด
คำณ่ตศิาสิ่ตร์ (Mathematics: M) ความอยากร่่้ (๒) ขั�นการ่ส่ำาร่วจัและค้นคว้า (Exploration) เป็น
โดยชุุดการ่เร่ียนร่่้นี�ได้พััฒนาขึ�นจัากข้อม่ลงานวิจััยของโคร่งการ่ การ่ดำาเนินการ่ค้นหิา และร่วบร่วมข้อม่ลผู้่านกิจักร่ร่มที�ออกแบบไว้
ศึกษานิเวศวิทยาของนกเงือกเป็นหิลัก ผู้นวกกับข้อม่ลจัากงานวิจััย (๓) ขั�นการ่อธิิบาย (Explanation) เป็นการ่เปิดโอกาส่ใหิ้ผู้่้เร่ียนนำา
นกเงือกในปร่ะเทศต่างๆ ทั�วโลกที�มีการ่ตีพัิมพั์เผู้ยแพัร่่ในเอกส่าร่ ข้อม่ลจัากการ่ค้นหิา และร่วบร่วมมาวิเคร่าะหิ์ แปลผู้ล ส่รุ่ปและ
ทางวิชุาการ่ และบ่ร่ณาการ่เข้ากับกลุ่มส่าร่ะ/มาตร่ฐานการ่เร่ียนร่่้ อภิปร่ายผู้ลการ่ศึกษา พัร่้อมนำาเส่นอผู้ลงานในร่่ปแบบต่างๆ เชุ่น
/ตัวชุี�วัด และส่าร่ะการ่เร่ียนร่่้แกนกลาง ตามหิลักส่่ตร่แกนกลาง ภาพัวาด ตาร่าง แผู้นผู้ังโดยมีการ่อ้างอิงความร่่้ปร่ะกอบการ่ใหิ้
การ่ศึกษาขั�นพัื�นฐาน เหิตุผู้ล และส่รุ่ปข้อม่ลได้อย่างน่าเชุื�อถือ (๔) ขั�นการ่ขยายความร่่้
ชุุดการ่เร่ียนร่่้นี�ปร่ะกอบด้วย ๔ กิจักร่ร่ม ที�ถ่กปร่ะกอบ และ (Elaboration) เป็นการ่จััดกิจักร่ร่มเพัื�อใหิ้ผู้่้เร่ียนได้ขยายกร่อบ
พััฒนาขึ�นตามลำาดับอย่างส่อดคล้อง ตามความยากง่ายขององค์ แนวคิดใหิ้กว้างขึ�น หิร่ือเชุื�อมโยงความร่่้เดิม และความร่่้ใหิม่ เพัื�อใหิ้
ความร่่้ด้านนิเวศวิทยา อันเป็นความร่่้พัื�นฐานที�จัำาเป็นต่องาน เกิดความร่่้ที�ลึกซิึ�งขึ�น ร่วมทั�งการ่ปร่ะยุกต์ความร่่้ที�ได้ร่ับ ไปปร่ับใชุ้
Excellence
Teaching & Learning