Page 13 - MU_10Oct65

October 2022 มหิดลสาร ๒๕๖๕ 13

ม.มหิดล ไขปริศนาแห่งธรรมชาติด้วิย

"เทค่โนโลย่โอมิกสุ์"

สู่ัมภูาษณ์ และเข่ยน้ข่าวิโดย ฐิติรััตน้์ เดชพิ่รัหิม
ขอบคุ่ณภูาพิ่และแบน้เน้อรั์จาก MB

โค่รังสู่รั้างที่างช่วิภูาพิ่ของพิ่ืช สู่ัตวิ์จุลิน้ที่รั่ย์ รัวิมถ่งมนุ้ษย์
เปรั่ยบเหิมือน้โลกล่�ลับที่่�รัอค่อยการัค่้น้พิ่บด้วิย “เทคโนโลยีโอม่กสุ์”
(Omics Technology) ซึ�งเป็นการื่ศิึกษาสุ่�งมีชีว่ตำแบบองค์รื่วม
ตำั�งแตำ่รื่ะดับสุารื่พื่ันธ์ุกรื่รื่ม การื่แสุดงออกของรื่หัสุพื่ันธ์ุกรื่รื่ม
ไปจนถึึงกลไกการื่สุรื่้างสุารื่ชีวโมเลกุลในสุ่�งมีชีว่ตำ ในปัจจุบันเป็น
หนึ�งในท่ศิทางสุำาคัญของการื่ว่จัยรื่ะดับชาตำ่และนานาชาตำ่ที�จะ
นำาไปสุ่่การื่ค้นพื่บคำาตำอบแห่งปรื่่ศินาทางธ์รื่รื่มชาตำ่ได้ในอนาคตำ
มหิาวิิที่ยาลัยมหิิดล วิางน้โยบายและที่ิศที่างหิลักใน้การั
ดำาเน้ิน้งาน้วิิจัยที่างช่วิวิิที่ยาศาสู่ตรั์ โดยเฉพิ่าะด้าน้การัแพิ่ที่ย์
แม่น้ยำา โดยมุ่งเป้าที่่�จะใช้องค่์ค่วิามรัู้ที่างเที่ค่โน้โลย่โอมิกสู่์ และ
การัวิิเค่รัาะหิ์แบบบูรัณาการั เป็น้แรังขับเค่ลื�อน้ใน้การัศ่กษาและ
ค่ิดค่้น้วิิธิ์่การัรัักษาโรัค่ และยาใหิม่ที่่�ใหิ้ผลการัรัักษาอย่างตรังจุด
อาจารื่ย์ ดรื่.นที เจียรื่ว่รื่่ยะไพื่ศิาล อาจารัย์ปรัะจำาศูน้ย์วิิจัย
อาจารื่ย์ ดรื่.นที เจียรื่วิิรื่ิยะไพ้ศาลั
ธิ์าลัสู่ซ่เม่ย สู่ถาบัน้ช่วิวิิที่ยาศาสู่ตรั์โมเลกุล มหิาวิิที่ยาลัยมหิิดล อาจัารย์ประจัำาศูนย์วิิจััยธิาลััสซีเมีย
สถาบันชีวิวิิทยาศาสตั้ร์โมเลัก่ลั มหาวิิทยาลััยมหิดีลั
หิน้่�งใน้น้ักวิิจัยของมหิาวิิที่ยาลัยมหิิดล ผู้ใช้องค่์ค่วิามรัู้ที่าง
เที่ค่โน้โลย่โอมิกสู่์ใน้การัศ่กษาวิิจัย เพิ่ื�อค่ิดค่้น้แน้วิที่างการัรัักษา
ผู้เรั่ยน้ “MAP-C รื่ายว่ชา MBSB 501 Systems Biosciences”
โรื่คธ์าลัสุซีเมีย ซึ�งเป็นโรื่คโลห่ตำจางที�ถึ่ายทอดทางพื่ันธ์ุกรื่รื่ม
จะได้ศ่กษาเที่ค่โน้โลย่โอมิกสู่์ตั�งแต่ค่วิามรัู้พิ่ื�น้ฐาน้ ไปจน้ถ่งการั
โดยเก่ดจากความผ่ดปกตำ่ในการื่สุรื่้าง “ฮ่ีโมโกลบ่น” โปรื่ตำีน
ปรัะยุกต์ใช้ โดยใน้ชั�น้เรั่ยน้จะได้แลกเปล่�ยน้ค่วิามรัู้ และสู่รั้าง
ในเม็ดเล่อดแดงที�มีหน้าที�นำาออกซ่เจนไปตำามเซลล์เน่�อเย่�อ
เค่รัือข่ายที่างการัวิิจัย ไม่วิ่าจะเป็น้ด้านจีโนม่กสุ์ (Genomics)
(tissue) ตำ่างๆ ภายในรื่่างกาย
ที�เป็นการื่ศิึกษาโครื่งสุรื่้างทางพื่ันธ์ุกรื่รื่ม ซึ�งเป็นหัวข้อว่จัย
ผ่้ป่วยธ์าลัสุซีเมียที�มีการื่สุรื่้างฮ่ีโมโกลบ่นลดลง หรื่่อ
ด้านสุุขภาพื่ที�ปรื่ะเทศิไทยกำาลังให้ความสุำาคัญ (โครื่งการื่
ไม่สุามารื่ถึสุรื่้างได้เลย จึงมี “ภาวะซีด” และรื่่้สุึกเหน่�อยง่าย
Genomics Thailand หรื่่อจีโนม่กสุ์ปรื่ะเทศิไทย)
ในปรื่ะชากรื่ไทยสุามารื่ถึพื่บผ่้มียีนแฝง หรื่่อเป็นพื่าหะของ
รัวิมที่ั�งเทคโนโลยีทรื่านสุครื่่ปโตำม่กสุ์ (Transcriptomics)
โรื่คธ์าลัสุซีเมียสุ่งถึึงรื่้อยละ ๓๐ – ๔๐ ของปรื่ะชากรื่ ดังนั�น
และโปรื่ตำีโอม่กสุ์ (Proteomics) ซ่�งเป็น้การัศ่กษาการัแสู่ดงออก
โรื่คธ์าลัสุซีเมียจึงเป็นปัญหาทางสุาธ์ารื่ณสุุขที�สุำาคัญของปรื่ะเทศิ
ของย่น้ใน้รัะดับอารั์เอ็น้เอ และโปรัต่น้ตามลำาดับไป จน้ถ่งการัศ่กษา
หน่วยบรื่่หารื่และจัดการื่ทุนด้านการื่พื่ัฒนากำาลังคน
รื่ะดับเมตำาโบโลม่กสุ์ (Metabolomics) หิรัือการัศ่กษา
และทุนด้านการื่พื่ัฒนาสุถึาบันอุดมศิึกษา การื่ว่จัยและ
การัเปล่�ยน้แปลงของสุารื่เมตำาบอไลท์ (Metabolite) ภูายใน้รั่างกาย
การื่สุรื่้างนวัตำกรื่รื่ม (บพื่ค.) ได้สุนับสุนุนให้ทุนว่จัยแก่
รัวิมที่ั�งการัปรัะยุกต์ใช้เที่ค่โน้โลย่โอมิกสู่์ชน้ิดต่างๆ ใน้การั
อาจารื่ย์ ดรื่.นที เจียรื่ว่รื่่ยะไพื่ศิาล เพื่่�อใช้เทคโนโลยีโอม่กสุ์
ศ่กษาวิิจัยแบบบูรัณาการั ฯลฯ และที่่�สู่ำาค่ัญผู้เรั่ยน้จะได้
ในการื่ศิึกษาการื่ควบคุมการื่แสุดงออกของฮ่ีโมโกลบ่น
ศ่กษาและแลกเปล่�ยน้ปรัะสู่บการัณ์ที่างการัวิิจัยได้โดยตรัง
เพื่่�อนำาความรื่่้ที�ได้ไปใช้ในการื่พื่ัฒนายา หรื่่อว่ธ์ีการื่รื่ักษา
จากเหิล่าผู้เช่�ยวิชาญตัวิจรัิง
แบบใหม่สุำาหรื่ับโรื่คธ์าลัสุซีเมีย ซึ�งอาจช่วยลดความรืุ่นแรื่ง
ผู้สู่น้ใจติดตามรัายละเอ่ยดได้ที่่� www.mb.mahidol.ac.th
ของโรื่ค และทำาให้คุณภาพื่ชีว่ตำของผ่้ป่วยดีขึ�น
น้อกจากน้่� ยังม่การัถ่ายที่อดค่วิามรัู้เก่�ยวิกับเที่ค่โน้โลย่โอมิกสู่์
ด้วิยการัจัดการัเรั่ยน้การัสู่อน้ใน้รัูปแบบ “MAP-C” (Mahidol
Apprenticeship Program Curriculum) ซ่�งเปิดโอกาสู่ใหิ้
ปรัะชาชน้ที่ั�วิไปได้เข้ามาศ่กษาใน้รัายวิิชารัะดับบัณฑ์ิตศ่กษาของ
มหิาวิิที่ยาลัยมหิิดล เพิ่ื�อเพิ่ิ�มพิู่น้ค่วิามรัู้ และที่ักษะต่อยอด สู่ำาหิรัับ
ผู้ม่ค่วิามรัู้พิ่ื�น้ฐาน้ที่างด้าน้วิิที่ยาศาสู่ตรั์ หิรัือผู้ที่่�ต้องการัเรั่ยน้
เพิ่ื�อสู่ะสู่มหิน้่วิยกิต เพิ่ื�อใช้เที่่ยบโอน้ศ่กษาต่อรัะดับบัณฑ์ิตศ่กษา
ใน้รัะบบปกติของมหิาวิิที่ยาลัยมหิิดลต่อไปใน้อน้าค่ต