Page 25 - MU_9sep65

September 2022 มหิดลสาร ๒๕๖๕ 25

ม.มหิิดล ส�งติ�อแนวิค้ิด “ปร้ชาญาณินค้ร”

เพิ่�อสิ่่บสิ่านและอนุรื่้กษ์ว้ฒนธรื่รื่มกลุ่มช้าติพิ้นธุ์อย่างย้�งย่น

ส่ัมภูาษ์ณ์ และเข้ีย่นข้่าวโดย่ ฐิต่ิรีัต่น์ เดชพื่รีหิม
ในปรีะวัต่ิศาส่ต่รี์ชาต่ิไทย่ ต่ั�งแต่่ส่มัย่พื่่อขุ้นรีามคิำาแหิงมหิารีาช
ภูาพื่จำากผู่้ใหิ้ส่ัมภูาษ์ณ์
มีหิลักฐานปรีากฏิชัดในหิลักศิลาจำารีึกว่า บ้านเม่องมีคิวามสุ่ข้
ผู่้คินมีอิส่รีะเส่รีี เม่�อรีาษ์ฎรีเกิดคิวามทุกข้์ หิรี่อขุ้่นข้้องหิมองใจำอะไรี
ก็จำะหิอบลูกจำูงหิลานมา “ลั�นกรื่ะด่�ง” ที�พื่รีะองคิ์ทรีงโปรีดใหิ้แข้วน
ไว้หิน้าวังได้ กรีะทั�งต่่อมาได้เปลี�ย่นจำากการี “ลั�นกรื่ะด่�ง” มาเป็น
การี “ต์ีกลองรื่้องทุกข์” ซึ�งกลาย่เป็นส่ำานวนที�ใช้ส่ำาหิรีับการีย่่�นเรี่�อง
ถิ่วาย่ฎีกาจำวบจำนส่มัย่นี�
จำากพื่่�นฐานการีพื่ัฒนาชุมชนกลุ่มชาต่ิพื่ันธุ์บนที�สู่งต่าม
พื่รีะรีาโชบาย่ข้อง พื่รื่ะบาทสุมเด็จพื่รื่ะบรื่มช้นกาธ์่เบศิรื่ มหาภูม่พื่ล
อดุลยเดช้มหารื่าช้ บรื่มนาถบพื่่ต์รื่ ที�ช่วย่ย่กรีะดับคิุณภูาพื่
ชีวิต่ข้องชุมชนบนที�สู่ง ใหิ้ใกล้เคิีย่งกับคินส่่วนใหิญ่ในปรีะเทศ
จำนถิ่ึงป่จำจำุบันโลกหิมุนไปพื่รี้อมกับการีเปลี�ย่นแปลงและ
แข้่งข้ัน “ไพื่รื่่ฟั้าหน้าใสุ” เปลี�ย่นเป็นพื่ลเม่องไทย่ในรีะบอบ
ปรีะชาธิปไต่ย่อันมีพื่รีะมหิากษ์ัต่รีิย่์ทรีงเป็นปรีะมุข้ ปรีะชาชน
ทุกหิมู่เหิล่ามีส่ิทธิเส่รีีด้านการีพื่ัฒนาต่นเองอย่่างเท่าเทีย่ม
ปัจจุบัน การื่ดำาเน่นช้ีว่ต์ต์้องอาศิัยความฉลาด และคุณธ์รื่รื่ม
ในการื่อยู่รื่อด ปรื่ับต์ัว พื่ึ�งพื่าต์นเองเป็นสุำาคัญ่ หมดสุมัยแล้ว
ที�จะต์้องคอยรื่อรื่ับแต์่การื่ช้่วยเหล่อ โดยเฉพื่าะอย่างย่�ง
ปรื่ะช้าช้นในกลุ่มช้าต์่พื่ันธ์ุ์ที�ต์้องการื่พื่่สุูจน์ต์นเองว่ามีศิักด่�
และสุ่ทธ์่เช้่นเดียวกับปรื่ะช้าช้นช้าวไทย ผูู้�ชู่วย์ศาสตราจารย์์ ดร.พธู คัูศรีพิทักษ์์
สถาบันวิิจัยภาษาและวิัฒนธิรรมเอเช่ย
จำึงเป็นที�มาข้องโคิรีงการี “อีโคม่วเซียมดอยสุี�ธ์ารื่” ที�รีิเรีิ�มข้ึ�น
มหิาวิิทยาลัยมหิิดล
โดย่ มหิาวิทย่าลัย่มหิิดล ภูาย่ใต่้ปณิธาน “Wisdom of the land” ที�
มีคิวามหิมาย่ว่า “ปัญ่ญ่าของแผ่นด่น” ด้วย่การีรี่วมพื่ัฒนาชุมชน
บนที�สู่งใหิ้เกิดเป็น “แผ่นด่นอุดมปัญ่ญ่า” (Land of Wisdom) ก่อนจำะพื่ัฒนามาเป็นโคิรีงการี “ปรื่ีช้าญ่าณนครื่” ผู้ช้่วย
ศิาสุต์รื่าจารื่ย์ ดรื่.พื่ธ์ู คูศิรื่ีพื่่ทักษ์ ได้ใช้เวลาและส่ั�งส่มปรีะส่บการีณ์
นับทศวรีรีษ์ เพื่ีย่รีพื่ย่าย่ามส่รี้าง “อีโคม่วเซียม” (Eco Museum)
รี่วมกับ ผู้ช้่วยศิาสุต์รื่าจารื่ย์ดรื่.ช้่ต์ช้ยางค์ ยมาภัย อาจำารีย่์ปรีะจำำา
หิลักสู่ต่รีศิลปศาส่ต่รีมหิาบัณฑ์ิต่ ส่าข้าวิชาวัฒนธรีรีมศึกษ์า และ
หิัวหิน้าโคิรีงการีพื่ันธกิจำส่ัมพื่ันธ์มหิาวิทย่าลัย่มหิิดลกับส่ังคิม
(Mahidol Social Engagement) ใหิ้เกิดข้ึ�นจำนเป็นรีูปเป็นรี่าง
จำากการีนำานักศึกษ์าปรีิญญาโทหิลักสู่ต่รีวัฒนธรีรีมศึกษ์า
ข้องส่ถิ่าบัน RILCA มหิาวิทย่าลัย่มหิิดล ไปเรีีย่นรีู้วิถิ่ีชีวิต่ กินอยู่่
กับชาวปกาเกอะญอในหิมู่บ้านแหิ่งนี� ในรีาย่วิชา “การื่ฝ่ึกปฏิ่บัต์่
รื่ะเบียบว่ธ์ีว่จัยทางวัฒนธ์รื่รื่มศิึกษา” เป็นเวลา ๑๐ ป่จำนเกิด
คิวามไว้เน่�อเช่�อใจำกันกับชุมชนอย่่างแน่นแฟ้นโคิรีงการีจำึงได้รีับ
ทุนส่นับส่นุนจำาก ส่ำานักงานคิณะกรีรีมการีส่่งเส่รีิมวิทย่าศาส่ต่รี์
วิจำัย่และนวัต่กรีรีม (ส่กส่ว.) ในการีพื่ัฒนาชุมชนชาต่ิพื่ันธุ์ ต่าม
ผู้ช้่วยศิาสุต์รื่าจารื่ย์ ดรื่.พื่ธ์ู คูศิรื่ีพื่่ทักษ์ อาจำารีย่์ปรีะจำำาหิลักสู่ต่รี แนวทางอีโคิมิวเซีย่ม “พื่่พื่่ธ์ภัณฑน่เวศิสุถานดอยสุี�ธ์ารื่”
ศิลปศาส่ต่รีมหิาบัณฑ์ิต่ ส่าข้าวิชาวัฒนธรีรีมศึกษ์า ผู่้ส่อนหิลัก อีโคม่วเซียม หิรี่อ “พื่่พื่่ธ์ภัณฑน่เวศิสุถานดอยสุี�ธ์ารื่” มี
กลุ่มวิชาพื่ิพื่ิธภูัณฑ์์ศึกษ์า ซึ�งกำาลังพื่ัฒนาข้ึ�นเป็นหิลักสู่ต่รีใหิม่ วิส่ัย่ทัศน์เพื่่�อเป็น “ช้านช้าลาของการื่ปรื่่วรื่รื่ต์และสุรื่้างนวัต์กรื่รื่ม
Special Article
ในรีะดับปรีิญญาโทข้อง ส่ถิ่าบันวิจำัย่ภูาษ์าและวัฒนธรีรีมเอเชีย่ เพื่่�อความยั�งย่นของวัฒนธ์รื่รื่มปกาเกอะญ่อ (กะเหรื่ี�ยง)”
(RILCA) มหิาวิทย่าลัย่มหิิดล เพื่ิ�งได้รีับการีปรีะกาศใหิ้ได้รีับทุน เพื่่�อใหิ้ชาวไทย่ภููเข้าปกาเกอะญอ ณ หิมู่บ้านดอย่ส่ี�ธารี ต่ำาบลส่ันทรีาย่
อุดหินุนโคิรีงการีข้ับเคิล่�อนนโย่บาย่ชี�นำาส่ังคิมจำากมหิาวิทย่าลัย่ อำาเภูอพื่รี้าว จำังหิวัดเชีย่งใหิม่ ได้เกิดกรีะบวนการีเรีีย่นรีู้
มหิิดล ปรีะจำำาป่ ๒๕๖๕ ในฐานะหิัวหิน้าโคิรีงการี “นโยบาย เชิงบูรีณาการีศาส่ต่รี์ส่ากลกับภููมิป่ญญาข้องต่นเอง ใหิ้ส่ามารีถิ่
การื่พื่ัฒนาปรื่ีช้าญ่าณนครื่” ไปได้อย่่างภูาคิภููมิเม่�อเรี็วๆ นี� พื่ึ�งพื่าต่นเองได้อย่่างย่ั�งย่่น