Page 13 - MU_5May61
P. 13
Special Article
เที่ยววิถีไทยให้ “วัฒนธรรมสมดุล”
“แพร่” มีไม้สัก “ล�าพูน” มีล�าไย เป็นอาหารต�าหรับไทยเบิ้ง เสื้ออีหิ้ว กระบวนการวิจัยเพื่อเฟ้นหาอัต
“ลพบุรี” มีลิงเป็นมโนทัศน์ดั้งเดิมของ ย่าม ผ้าขาวม้าไทยเบิ้ง รวมทั้งค�าศัพท์ ลักษณ์ทางวัฒนธรรมของทั้ง ๓ พื้นที่
๓ จังหวัด แต่ ณ ตอนนี้มโนทัศน์ดัง แปลกหูในภาษาส�าเนียงไทยเบิ้ง มาปรับใช้ในการท่องเที่ยว กินระยะ
กล่าวจะเริ่มเปลี่ยนไป เมื่อนักวิจัยของ ทั้งหมดนี้นอกจากจะเป็นไปเพื่อน�า เวลายาวนานมากกว่า ๑ ปี โดยเริ่ม
สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย เสนอต่อผู้มาเยือนแล้ว ยังเป็นส่วน ตั้งแต่ขั้นเตรียมข้อมูลด้านคุณค่า
มหาวิทยาลัยมหิดลเห็นถึงความส�าคัญ ส�าคัญในการอนุรักษ์วิถีชีวิตและ วัฒนธรรมในแต่ละพื้นที่ ขั้นเสริมพลัง 13
ของ “วัฒนธรรม” ที่จับต้องไม่ได้ของ ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษไว้เป็นมรดก ชุมชนในประเด็นที่จ�าเป็นต่อการท่อง
ทั้งสามพื้นที่ พร้อมชี้แนะชุมชนให้น�า ของลูกหลานไทยเบิ้งในชุมชนต่อไป เที่ยวชุมชน เช่น การท�าแผนที่ชุมชน
วัฒนธรรมเหล่านั้นมาเปลี่ยนรูปแปลง “กลุ่มเยาวชนรักษ์บ้านกลาง” สร้างปฏิทินชุมชน ท�าเนียบของดี คนดี
ร่างสร้างมูลค่าคืนสู่ชุมชนในด้านการ เป็นการรวมตัวกันของเยาวชนจาก ศรีชุมชน การวางแผนปฏิบัติการ รวม
ท่องเที่ยว ผ่านโครงการ “การจัดการ อ.สอง จ.แพร่ ที่มีความสามารถทาง ทั้งการบริหารจัดการด้านต้นทุน และ
ท่องเที่ยวชุมชนโดยคนพื้นที่อย่างมี ด้านศิลปวัฒนธรรมพื้นเมืองเหนือ อาทิ การจัดการรายรับ-จ่ายจากการท่อง
ความสุขอย่างยั่งยืน” ซึ่งสร้างพลังคน ดนตรีพื้นเมือง การฟ้อนเจิง การตีกลอง เที่ยวโดยชุมชน เตรียมพร้อมก่อนเปิด
และสร้างรายได้ให้กับชุมชน ภายใต้ สะบัดชัย การตีกลองปูจา ซึ่งฝึกซ้อม รับนักท่องเที่ยวอย่างเป็นทางการ
วัฒนธรรมท้องถิ่น อันเป็นที่มาของค�า และถ่ายทอดให้กับเยาวชนรุ่นต่อมา ณ ขณะนี้ ชุมชนบ้านกลาง อ.สอง
ว่า “เที่ยววิถีไทยให้วัฒนธรรม โดยกลุ่มเยาวชนน�าความสามารถดัง จ.แพร่ ชุมชนไทลื้อบ้านธิหละปูน
สมดุล” กล่าวมาผนวกกับต�านานพื้นเมือง อ.บ้านธิ จ.ล�าพูน และชุมชนไทยเบิ้ง
ชุมชนไทยเบิ้ง จ.ลพบุรี กลุ่มเยาวชน (เมืองสอง) ในลิลิตพระลอ น�าเสนอแก่ บ้านโคกสลุง อ.พัฒนานิคม จ.ลพบุรี
รักษ์บ้านกลาง จ.แพร่ และ ชุมชนไทลื้อ นักท่องเที่ยวผู้มาเยือน ทั้งสามแห่งมีโปรแกรมการท่องเที่ยวให้
จ.ล�าพูน เป็น ๓ ชุมชนแกนน�าที่เข้าร่วม “กลุ่มคนรักษ์ไทลื้อ บ้านธิหละ เลือกสรรควรค่าแก่การเดินทางไป
ออกแบบการท่องเที่ยวที่ค�านึงถึง ปูน” น�าโดย นายกสมาคมไทลื้อ สาขา เยี่ยมเยียน นอกจากความสุขที่นักท่อง
วัฒนธรรม วิถีชีวิต และความยั่งยืนของ ล�าพูน ร่วมกับคนไทลื้อที่รักและภาค เที่ยวจะได้รับแล้ว ยังช่วยสร้างมูลค่าให้
สิ่งแวดล้อมในชุมชน โดยคนในชุมชนมี ภูมิใจในชาติพันธุ์ จึงชักชวนเด็กๆ กับงานวัฒนธรรมชุมชน สร้างสมดุลให้
สิทธิจัดการดูแล เพื่อมอบความประทับ เยาวชนชาวไทลื้อมาท�ากิจกรรมเพื่อ วัฒนธรรมท้องถิ่น และสร้างวิถีชีวิต
ใจและสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่ สืบสานวิถีชีวิต ค่านิยม ความเชื่อของ แบบพื้นเมืองให้ยังคงอยู่ต่อไปอย่าง
แตกต่างไปแก่ผู้มาเยือน ชาวไทลื้อ ท่ามกลางภูมิประเทศที่ ยั่งยืน Mahidol
“ชุมชนไทยเบิ้ง” เป็นกลุ่มชาวบ้าน สวยงามของบ้านธิ จ.ล�าพูน ทั้งเพื่อ โครงกำร “การจัดการการท่องเที่ยวชุมชนโดยคนพื้นที่
โคกสลุง รวมตัวกันน�า “ต้นทุนทาง อนุรักษ์ความเป็นกลุ่มไทลื้อ และส่ง อย่างมีความสุขอย่างยั่งยืน” ด�ำเนินกำรโดย อ.ดร.สิรินทร
พิบูลภานุวัธน์ (หัวหน้ำโครงกำร), รศ.ดวงพร ค�านูณวัฒน์,
วัฒนธรรม” อาทิ เครื่องด�า พริกเกลือซึ่ง เสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนชาติพันธุ์ สิทธิพร เนตรนิยม และสุพัตรชัย อมชารัมย์ สนับสนุนโดย
ส�ำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรสร้ำงเสริมสุขภำพ (สสส.)
มหิดลสาร ๒๕๖๑