Page 12 - MU_1Jan61
P. 12
Research Excellence
สุทธิรัตน์ สวัสดิภาพ
สารอินทรีย์ปริมาณสูงในน�้าเสียโรงงานขนมจีน:
ประสิทธิภาพ การบ�าบัดน�้าเสีย
หญ้าแฝกหอมและกกกลมจันทบูร
ปัญหาการลักลอบปล่อยน�้าเสียที่ไม่ เรื่องผลของสารอินทรีย์ปริมาณสูง สามารถน�าวิธีการดังกล่าวไปใช้ได้
ผ่านการบ�าบัดมีอยู่ทั่วทุกประเภท ทั้ง ในน�้าเสียโรงงานขนมจีนต่อประ ส�าหรับน�้าเสียโรงงานขนมจีนที่ใช้ใน
บ้านเรือนส�านักงาน และโรงงาน สิทธิภาพการบ�าบัดน�้าเสียของหญ้า วิจัยครั้งนี้แบ่งออกเป็น ๒ ประเภท
อุตสาหกรรม โดยเฉพาะในส่วนของ แฝกหอมและกกกลมจันทบูร กล่าว ได้แก่ น�้าเสียโรงงานขนมจีนที่ไม่ผ่าน
โรงงานอุตสาหกรรมมักจะพบปัญหา ถึงข้ อมูลของงานวิจัยชิ้นนี้ว่ามี การบ�าบัดเบื้องต้น จากโรงงานขนมจีน
มากกว่า เนื่องจากปริมาณและความ วัตถุประสงค์เพื่อลดค่าความสกปรกใน แห่งหนึ่งในต�าบลคลองหนึ่ง อ�าเภอ
เข้มข้นของมลพิษในน�้าที่มีสูงกว่า ผู้ น�้าทิ้งโรงงานขนมจีน (สามารถตรวจวัด คลองหลวง จังหวัดปทุมธานี โดยมี
วิจัยจึงสนใจที่จะท�าโครงการวิจัยเรื่อง ได้ในรูปของค่า BOD : biochemical ปริมาณสารอินทรีย์ (แสดงในรูปของ
การบ�าบัดน�้าเสียจากโรงงานอุตสาห oxygen demand และค่า COD: ปริมาณ COD) อยู่ที่ ๓,๖๙๙.๗๐ ±
กรรม เน้นโรงงานผลิตอาหารขนาดเล็ก chemical oxygen demand) ให้อยู่ ๑๓๔.๕๐ มิลลิกรัมต่อลิตร และน�้าเสีย
แบบอุตสาหกรรมครัวเรือนที่มีการผลิต ระดับที่สามารถปล่อยลงสู่แหล่งน�้า โรงงานขนมจีนที่ผ่านการบ�าบัดเบื้อง
น�้าเสียและปล่อยน�้าเสียแบบไม่ผ่าน และ/หรือล�ารางสาธารณะได้ ซึ่งจาก ต้น โดยใช้วิธีการบ�าบัดน�้าเสียแบบ
การบ�าบัดและมีความสกปรกสูง การศึกษาคุณภาพน�้าทิ้งโรงงาน ชีวภาพจากงานวิจัยก่อนหน้านี้ น�้าเสีย
“โรงงานขนมจีน” ถือเป็ นโรงงาน ขนมจีนในจังหวัดฉะเชิงเทรา ราชบุรี ที่ได้มีปริมาณสารอินทรีย์ (แสดงในรูป
ผลิตอาหารประเภทหนึ่งที่มีทั้ง และขอนแก่น พบว่า มีค่า BOD เฉลี่ย ของปริมาณ COD) อยู่ที่ ๙๘๘.๙๓ ±
ขนาดเล็กจนไปถึงขนาดใหญ่ สูงถึง ๒๓,๒๕๓ มิลลิกรัมต่อลิตร และ ๑๒๔.๘๙ มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งน�้าเสีย
ก ร ะจ า ย อ ยู่ ทั่ ว ทุ ก ภ า ค ขอ ง มีค่า COD เฉลี่ยสูงถึง ๑๗,๑๐๙ โรงงานขนมจีนทั้ง ๒ ประเภท ถูกเก็บ
12 ประเทศไทย และสามารถสร้าง มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งสูงเกินกว่าค่า รักษาที่อุณหภูมิ ๔ °C ก่อนน�ามาใช้ใน
ปัญหาด้านน�้าเสียที่ส่งกลิ่นเหม็น มาตรฐานน�้าทิ้งของกรมโรงงาน การทดลอง
อย่างรุนแรงและยังส่งผลกระทบต่อ อุตสาหกรรมที่ก�าหนดให้ค่า BOD อยู่ การเตรียมพืชบ�าบัดน�้าเสียที่น�ามา
อนามัยของชุมชนรอบข้างเป็ น ที่ไม่เกิน ๖๐ มิลลิกรัมต่อลิตรและค่า ใช้ในวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ หญ้าแฝกหอม
อย่างมาก กระบวนการบ�าบัดน�้า COD อยู่ที่ไม่เกิน ๑๒๐ มิลลิกรัมต่อ (Vetiveria zizanioides Nash.) และกก
เสียมีหลากหลายรูปแบบแต่การใช้ ลิตร กลมจันทบูร (Cyperus corymbosus
พืชบ�าบัดน�้าเสียถือเป็นวิธีหนึ่งที่ได้ งานวิจัยนี้ Rottb.) จากโครงการศึกษาวิจัยและ
รับความสนใจเป็นอย่างมาก เพราะ เป็นการลดข้อ พัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย
เป็นวิธีที่มีค่าใช้จ่ายน้อย ดูแลรักษา จ�ากัดด้านพื้น จังหวัดเพชรบุรี ถือเป็นพืชบ�าบัดน�้าเสีย
ง่าย และไม่มีการใช้สารเคมี โดยพืช ที่ของระบบบึง ที่มีประสิทธิภาพและมีการใช้บ�าบัดน�้า
บ�าบัดน�้าเสียที่นิยมใช้ในปัจจุบัน ประดิษฐ์ ใน เสียภายในพื้นที่โครงการฯ วิธีการ
ได้แก่ พืชบ�าบัดน�้าเสียประเภทโผล่ การบ�าบัดน�้า เตรียมกล้าพันธุ์ท�าโดยน�ากล้าพันธุ์ที่
พ้นน�้า อาทิ ธูปฤาษี ต้นกก และ เสีย เนื่องจาก มีอายุ ๗ วัน มาตัดแต่งล�าต้นและราก
ต้นอ้อ เป็นต้น และพืชบ�าบัดน�้า ระบบบึงประ ให้มีความยาวประมาณ ๓๐ เซนติเมตร
เสียประเภทหญ้า (Gramineae) อาทิ ดิษฐ์จะมีประสิทธิภาพดีในการบ�าบัด น�าไปปักช�าลงในถุงพลาสติกขนาด ๘
หญ้าแฝก เป็นต้น น�้าเสียต้องใช้พื้นที่เป็นจ�านวนมาก จึง นิ้ว ท�าการเพาะเลี้ยงเป็นระยะ ๗ วัน
ดร.ชิษณุพงศ์ ท�าให้เกิดค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นตามไปด้วย จากนั้นย้ายต้นกล้าลงปลูกในถัง
ประทุม นักวิจัย ถึงแม้ระบบบึงประดิษฐ์จะเป็นระบบที่ พลาสติกทรงกลมขนาดความจุ ๓๐
จากคณะสิ่งแวด บ�าบัดน�้าเสียอย่างง่ายด้วยการใช้วิถี ลิตร ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ๕๐
ล้อมและทรัพยา ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ ไม่มีการใช้สาร เซนติเมตร สูง ๕๔ เซนติเมตร โดย
กรศาสตร์ มหา เคมี แต่ยังมีข้อจ�ากัดด้านพื้นที่และการ ท�าการปลูก ๒ ต้นต่อถัง ซึ่งภายในถัง
วิทยาลัยมหิดล ลงทุนที่สูงในการก่อสร้างระบบบ�าบัด พลาสติกบรรจุโดยเรียงล�าดับจากล่าง
ได้ ท�าการวิจัย จึงท�าให้โรงงานขนมจีนขนาดเล็กไม่ ขึ้นบน จ�านวน ๔ ชั้นได้แก่ กรวด ทราย
January 2018 M • Master A • Altruism H • Harmony I • Integrity D • Determination O • Originality L • Leadership