Page 12 - MU_4April

Special Article
สาธิดา ศรีชาติ
ดูแลผู้สูงอายุอย่างไร

ให้ห่างจากโรคสมองเสื่อมและโรคกระดูกพรุน

โรคทางสมองที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ของผู้สูงอายุ เพราะการดูแลเอาใจใส่ ประทานแคลเซียมและวิตามินดี
คือ โรคสมองเสื่อม ซึ่งจะสูญเสีย ปฏิบัติต่อท่านด้วยความรักอย่างอ่อน เสริม และออกก�าลังกายชนิดที่แบก
ความสามารถของสมองหลายส่วน โยนจะช่วยให้ท่านอยู่กับเราอย่างมี รับน�้าหนัก เช่น วิ่ง เดินเร็ว ยกน�้า
ได้แก่ การรับรู้ ความจ�า เหตุผล ความสุข อย่างไรก็ตาม หากผู้สูงอายุ หนักเบาๆ และหมั่นออกไปรับแสง
จินตนาการ ความคิด และการตัดสินใจ ในครอบครัวเกิดเป็นโรคสมองเสื่อมไป แดดอ่อนๆ ในช่วงเช้าและเย็น
สาเหตุที่ท�าให้เกิดสมองเสื่อม ได้แก่ แล้ว ครอบครัวและผู้ดูแลจะต้องมี เป้าหมายของการดูแลผู้สูงอายุ คือ
การเสื่อมสลายของสมองเอง เช่น โรค ความรู้ความเข้าใจในอาการ ขั้นตอน การส่งเสริมหรือการดูแลให้ผู้สูงอายุมี
อัลไซเมอร์ โรคพาร์กินสัน เป็นต้น หรือ การรักษา ตลอดจนต้องปรับตัวกับการ คุณภาพชีวิตที่ดี โดยการสร้างความ
อาจเกิดจากโรคต่างๆ ที่ร่างกายเป็นอยู่ เปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่เกิดขึ้นกับผู้ เข้าใจทั้งตัวผู้สูงอายุและครอบครัวถึง
เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคเกี่ยวกับ สูงอายุ รวมทั้งการด�าเนินไปสู่จุด โรคที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ เพื่อให้ท่าน
ไทรอยด์ โรคตับ โรคไตหรืออาจเกิดจาก สุดท้ายที่อาการจะรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ สามารถดูแลตนเองในการท�ากิจวัตร
การขาดสารอาหาร เช่น การขาดวิตา โรคกระดูกพรุน ถือเป็นโรคกระดูก ประจ�าวัน รวมทั้งป้องกันและชะลอการ
มินบี ๑ ซึ่งพบในผู้ที่ดื่มสุราเป็นประจ�า ที่พบบ่อยในผู้หญิงสูงอายุ เป็นโรค เกิดโรคให้ได้มากที่สุด
การขาดวิตามินบี ๑๒ พบในผู้กินอาหาร กระดูกที่มีเนื้อกระดูกบางลง และมี รองศาสตราจารย์สุจิตรา ทอง
มังสวิรัติติดต่อกันเป็นเวลานาน รวมทั้ง ความเสื่อมของโครงสร้างในระดับ ประดิษฐ์โชติ และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์
อาจเกิดจากการได้รับความกระทบ จุลภาคของเนื้อเยื่อกระดูก ท�าให้ วรวรรณ กิจผาติ คณะเภสัชศาสตร์
กระเทือนหรือการเกิดเนื้องอกในสมอง กระดูกเปราะและเพิ่มความเสี่ยงต่อ มหาวิทยาลัยมหิดล ยังกล่าวว่า ผู้สูง
ผู้สูงอายุเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงทาง การเกิดกระดูกหัก ถ้าไม่ได้รับการตรวจ อายุมักจะมีโรคประจ�าตัวอื่นๆ อยู่ด้วย
ด้านความคิดสังเกตเห็นได้จากความจ�า ตั้งแต่แรกเราจะไม่ทราบว่ากระดูกบาง เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิต
ที่ส่งผลต่อการด�าเนินชีวิตประจ�าวัน หรือไม่ โรคกระดูกพรุนจึงเป็นเหมือน สูง และโรคหลอดเลือดหัวใจ การดูแล
12 ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินอาการ ภัยเงียบ จะรู้ตัวก็เมื่อมีการพลัดตก โรคประจ�าตัวอย่างใกล้ชิดจะช่วยลด

และรับการรักษา แม้ว่าโรคสมองเสื่อม หกล้มและมีกระดูกหักเกิดขึ้น ผู้หญิง ภาวะแทรกซ้อนจากโรคดังกล่าวได้
จะไม่สามารถรักษาให้หายได้แต่ก็มีวิธี วัยหลังหมดประจ�าเดือนและผู้ชายอายุ นอกจากนี้ การดูแลสุขภาพพื้นฐาน
ที่จะช่วยชะลอของโรคได้ อาทิ การท�า มากกว่า ๖๐ ปี ควรได้รับการตรวจ ของผู้สูงอายุก็ไม่ควรละเลย เช่น
กิจกรรมต่างๆ ที่กระตุ้นสมอง เช่น ความหนาแน่นมวลกระดูก ซึ่งจะบ่ง การรับประทานอาหาร ผู้สูงอายุอาจ
ท�างานหรือท�างานบ้านเท่าที่ท�าได้ การ บอกถึงความหนาบางของมวลกระดูก เกิดภาวะทุพโภชนาการได้เนื่องจาก
เข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมกับครอบครัว เทียบกับค่ามวลกระดูกปกติ ปัญหาเรื่องสุขภาพฟัน การเคี้ยว
และเพื่อนๆ อ่านหนังสือ เล่นเกม ออก โรคของผู้สูงอายุที่พบบ่อยอีกโรค การกลืนล�าบาก ความอยากอาหาร
ก�าลังกาย เป็นต้น การฝึกสมองที่ผู้สูง คือ ข้อเสื่อม เกิดจากการอักเสบ น้อยลง หรืออาจได้รับยาบางชนิดที่
อายุปฏิบัติได้ในชีวิตประจ�าวัน คือ การ บริเวณกระดูกอ่อน น�้าไขข้อ เยื่อหุ้ม มีผลข้างเคียงท�าให้เบื่ออาหาร หรือ
คิดและเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ให้มีการกระตุ้น ไขข้อ ขอบของกระดูกในข้อ ท�าให้มี อาจเกิดจากภาวะซึมเศร้าหลงลืม
สมองอยู่ตลอด เพื่อเพิ่มการสื่อสารใน อาการปวดตื้อๆ บริเวณข้อ มักปวดมาก ท�าให้ไม่อยากอาหาร โรคเรื้อรัง
สมอง การที่ผู้สูงอายุใช้สื่อโซเชียลก็ ขึ้นเมื่อมีการใช้งาน หรือลงน�้าหนักบน ต่างๆ ที่ส่งผลต่อความอยากอาหาร
เป็นอีกทางหนึ่งในการกระตุ้นสมอง ข้อ หรือมีอาการข้อฝืดในช่วงเช้า หรือ เป็ นต้น สาเหตุต่างๆ เหล่านี้อาจ
เช่น การเล่นเกม ขณะเล่นเกมจะใช้ หลังจากพักข้อนานๆ อาจมีข้อบวมและ ท�าให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมาได้
ตาดู หูฟัง และมือขยับประสานกัน ผิดรูป ท�าให้ผู้สูงอายุเคลื่อนไหวไม่ เช่น การติดเชื้อง่าย ภาวะกระดูก
ท�าให้เซลล์สมองมีการสื่อสารได้ คล่องตัว เดินไม่สะดวก ท�าให้มีความ พรุน กล้ามเนื้อลีบลง และแขน
มากขึ้น ป้องกันสมองเสื่อมได้ การ เสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม และถ้ามี ขาอ่อนแรง
มีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เช่น การเต้นร�า ภาวะกระดูกพรุนอยู่ด้วย ก็จะเพิ่ม การดูแลผู้สูงอายุที่ดีที่สุด คือ คนใน
ร้องเพลง การพาผู้สูงอายุออกไป ความเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกหักได้ ครอบครัวหรือผู้ดูแลควรหมั่นสังเกต
นอกบ้านเพื่อท่องเที่ยวและเรียนรู้ การป้องกันการเกิดภาวะกระดูก สุขภาพผู้สูงอายุอยู่เป็นประจ�าว่ามีสิ่ง
สิ่งใหม่ๆ ในกิจกรรมที่หลากหลาย พรุน คือ การเสริมต้นทุนมวลกระดูก ใดผิดปกติ แล้วรีบแก้ไข หมั่นพาไปพบ
เช่น พาไปขึ้นรถไฟฟ้า ไปสถานที่ ให้กับร่างกายท�าได้โดยรับประทาน แพทย์เพื่อตรวจรักษาโรคประจ�าตัวที่
ใหม่ๆ เพราะนอกจากจะช่วยกระตุ้น อาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น ปลาตัว เป็นอยู่อย่างสม�่าเสมอ Mahidol
สมองแล้วยังช่วยในเรื่องสภาพจิตใจ เล็ก ผักใบเขียว นอกจากนี้อาจรับ

April 2018 M • Master A • Altruism H • Harmony I • Integrity D • Determination O • Originality L • Leadership