
Home Chemotherapy คืออะไร
การบริหารยาเคมีบำบัดทางหลอดเลือดดำส่วนกลางที่บ้าน หรือ Home Chemotherapy คือ ระบบบริการการบริหารยาเคมีบำบัดรูปแบบใหม่สำหรับผู้ป่วยมะเร็ง เพื่อให้ผู้ป่วยและญาติมีส่วนร่วมในการบริหารยาเคมีบำบัดที่บ้านได้
เนื่องด้วยอัตราผู้ป่วยโรคมะเร็งที่จำเป็นต้องรักษาในโรงพยาบาล (IPD) เพิ่มมากขึ้นทุกปี และโรงพยาบาลก็มีจำนวนเตียงไม่เพียงพอต่อการให้บริการ ทำให้ผู้ป่วยมะเร็งได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัดล่าช้า ส่งผลให้ประสิทธิภาพของการรักษาลดลง สร้างความกังวลให้แก่ผู้ป่วยและญาติ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีจึงได้พัฒนาระบบบริการรูปแบบใหม่ขึ้นเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็ง จนเกิดเป็นโครงการบริหารยาเคมีบำบัดทางหลอดเลือดดำส่วนกลางที่บ้าน (Home Chemotherapy RAMA Model : HCRM) ในปี พ.ศ. 2558
ใครบ้างที่สามารถเข้าโครงการ Home Chemotherapy ได้ ?
1. เป็นผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอ หรือ ได้รับยาฟลูออโรยูราซิล หรือ 5-FU แบบต่อเนื่อง
2. เป็นผู้ป่วยที่ต้องใส่สายสวนหลอดเลือดดำส่วนกลาง ได้แก่ พอร์ต พิคไลน์ เป็นต้น
3. เป็นผู้ป่วยที่มีที่พักอาศัยไม่ห่างไกลจากโรงพยาบาลรามาธิบดี หรืออยู่ในเขตกรุงเทพและปริมณฑล (หรือขึ้นอยู่กับความเห็นชอบของโรงพยาบาล)
4. เป็นผู้ป่วยและญาติที่ยินดีและมีความพร้อมในการดูแลตนเองและอุปกรณ์การให้ยาเคมีบำบัดที่บ้านได

การเข้ารับบริการ Home Chemotherapy
เดิมการเข้ารับการรักษามะเร็งด้วยการบริหารยาเคมีบำบัด 1 คอร์ส จะต้องให้ยาเคมีบำบัดจำนวน 12 ครั้ง และเข้ารับบริการบริหารยาเคมีบำบัดจากบุคลากรทางการแพทย์ โดยเข้าไปเป็นผู้ป่วยใน(IPD) ที่โรงพยาบาลเท่านั้น แต่เมื่อผู้ป่วยอยู่ในโครงการ Home Chemotherapy จะมีขั้นตอนการเข้ารับบริการที่ต่างกันออกไป ดังนี้
ขั้นตอนการรับบริการ Home Chemotherapy
เมื่อผู้ป่วยมะเร็งเข้าสู่กระบวนการรักษาด้วยวิธีบริหารยาเคมีบำบัดเริ่มต้นในครั้งที่ 1 ของคอร์สการรักษา ผู้ป่วยจะนอนรับยาในหอผู้ป่วยใน โดยใช้อุปกรณ์บริหารยาเคมีบำบัดที่เรียกว่า อีซี่ปัมพ์ (Elastomeric infusion pump) และมีขั้นตอนเข้ารับบริการ ดังนี้
1. ผู้ป่วยเข้าพบแพทย์เพื่อรับการอธิบายเกี่ยวกับการรักษา
2. ‘พยาบาลหน่วยมะเร็งและเภสัชกรคลินิก’ แนะนำการปฏิบัติตัวขณะบริหารเคมีบำบัดที่บ้าน การดูแลอุปกรณ์และผลข้างเคียงของยา
3. ‘พยาบาลประจำหอผู้ป่วย’ ให้การบริหารยาเคมีบำบัดแก่ผู้ป่วย
4. ‘พยาบาลประสานงานโครงการ Home Chemotherapy’ ประเมินความพร้อมและความสามารถในการดูแลของผู้ป่วยและญาติ
5. ‘พยาบาลเยี่ยมบ้าน’ ประเมินความต้องการเรื่องการเยี่ยมและดูแลที่บ้าน

เมื่อผู้ป่วยผ่านการประเมินจากทีมแพทย์และเข้าโครงการ Home Chemotherapy ก็จะเข้าสู่กระบวนการรักษาด้วยยาเคมีบำบัดที่บ้านในครั้งที่ 2 และต่อเนื่องไปตลอดจนครบรอบคอร์สการรักษา
1. ผู้ป่วยเข้าพบแพทย์เพื่อรับการอธิบายเกี่ยวกับการรักษา
2. ‘พยาบาลหน่วยมะเร็งและเภสัชกรคลินิก’ ประเมินการปฏิบัติตัวในการบริหารเคมีบำบัดที่บ้าน การดูแลอุปกรณ์และผลข้างเคียงของยา
3. ‘พยาบาลประจำหน่วยบำบัดระยะสั้น’ ให้บริการบริหารยาเคมีบำบัดแบบผู้ป่วยนอก และบรรจุยา 5-FU ในอุปกรณ์บริหารยาให้ผู้ป่วยนำกลับบ้าน
4. ขณะที่ผู้ป่วยบริหารยาเคมีบำบัดที่บ้าน ‘พยาบาล’ โทรศัพท์ประเมินอาการทุกวัน ผู้ป่วยโทรเบอร์สายด่วนขอคำแนะนำเมื่อมีปัญหาการบริหารยาที่บ้าน
5. เมื่อบริหารยาหมดแล้ว มารับการถอดอุปกรณ์และรับการดูแลสายสวนหลอดเลือดดำส่วนกลาง (ฉีดยาละลายลิ่มเลือดเฮพาริน) ที่โรงพยาบาล หรือ ‘พยาบาลเยี่ยมบ้าน’ ไปถอดอุปกรณ์ให้ที่บ้าน (ในกรณีติดต่อไว้ล่วงหน้าแล้ว)

ผู้ป่วยมะเร็งและญาติได้ประโยชน์อะไรจากโครงการนี้
1. ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตประจำวันอยู่กับครอบครัวที่บ้านตามปกติ หรือไปทำงานได้
2. ผู้ป่วยได้รับยาตรงตามรอบการรักษา
3. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการนอนโรงพยาบาล
4. สามารถนอนหลับตามปกติได้ ไม่มีอุปกรณ์รบกวน
5. ผู้ป่วยสามารถออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมต่างๆ ได้ โดยเก็บอุปกรณ์ยาอยู่ในเสื้อผ้าหรือกระเป๋าคาด
6. ผู้ป่วยสามารถอาบน้ำได้ แต่หลีกเลี่ยงผิวหนังบริเวณที่แทงเข็มพอร์ต
หากมีข้อสงสัยหรือปัญหาในการบริหารยาเคมีบำบัด สามารถโทรสายด่วนได้ตลอด 24 ชั่วโมง
เบอร์โทร: 09 1774 6381 หรือ 0 2200 3614-5 ได้ทันที