Page 23 - MU_6June60
P. 23
{ สมุนไพรน่ารู้ ธิดารัตน์ จันทร์ดอน
ส�านักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
ผลไม้เพื่อสุขภาพจากโครงการหลวง
ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของ พลับ มี ๒ ชนิด อาการสมองเสื่อม นอกจากนี้ในใบ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ ใหญ่ๆ คือ พลับ หม่อนยังพบสารส�าคัญที่มีผลช่วยลด
ได้ทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระ หวาน และพลับฝาด น�้าตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานและ
ราชด�าริในการจัดตั้งโครงการหลวง และ ที่ต้องน�าไปขจัด ลดอัตราเสี่ยงของการเกิดภาวะน�้าตาล
ด�าเนินงานเพื่อการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ ความฝาดก่อนรับประทาน รสชาติหวาน ในเลือดสูง
พืชชนิดต่างๆ ที่สามารถเพาะปลูก หอม นิยมรับประทานผลสด และน�าไป เสาวรส ที่ปลูก
บริเวณภาคเหนือตอนบนของไทย แปรรูปเป็นพลับหมาดหรือพลับแห้ง กันทั่วไปมี ๒ ชนิด
บทความนี้ขอน�าเสนอความรู้เกี่ยวกับผล พลับทั้งผลไม่ปอกเปลือกมีใยอาหารสูง คือ ชนิดผลสีเหลือง
ไม้ในโครงการหลวง รวมทั้งคุณค่าทาง อุดมไปด้วยสารส�าคัญต่างๆ มีส่วนช่วย และชนิดผลสีม่วง
อาหารและงานวิจัยเกี่ยวกับสุขภาพที่น่า ในการบ�ารุงสายตา และผิวพรรณ เนื้อเสาวรสทั้งสองชนิดอุดมไปด้วยสาร
สนใจดังนี้ นอกจากนี้ยังพบว่าผลพลับอ่อนมีสาร ส�าคัญรวมทั้งวิตามินต่างๆ นิยมน�ามา
พี ช ห รื อ ท ้ อ แทนนิน (tannin) สูง มีผลช่วยลดปริมาณ แปรรูปเป็นน�้าผลไม้ และมีการศึกษาใน
มีลักษณะทาง คอเลสเตอรอลในเลือด และช่วยลด ผู้สูงอายุทั้งเพศหญิงและชายที่สุขภาพดี
พฤกษศาสตร์เหมือน ระดับน�้าตาลในเลือด ให้ดื่มน�้าเสาวรสทั้งชนิดเปลือกสีม่วง
เนคทารีนทุกประการ สตรอว์เบอร์รี และสีเหลือง วันละ ๑ แก้ว ปริมาณ
เพียงแต่เนคทารีนจะไม่มีขนที่ผิวผล ทั้ง พันธุ์พระราชทาน ประมาณ ๑๒๕ มล. ติดต่อกัน ๔ สัปดาห์
พีชและเนคทารีนอุดมไปด้วยสารกลุ่มโพ ๘๐และพันธุ์พระ ผลการศึกษาโดยรวมพบว่าเสาวรสทั้ง ๒
ลีฟีนอล (polyphenols) ที่มีฤทธิ์เด่นใน ราช ทาน ๘๘ ก�าลัง ชนิด มีผลช่วยเพิ่มการท�างานของ
การต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันการเกิดโรค ได้รับความนิยมในการบริโภคสูงมาก จัด เอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระและมีฤทธิ์ยับยั้ง
หลอดเลือดหัวใจ และระบบประสาท เป็นผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง รวมทั้งอุดมไป ไซโตไคน์ (cytokine) ที่กระตุ้นให้มีการ
พลัม แบ่งออก ด้วยกรดแกลลิก (gallic acid) และกรด อักเสบ อย่างไรก็ตามไม่ควรดื่มน�้า
เป็น ๒ ชนิด คือ พลัม เอลลาจิก (ellagic acid) มีประโยชน์ต่อ เสาวรสที่มีส่วนผสมของน�้าตาลใน
ยุโรป (ถ้าน�าไปท�าให้ ร่างกายช่วยป้องกันและลดอัตราเสี่ยง ปริมาณสูงเกินไป เพราะอาจก่อให้เกิด
แห้งจะเรียกว่า พรุน) ของการเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจ ผลเสียต่อสุขภาพได้
และพลัมญี่ปุ่น หรือ ลูกไหน มีฤทธิ์ช่วย เคพกูสเบอร์รี อะโวคาโด เป็น
เพิ่มการท�างานของเอนไซม์ต้านอนุมูล ส�าหรับในประเทศ ผลไม้ที่อุดมไปด้วย
อิสระต่างๆ ต้านการเกิดลิ่มเลือด โดย ไทยมีการแปรรูป กรดไขมันชนิดไม่อิ่ม
ยับยั้งกลไกการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด เป็นน�้าคั้นบรรจุขวด ตัวเชิงเดี่ยวที่มี
อาจมีผลในการป้องกันโรคหลอดเลือด ออกมาจ�าหน่าย ประโยชน์ต่อร่างกายในการลดปริมาณ
หัวใจ ส�าหรับพรุนและน�้าพรุนมีประโยชน์ ของมูลนิธิโครงการหลวง นอกจากจะรับ คอเลสเตอรอลรวม รวมทั้งมีผลเพิ่ม
ช่วยในเรื่องของการขับถ่าย และมีฤทธิ์ ประทานผลสดแล้ว อาจน�ามาใส่สลัด ปริมาณคอเลสเตอรอลชนิดดีต่อร่างกาย
ป้องกันภาวะกระดูกพรุนโดยเฉพาะในผู้ บริโภคร่วมกับผักชนิดอื่นๆ ให้รสชาติ นอกจากนี้ อะโวคาโดยังเป็นผลไม้ที่มี
หญิงวัยหมดประจ�าเดือน หวานอมเปรี้ยว ประกอบไปด้วยวิตามิน คุณค่าทางโภชนาการ น�้าตาลน้อย ช่วย
บ๊วย เป็นผลไม้ตระกูลเดียวกับพีช ซี วิตามินเอ และวิตามินอี รวมทั้งแคโรที ในการดูดซึมวิตามินเอ เมื่อรับประทาน
และพลัม ผลบ๊วยใช้ นอยด์ และสารต่างๆ ที่มีบทบาทส�าคัญ ควบคู่กับผักผลไม้ที่อุดมไปด้วยแคโรที
รักษาอาการไอ และ ในการต้านอนุมูลอิสระ นอยด์ เช่น มะเขือเทศ แครอท เป็นต้น
ลดไข้ ทางเภสัช หม่อนหรือมัล อย่างไรก็ตามอะโวคาโดเป็นผลไม้ที่มีวิตา
วิทยาพบว่าสารสกัด เบอร์รี นิยมน�ามา มินเคสูง จึงควรระมัดระวังในผู้ที่ใช้ยา
บ๊วยมีฤทธิ์ป้องกันการท�างานของตับโดย รับประทานผลสด วาร์ฟาริน (warfarin) เพราะอาจไปยับยั้ง
กลไกการต้านอนุมูลอิสระและต้านการ อบแห้ง และหมัก กลไกต้านการแข็งตัวของเลือดของยา
อักเสบ มีผลในการลดระดับเอนไซม์การ เป็นไวน์ หรือแปรรูป กีวีฟรุต ที่มีการ
ท�างานของตับในผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซี เป็นแยม เป็นผลไม้ที่ให้พลังงานต�่า อุดม เพาะปลูกในไทยและ
และผู้ป่วยภาวะไขมันพอกตับที่ไม่ดื่ม ไปด้วยสารกลุ่มโพลีฟีนอลช่วยในการ ให้ผลผลิตดีเป็นสาย
แอลกอฮอล์ มีฤทธิ์ยับยั้งเซลล์มะเร็ง ต้านอนุมูลอิสระของร่างกาย และยังมี พันธุ์จากประเทศ
ยับยั้งเชื้อ แบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการ งานวิจัยพบว่าสารสกัดผลหม่อนมีฤทธิ์ นิวซีแลนด์ กีวีฟรุตมีวิตามินซีสูงมากช่วย
เกิดแผลในกระเพาะอาหาร และโรคใน ช่วยในการยับยั้งเซลล์ไขมัน มีฤทธิ์ ในการต้านอนุมูลอิสระของร่างกาย และ
ช่องปาก เป็นต้น ปกป้องระบบประสาทและสาเหตุของ มีกากใยสูงช่วยเพิ่มการเคลื่อนไหวของ
22
Volumn 06 • June 2017