Page 25 - MU_1Jan60
P. 25
{ สมุนไพรน่ารู้ รองศาสตราจารย์ ดร.ภญ. วีณา จิรัจฉริยากูล
ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
เบต้ากลูแคนจาก เห็ดแครง
เห็ดแครงหรือเห็ดตีนตุ๊กแก (ดังแสดงในรูปหน่วยย่อย) หน่วย
มีชื่อวิทยาศาสตร์ Schizophyl- ย่อยนี้จะซ�้ากันนับพันครั้ง ท�าให้
lum commune นิยมน�ามารับ ชิโซฟิลแลนเป็น กลูแคนหรือ
ประทานในรูปของแกงกะทิ หรือ เบต้ากลูแคนที่มีโมเลกุลใหญ่
ลาบ นอกจากสารอาหารในเห็ด (macromolecule) มีน�้าหนัก
แครง เช่น โปรตีน วิตามิน แร่ธาตุ โมเลกุล ๔๕๐,๐๐๐ ดาลตัน
เห็ดแครงยังมีสารที่มีฤทธิ์ทาง ชิโซฟิลแลนเป็นยาร่วมใน
ชีวภาพที่ยับยั้งการอักเสบและมี การรักษาโรคมะเร็ง (adjuvant
ผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน สารที่ therapy) คล้ายคลึงกับเลน
แสดงฤทธิ์ทางชีวภาพในเห็ด ติแนน (lentinan) ซึ่งเป็นเบต้า
ส่วนใหญ่ประกอบด้วยสาร ๒ กลูแคนที่แยกได้จากเห็ดชิตาเกะ แครง มีฤทธิ์ต้านอักเสบ โดย น�้าตาล ความต้านทานต่อโรค
กลุ่ม คือ กลุ่มโพลีแซคคาไรด์ (shitake, Lentinus edodes) ยับยั้งที่เมแทบอลิซึมของโปรส ติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
หรือกลัยแคน หรือเส้นใยอาหาร ชิโซฟิลแลน ใช้รักษามะเร็งปอด ตาแกลนดิน (prostaglandin ส่วนบน เบต้ากลูแคนสามารถ
(dietary fiber) และกลุ่มไอโซพรี ที่รักษาด้วยการผ่าตัดไม่ได้ E2) สารสกัดน�้าและสารสกัดเอ เป็นตัวพายานาโน ก่อเจลและ
นอยด์ สารโพลีแซคคาไรด์ใน มะเร็งมดลูก และมะเร็งกระเพาะ ทานอล มีผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน กระตุ้นการสะสมคอลลาเจนซึ่ง
เห็ดแครง มีชื่อว่าชิโซฟิลแลน อาหาร โดยพัฒนาเป็นยาฉีดเข้า โดยยับยั้งการหลั่งไซโตไคน์ (cy- ช่วยสมานแผลและยังมีคุณสมบัติ
(schizophyllan) ซึ่งได้รับการ กล้าม (i.m.) ใต้ผิวหนัง (s.c.) ใต้ tokine) ชนิด TNF-? และ IL-6 ต้านอนุมูลอิสระ คุณสมบัติที่
พัฒนาเป็นยาต้านมะเร็ง โครงสร้าง ผิวหนังหน้าท้อง (i.p.) และเข้า ตามล�าดับ เป็นประโยชน์ดังกล่าว ท�าให้
เคมีของชิโซฟิลแลน ประกอบ เส้นเลือดด�า (i.v.) ขนาดที่ใช้ ๒๐ นอกจากคุณสมบัติต้าน เบต้ากลูแคนมีศักยภาพในการ
ด้วยหน่วยย่อยซึ่งเป็นน�้าตาล มก. ๒ ครั้ง ต่อสัปดาห์ หรือ ๔๐ มะเร็งของเบต้ากลูแคนที่ พัฒนาเป็นอาหารเสริม ยาจาก
กลูโคส ๒ – ๘ หน่วย เชื่อมต่อกัน มก. ๑ ครั้งต่อสัปดาห์ เกี่ยวข้องกับการกระตุ้นเซลล์ใน ธรรมชาติ และเครื่องส�าอาง mahidol
แบบ β(1-->3) และมีแขนงแยก งานวิจัยเห็ดแครงใน ระบบภูมิคุ้มกัน เบต้ากลูแคน
ที่กลูโคสตัวที่ ๕ ซึ่งเชื่อมต่อกัน ประเทศไทย พบว่า สารสกัดน�้า ยังปรับสภาพอื่นๆ ของร่างกาย
แบบ β(1-->6) หรือ β(1-->3) และสารสกัดเอทานอลของเห็ด เช่น ระดับคอเลสเตอรอล ระดับ Softnews }
งานสื่อสารองค์กร
สภาคณาจารย์มหาวิทยาลัย
มหิดล ประกาศเชิดชูเกียรติ
อาจารย์ผู้มีความสามารถในเชิง
วิชาการ มีจริยธรรม และอุทิศ
ตนในด้านต่างๆ เพื่อเข้ารับ
รางวัลอาจารย์ตัวอย่างของ ศ.พญ.กุลกัญญา ผศ.ดร. เทียนทอง รศ.ทพญ.ประภาศรี ศ.พญ.อ�าไพวรรณ
มหาวิทยาลัยมหิดล ประจ�าปี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ดร. ศาสตร์ และศาสตราจารย์ ราชทานนามมหาวิทยาลัย
๒๕๕๙ จ�านวน ๔ ท่าน ได้แก่ เทียนทอง ทองพันชั่ง คณะ แพทย์หญิงอ�าไพวรรณ จวน มหิดล” ๒ มีนาคม ๒๕๖๐ ณ
ศาสตราจารย์ แพทย์หญิง วิทยาศาสตร์ รองศาสตราจารย์ สัมฤทธิ์ คณะแพทยศาสตร์โรง มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา
กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ คณะ ทันตแพทย์หญิงประภาศรี พยาบาลรามาธิบดี ซึ่งจะเข้า
แพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ริรัตนพงษ์คณะทันตแพทย รับรางวัลในงาน “๔๘ ปี วันพระ
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ขอเชิญผู้สนใจที่มีอายุตั้งแต่ ๑๘ ปีขึ้นไป เข้าร่วมโครงการวิจัย เรื่อง
“ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะปากแห้งในผู้ป่วยไทย” ซึ่งผู้เข้าร่วมโครงการต้องไม่มีประวัติได้รับการฉายแสงและให้เคมีบ�าบัดบริเวณ
ศีรษะและคอ และต้องมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ รู้สึกในปากแห้ง รู้สึกปากแห้งในขณะรับประทานอาหาร รู้สึกรับ
ประทานอาหารแห้งล�าบาก รู้สึกกลืนล�าบาก รู้สึกริมฝีปากแห้ง ไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ภาควิชา
โสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา โรงพยาบาลศิริราช โทร. ๐๘-๗๗๒๑-๕๑๐๗ (แพทย์หญิงกชกานต์ ศุภชวลิต)
24
Volumn 01 • January 2017